2024’ten önce ekonomide normalleşme görülmüyor!

IW, enerji fiyatlarının ekonomi ve iş gücü piyasası üzerindeki etkilerini incelediği araştırmada, üçüncü çeyrekte -ikinci çeyreğe kıyasla- gaz fiyatlarında yüzde 50’lik bir artış ve fiyatın iki katına çıktığını simüle ettiği senaryolarla bir değerlendirme yaptı. Araştırmacılar, yüksek bir başlangıç noktasından hareketle, yükselen enerji fiyatları için çeşitli senaryolar üzerinde çalışıyorlar. Sadece benzin fiyatları 2020 ile 2021 arasında ortalama olarak zaten beş katına çıktı. Alman Ekonomi Enstitüsü (IW), bunların tahmin değil, olası gelişmeler olduğunun altını çiziyor.

DÖRT PUANLIK ENFLASYON ARTIŞI
Şu anda ‘gerçekçi’ bir senaryo olan gaz fiyatlarının iki katına çıkması halinde enflasyon, bu yıl bir puan ve gelecek yıl yaklaşık dört puan artacaktır. Enflasyon en son temmuz ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35’in üzerine çıkan yüksek enerji fiyatlarının etkisiyle, yüzde 7.5 seviyesinde görülmüştü. Gıda fiyatları neredeyse yüzde 15 oranında daha pahalı hale geldi. Ancak 9 Euro’luk bilet gibi hükümet önlemleri enflasyonu biraz yavaşlattı.

İŞ GÜCÜ PİYASASINA ETKİSİ
Enstitünün hesaplamalarına göre, gaz fiyatları iki katına çıkarsa, bu yıl 30 bin kişi işini kaybedebilir, bu da işsizlik oranında yüzde 0.1’lik bir artışa karşılık gelir. Önümüzdeki yıl bu senaryo, şimdiden 307 bin kişiyi etkileyebilir. IW, üçüncü çeyrekte gaz fiyatlarının iki katına çıkması halinde gayri safi yurtiçi hasıla için sonuçları da hesapladı. O zaman Alman ekonomisi bu yıl yüzde 0.2 küçülebilir ve ardından gelecek yıl yılda yüzde 2 küçülebilir. Bu da 70 milyar Euro’luk bir kayba karşılık geliyor. İnsanların elinde daha az para olacağından, satın alma güçleri de önemli ölçüde azalacak, şirketler de, yatırımlar için daha az para ayırabilecek.

NORMALLEŞME, SAVAŞ ÖNCESİ SEVİYEYE DÖNÜŞ ANLAMINA GELMİYOR
IW, gaz dağıtımlarının durması durumunda üretim kayıplarının etkilerinin henüz hesaplamalarda dikkate alınmadığına dikkat çekiyor. Araştırmacılardan Thomas Obst, “Bu, değer zincirlerinde ek yüksek fiyat şoklarını tetikleyecektir. Pek çok uzman hâlâ önümüzdeki yıl bir yükseliş bekliyor, ancak bundan hiçbir şey çıkmayabilir” diyor. Tekrar normalleşmeye ancak 2024’te dönülebileceğini ifade eden Obst, “Normalleşme, savaş öncesi seviyeye dönüş anlamına gelmiyor. Örneğin, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithal etmek için terminallerin inşası yoluyla enerji altyapısının tamamen yeniden yapılandırılması gerekiyor. Özellikle likit gaz doğal gazdan daha pahalı olduğu için bu paraya ve zamana mal oluyor. Normalleşme, yani tekrar istikrarlı bir durum, bu durumda şu anlama gelir: “Belirsizlik tekrar azalır, enerjimizi nereden aldığımızı tekrar bilir ve böyle kalacağını varsayarız.” Bundan bağımsız olarak, tüketicilerin ve üreticilerin sürekli yüksek fiyatlara da hazırlıklı olmaları gerekecek. Araştırmacılar “Şimdiye kadar kararlaştırılan yardım paketleri, beklenen ek yükleri ancak kısmen telafi edebilir” diyor.

İŞ İLANLARI TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
Bu arada İş gücü Piyasası ve Mesleki Araştırma Enstitüsü (IAB) güncel olarak, iş ilanlarının-açık pozisyonların, tüm zamanların en yüksek seviyesinde olduğunu bildirdi. Nisan-Haziran dönemi için sayı 1.93 milyondu. Enstitü, Nürnberg’de yaptığı açıklamada, bu rakamın ilk çeyreğe göre yüzde 11 daha fazla olduğunu açıkladı. Bir önceki yıla göre aynı dönem açık pozisyon sayısı bile yüzde 66 arttı.