10 soruda "ek prim"

ALMANYA'da 1 Ocak 2009 tarihinde yürürlüğe giren, resmi sağlık kasalarının, sağlık fonlarından aldığı paraların yetmememesi halinde üyelerinden "ek prim" almasına olanak veren uygulama ile sağlık sisteminin geleceğinin garanti altına alınması hedefleniyor. Almanya'da yeni yıla girmeden 90'dan fazla resmi sağlık kasası, 2011 senesinde üyelerinden "ek prim" almamayı 'planladıklarını' açıkladı. 50'den fazla sağlık kasası yeni yılda "ek prim" alınmayacağını 'garanti' ederken aralarında BKK gibi resmi sağlık kasalarının da olduğu bir kaç kuruluş üyelerine geri ödeme yapma taahhütünde bile bulundu. Almanya'da geçtiğimiz yıl yapılan sağlık reformları çerçevesinde uygulanmasına karar verilen "ek prim" ödenmesi uygulamasında resmi sağlık sigortaları üyelerinin aylık kazançlarına bakmaksızın aylık 8 Euro "ek prim" kesintisinde bulunabiliyor. Aylık kesintilerin 8 Euro'yu geçmesi halinde ise sağlık kasaları, sigortalının aylık brüt kazancının yüzde 1'inden fazla kesinti yapamıyor. İşverenin herhangi bir ödeme yapmadığı "ek prim" ödemesi uygulamasında sigortalının sağlık kasasını değiştirme şansı bulunuyor.

Neden "ek prim" ödeneği kesintisi yapılıyor?
Almanya'da resmi sağlık sigortalarının, kasalarında ortaya çıkması muhtemel açıklarını kapatmak için üyelerinden "ek prim" kesintisi yapma hakkı var. Sağlık fonlarından sağlık kasalarına aktarılan paraların yetmemesi halinde, sağlık kasaları üyelerinin aylık kazancının yüzde 1'ini aşmaması şartıyla "ek prim" kesintisi yapabiliyor. Yapılan kesintilerle aynı zamanda sağlık sisteminin geleceği garanti altına alınması hedefleniyor.

"Ek prim" kesintileri nasıl hesaplanıyor?
"Ek prim" kesintisi yapma hakkı bulunan resmi sağlık kasalarından bazıları üyelerinin aylık kazancına bakmaksızın üyelerinden belirli bir miktarda kesinti yapıyor. Aylık 8 Euro'ya denk gelen bu tip kesintilerde sağlık kasaları, üyelerinin aylık kazancını dikkate alması gerekmiyor. Aylık kesintilerin 8 Euro'yu aşması durumunda ise sigortalının aylık kazancının kontrol edilmesi gerekiyor. Sigortalının brüt kazancının dikkate alındığı bu tip kesintilerde aylık kazancın yüzde 1'inden fazlası "ek prim" kesintisi adı altında yapılabiliyor ve ayda en fazla 37,50 Euro olabiliyor.

"Ek prim" kesintisi otomatik mi yapılıyor?
Hayır. Sağlık kasaları üyelerine aylık yapılacak kesintilerin miktarını ve bu miktarın sigortalının hesabından kesileceğini bildiren bir mektup gönderiyor. Sigortalının sağlık kasasına mektubu imzalayıp geri göndermesi halinde "ek prim" kesintisi yapılıyor. Kesintiyi ayrıca sigortalının aylık düzenli bir şekilde havale etme imkanı da var.

Sağlık kasaları geriye dönük kesinti yapabilir mi?
Evet. Sağlık kasaları yalnız bu gibi durumlarda sigortalıya bir ay önceden kesintinin yapılacağı günü bildirmek zorunda.

İşveren "ek prim" kesintisinin yarısını ödemek zorunda mı?
İşverenler "ek prim" kesintisinin yarısını ödemek zorunda değil. "Ek prim" kesintisinin tamamı sigortalı tarafından karşılanması gerekiyor.

Aile sağlık sigortasına dahil olanların da "ek prim" ödemesi gerekli mi?
Hayır. Sadece sigortalının kendisi "ek prim" kesintisini ödemesi gerekiyor.

"Ek prim" kesintisine başlayan sağlık sigortamı değiştirebilir miyim? Değiştirmek istersem nelere dikkat etmiliyim?
Bağlı olduğunuz sağlık kasasının "ek prim" kesintisine başlaması halinde özel fesih hakkınız gereği sağlık kasanızı değiştirme imkanınız bulunuyor. Bağlı bulunduğunuz sağlık kasasını değiştirmek istediğinizde özel fesih hakkı gereği iki aylık bir süreye ihtiyacınız var. Örneğin aralık ayı sonunda bağlı bulunduğunuz sağlık sigortasına aranızdaki anlaşmayı feshettiğinizi bildiren bir mektupla başvurduğunuzda, yeni sağlık sigortanızın hizmetlerinden mart ayından itibaren yararlanabilirsiniz.

Bağlı bulunduğum sağlık kasamla sözleşmemi nasıl feshederim?
Bağlı olduğunuz sağlık kasasına, aranızdaki sözleşmeyi feshettiğinizi yazılı bir şekilde bildirin. Sağlık sigortanızdan gelecek onay mektubunu da yeni sağlık sigortanıza göndermeniz sağlık hizmetlerinden kesintisiz bir şekilde yararlanmanız için yeterli. İşvereninizi ve çalışma dairesini bağlı bulunduğunuz sağlık sigortanızı değiştirdiğiniz konusunda bilgilendirmeyi de unutmayın.

Maddi durumu iyi olmayanların da 'ek prim' ödemesi gerekiyor mu?
"Ek prim" kesintisi temel olarak tüm sigortalıları kapsıyor. Fakat İşsizlik Parası II yardımı alıp mali durumu iyi olmayanların "ek prim" ödemesini, bağlı bulunan sağlık kasasının değiştirilmesi konusunda ortaya çıkabilecek zorluklar göz önüne alınarak Çalışma Ajansı üstlenebiliyor. Bu konuda Çalışma Ajansı'nın hangi kriterleri göz önüne aldığı ise tam olarak net değil. Sosyal yardım alanların "ek prim" ödemesine ise gerek yok. Bu gibi durumlarda bağlı bulunulan Sosyal Yardım Dairesi sosyal yardım alanların adına bu primi ödüyor.

Uzun süre hasta olup hastalık kasasından, annelik izni sırasında, eğitim veya ebeveyn parası alınması durumunda da "ek prim" ödemek gerekir mi?
Geliriniz hastalık parası, annelik izni sırasında devlet tarafından ödenen para, bakım ya da ebeveyn parasından oluştuğu sürece "ek prim" ödemenize gerek yok. Ama bu tip yardımları alıp aynı zamanda farklı bir geçim kaynağınızın da olması durumunda "ek prim" sigortasını ödemeniz gerekir.