2020’de emekliler için neler değişti?
Güncelleme Tarihi:
Almanya’da yapılan yasal değişiklikleri, günlük hayatımızı etkileyen yeni uygulamaları bu köşede zaman zaman konu ediyoruz. Yeni yılla birlikte yine bir dizi yenilikler yürürlüğe girdi. Bugünkü yazımızda, Almanya’da yaşayan 21 milyonu aşkın emekliyi ilgilendiren yenilikleri özetlemeye çalışacağız.
BİN EURO’YA 31 EURO ZAM
Örnekleyecek olursak: Batı eyaletlerine sigortalı çalışan bir kişiye bağlanan bin Euro tutarındaki emekli aylığı, son zamlarla birlikte 31.80 Euro, ülkenin doğusunda ise 39.10 Euro artacak. Aynı rapora göre emekli aylıklarına yapılan ödemeler ve prim oranına ilişkin istikrarın 2025 yılına kadar sürmesi bekleniyor. 45 yıl aralıksız sigortalı çalışan emekliye yansıyacak zam miktarı 45 Euro olacak. Hükümetin zam tasarısının, ülke genelindeki gelirlere ilişkin rakamların belli olacağı bahar ayında kesinleşeceği açıklandı.
DOĞU-BATI DENGESİ
Emekli aylıkları konusunda, ülkenin doğu ve batısında yaşanan fark, her yıl değişik oranlarda yapılan zamlarla dengelenmeye çalışılıyor. 01.07.2020 tarihinden itibaren uygulanacak zamlarla, ülkenin doğu ve batısındaki emekli aylığı eşitlenme oranı yüzde 96.5’ten yüzde 97.2 oranına yaklaşmış olacak. Alınan karar gereği her yıl 1 Temmuz’da Almanya’nın doğu eyaletlerindeki emekli aylıkları 0.7 puan artırılarak 2024 yılına kadar ülke genelindeki emekli aylığı bağlama oranına eşitlenmeye çalışılıyor. Emekli aylıklarına uygulanacak zamlar 2024’ten itibaren ülkenin batısında ve doğusunda eşit olacak. Bu arada son yıllarda doğu Almanya’daki emekli aylıklarına daha yüksekten uygulanan zam oranı, yedi adımda düşürülerek 2024 yılında sıfırlanmış olacak.
ASGARİ PRİM SINIRI ARTIRILDI
Bu yıl ayrıca prime esas alınan azami kazanç miktarı da artırıldı. Ülkenin batı eyaletlerinde Ocak 2020’den itibaren bu miktar aylık 6 bin 700 Euro’dan 6 bin 900 Euro’ya (yıllık 82 bin 800 Euro) yükseltilirken doğu eyaletlerinde 6 bin 150 Euro’dan 6 bin 450 Euro’ya (yıllık 77 bin 400 Euro) çıktı. Almanya’da bu miktarın üzerinde aylık veya yıllık geliri olanlar, Alman Emeklilik Sigortası’na ve işsizlik sigortasına prim ödemekten muaf tutuluyor. Knappschaft isimli sigorta kolunda kayıtlı olanlardan batıda oturan sigortalıların prime esas alınan azami aylık kazanç miktarı 8 bin 450 Euro (yıllık 101 bin 400 Euro), doğuda yaşayan sigortalılar için aylık 7 bin 900 Euro (yıllık 94 bin 800 Euro) olarak hesap edilecek.
EMEKLİLİK YAŞI
Alman Emeklilik Sigortası, 2012 yılından bu yana kademeli olarak artırdığı emeklilik yaşını, bu yıl da bir ay daha ileri attı. Bilindiği gibi, hükümetin 2012 yılından önce aldığı bir karar uyarınca, emeklilik yaşı 67’ye yükseltildi. Ancak bu 2012 yılından bu yana kademeli olarak gerçekleşiyor. Diğer bir ifadeyle, 1955 yılında doğan sigortalıların emeklilik yaş hattı 65 yaş 9 aya yükseltildi. Daha sonraki yıllarda doğanlar için emeklilik yaş şartı birer ay yükselecek. Örneğin 1956 yılında doğanlar için emeklilik yaşı 65 yaş 10 ay, 1957 yılında doğanlar içinse 65 yaş 11 ay olacak ve yaş haddindeki artış daha sonra ikişer ay olacak. Yaş artışı, 1964 doğumlulara kadar devam edecek. 1967 ve daha sonra doğanların emeklilik yaşı 67 olarak sabitlenecek.
--- DEVAM EDECEK: MALULİYET AYLIKLARINDA NELER DEĞİŞTİ? ---
SGK’NIN SORUŞTURMA AÇMASININ ANLAMI NE?
GEREK yazılı basında gerekse sanal ortamdaki haber portallarında Sosyal Güvenlik Kurumu’nun haksız yere bağlanan emekli aylıklarının iptal edildiği yolunda son zamanlarda çok sayıda haber çıktı. Bu haberler, yurtdışı borçlanma konusunda yeni uygulamaların hayata geçirildiği 01.08.2019 tarihinden önce başvuruda bulunan yüz binlerece Avrupalı Türk’ü tedirgin etti. “Acaba benim başvurum da geçersiz sayılır mı” veya “Bana bağlanan emekli aylığı iptal edilir mi”, “Aldığım aylıklar geri istenir mi” şeklinde kuşkular ve sorular doğdu.
Kesin olan şu ki, haberlerde bahsedilen, sözde emeklilik danışmanlık şirketleri üzerinden işlemlerini yaptırıp, Türkiye’ye gitmeden memlekette sigortalı bir işte çalışıyor gösterilenlerin durumları ortaya çıktığında, başvurularının iptal edilmesiyle kalmayacaktır, kendilerini işe almış gibi gösteren iş yerleri hakkında da soruşturma açılacaktır ve ciddi anlamda para cezası da kesilektir.
KİMLER ENDİŞE ETMELİ?
Maalesef bu tür danışmanlık şirketlerinin Türkiye’de hiçbir ticari faaliyet olmayan hayali şirketler kurarak binlerce insanı bu iş yerinde çalışıyor göstermeleri elbette yasalara aykırı. Herkes daha az ödemeyle emekli olmak istiyor. Ancak bunun için belirli koşullar var. Aranan koşullara sahip olanlar elbette 3 bin 600 gün üzerinden de emekli olabilirler. Bunun için borçlanma işleminden önce kişi yurtdışında veya Türkiye’de ilk sigorta girişi 31.01.1999’dan önceyse, Türkiye’de son defa tabi olduğu sigorta kolu 4/a ise, yurtdışı sürelerinden 3 bin 600 gününü 01.08.2019 tarihinden önce borçlandıysa, erkeklerin 60, kadınların da 58 yaşında emekli olma hakları vardır. Borçlanma işleminden önce bizzat Türkiye’de bulunup 4/a sigorta koluna tabi olan bir iş yerinde bir süreliğine fiilen çalışanların, çalışan ve işveren sigorta prim payları yatırıldığı sürece endişeye kapılmalarına gerek yok.