12 soruda bakım sigortası

NÜFUSU 80 milyonun üzerinde olan Almanya'da, 65 yaş ve üstü yaklaşık 16 buçuk milyon insan yaşıyor. Yaşlı nüfus sayısının giderek artması, toplumda bakıma muhtaç insan sayısının artmasına ve bu konuda bir takım önlemlerin alınması gerekliliğini de beraberinde getiriyor. Alman Federal İstatistik Dairesi'nin verilerine göre, 2009'da 19 buçuk milyar Euro bakıma muhtaç insanlar için harcandı. 2025 senesinde bu sektördeki kalifiye eleman açığının 112 bin olacağı tahmin edilirken, Almanya'da Sağlık Bakanlığı bakım sigortası konusunda yeni reformlar yapmaya hazırlanıyor.

Bakım sigortası nedir?

Almanya'da 1995 senesinde başlanan zorunlu 'resmi bakım sigortası' uygulamasıyla, bakıma ihtiyaç duyulması durumunda sigortalıların sağlık giderlerinin bir kısmının karşılanması hedefleniyor. Almanya'da resmi sağlık sigortalarına bağlı herkes, bakım sigortası kapsamında sayılıyor. Bakım sigortası için yapılan kesintilerin yarısını işveren diğer yarısını da çalışan ödüyor. 1995'de uygulamaya başlanan bakım sigortası, ilk kez 2008 senesinde reforme edildi. Buna göre aylık kesinti miktarları yüzde 0.25 artarak yüzde 1.95'e çıkarıldı.

Özel sağlık sigortalıların durumu nedir?

Özel sağlık sigortası olanlar da kendilerine özel bakım sigortası yaptırmak zorundalar. Özel sağlık sigortaları, bakım yardımı kesintilerini devletin bakım sigortası kasasına gönderiyorlar.

Bakım sigortasının önemi?

Bakım sigortaları, sağlık problemleri nedeniyle yardıma muhtaç olunması durumunda ortaya çıkabilecek sağlık giderlerinin karşılanmasında karşılaşılacak finans problemlerini en aza indirmek için bir güvence sağlıyor. Yani bakıma muhtaç hale geldiğinizde, sigorta sayesinde devlet tarafından sunulan yardımlardan yararlanmak hakkına sahipsiniz.

Bakım sigortam var mı?

Yasal bir hastalık sigortasına bağlıysanız (Örneğin AOK) aynı zamanda bakım sigortasına da sahipsiniz demektir. Bu sigortadan faydalanmak için, son 10 yıl içerisinde en az 5 yıl sigorta aidatı ödemiş olmanız gerekiyor. Sigortalının ailesinin diğer fertleri de bu sigorta kapsamı içinde yer alıyor. Eğer bir bakım sigortasında değilseniz ya da istenilen prim ödeme süresini henüz doldurmamış veya bakım masraflarını karşılayacak kadar maddi durumunuz iyi değilse, oturduğunuz bölgedeki Sosyal Hizmetler Dairesi'ne başvurmalısınız.

Hangi durumda bakım sigortasından yararlanabilirim?

Fiziksel, zihinsel ya da ruhsal rahatsızlıkları bulunan kişiler, özürlüler, günlük işlerini yaparken yardıma muhtaç olanlar bakım sigortasından yararlanabilir. Yardımdan yararlanabilmek için sözü geçen rahatsızlıkların en az 6 ay boyunca süreklilik teşkil etmesi gerekiyor. Bakıma ihtiyaç duyulup duyulmadığının tespiti ise sağlık kasalarına bağlı bilirkişilerin düzenleyeceği bir raporla belirleniyor.

Sigorta kapsamında ne gibi hizmetler veriliyor?

Bakım yardımı gerekli olan yardımın sadece bir kısmını karşılıyor. Vücut bakımı, beslenme, hareket engeli, ev işlerinin idaresi gibi durumlarda yardıma muhtaç olan kişilere bakım yardımı yapılır. Bilincini yitirmiş demans (bunama) hastalarına verilen ek yardımlar hakkında bilgiyi bağlı olduğunuz sağlık kasasından alabilirsiniz. Maddi yardım, evde profesyonel bakım yardımı veya ikisinin bir arada sunulduğu yardım seçeneklerinden faydalanmak mümkün. Bakım sigortası ayrıca tekerli sandalye, özel bakım yatakları, evde bakıma muhtaç kişi için gerekli zorunlu tadilatlar gibi konularda da çeşitli maddi yardımlarda bulunuyor.

Bakımı üslenen kişilere de maddi destek var mı?

Almanya'da bakıma muhtaç kişilerin üçte ikisinin bakımları evde yapılıyor. Almanya'da devlet, evde bakıma muhtaç kişilerin bakımlarını üstlenen yakınlarına aylık 225 ile 685 Euro arasında değişen maddi destek de sağlıyor.

Vatandaşlığın bakım hizmetiyle ilgisi var mı?

Bakım sigortası hizmeti, vatandaşlıktan bağımsız olarak Almanya'da yaşayıp, yasaların öngördüğü koşulları yerine getiren herkes için geçerli.

Bakım sigortasında sınıflandırma ne anlama geliyor?

Büyük ölçüde bakıma muhtaç olan kişiler 1. dereceden, durumu büyük ölçüde bakıma muhtaç kişilere göre daha ağır olup önemli ölçüde bakıma ihtiyacı olan kişiler 2., ağır derecede hasta, mutlak derecede bakıma muhtaç olanlar da 3. dereceden sınıflandırılıyor.

Sınıflandırmalara göre verilen bakım yardımları ne kadar?

1. derecede bakıma muhtaç olan kişilere 440, 2. derecede bakıma muhtaç kişilere 1040, 3. derecede bakıma muhtaç kişilere de aylık 1510 Euro bakım yardımı yapılıyor. Durumu 3. dereceden de ağır olan kişilere de aylık 1825 Euro'luk bakım yardımı veriliyor.

Ekstra bakım sigortaları yapmak gerekli mi?

Uzmanlar bakıma muhtaç kişilerin evde bakımlarının yapılmasının uzun vadede önemli maddi sorunları da beraberinde getirebileceği uyarısında bulunuyorlar. Uzun süreli evde bakımın maddi olanakların yeterli olmaması durumunda bakıma muhtaç kişinin bir bakımevine gönderilmesiyle sonuçlanabileceğini belirten uzmanlar, bu gibi durumlarda bağlı olunan sağlık sigortaları dışında ekstra bir bakım sigortası yapılmasının gerekliliğine işaret ediyorlar. Örneğin ağır derecede bakıma muhtaç olan (derece 3) bir kişi devletten aylık 1.510 Euro yardım alıyor. Bir bakımevinin aylık fiyatı ise aylık 2.500 ile 3.500 Euro arasında değişiyor. Ergo Direkt Sigortası bu konuda çeşitli modeller sunuyor. Geniş bilgi için: www.ergodirekt.de

Alman bakım sigortası, yurtdışına taşınan bakıma muhtaç kişilere de ödeme yapıyor mu?

Alman bakım sigortaları, her ne kadar yurtdışına taşınan bakıma muhtaç kişilere yardım yapmak istemese de, Avrupa Birliği'nin temelinde yatan serbest dolaşım ilkesini dikkate alan Avrupa Adalet Divanı kararları uyarınca, bu yardımı yapmak zorunda kalıyorlar. Verilen kararlar neticesinde hazırlanan 1408/71 sayılı Avrupa Hukuk Genelgesi uyarınca, sosyal yardımlar Avrupa Birliği içerisinde de ödenmek zorunda. Örneğin, Fransa'da yaşayan kızının yanına taşınmak isteyen bakıma muhtaç anne veya baba, Alman bakım sigortasından aldığı ödeneği, orada da almaya devam eder. Almanya'nın Hollanda ve Avusturya gibi bazı ülkelerle bu konuda ikili anlaşmaları da var. Yurtdışına çıkmadan önce mutlaka bağlı olunan bakım sigortasına danışılmasında fayda var.
Fakat kesin olan şu ki, Avrupa'nın dışındaki bir ülkeye, örneğin Türkiye'ye taşınan bir bakıma muhtaç kimse için bakım sigortası herhangi bir ödeme yapmıyor. Hatta altı haftadan daha uzun bir süre Türkiye'de kalan Almanya ikametli bir kimsenin, Alman bakım sigortasından aldığı yardımlar kesilir.

Bakım yardımından faydalanmak için nereye başvurmalıyım?
Sizin veya ailenizden birinin bakım yardımı alabilmesi için bağlı olduğunuz sağlık kasasına başvurmanız gerekiyor. Müracaatınızdan bir hafta sonra evinize gönderilecek doktor ya da bakım uzmanı bir bilirkişi, gerekli mevcut şartları kontrol edip verilmesi gereken yardımların neler olduğu konusunda rapor tutuyor. Rapor sonucunda hangi dereceden bakım yardımı alacağınız belirleniyor. Almanya genelinde Sağlık Bakanlığı'nın bakım sigortası ücretsiz danışma hattının 0800- 151 51 58 numaralı telefonundan pazartesi ve perşembe günleri saat 08.00 ile 20.00 arasında geniş bilgi alabilirsiniz.