1.3 milyon emekliye ‘Temel Emeklilik’ müjdesi

FEDERAL Alman Parlamentosu’nun geçen yılın temmuz ayındaki oturumunda karara bağladığı temel emeklilik hakkı, kendi başına bir gelir kalemi değildir. Temel emeklilik, aylığı düşük olan emeklilere ek yardım olarak mevcut aylıkla birlikte hesabına yatırılacaktır. 1.1.2021 tarihinde hayata geçirilen temel emeklilik uygulaması kapsamında, kime ne kadar maddi takviye yapılacağı ise emeklinin kişisel durumuna göre belirlenecektir.
Söz konusu yardım takviyesini hak edebilmek için, emeklinin en az 33 yıl sigortaya tabi süreye sahip olması gerekiyor. Bu süreler neler mi? Örneğin, sigortaya tabi geçen çalışma süreleri, çocuk yetiştirmeden veya yaşlı veya hasta bakımından dolayı kişi adına kaydedilmiş olan sigorta süreleri. Bunların yanı sıra, hastalık nedeniyle rapor alınan veya rehabilitasyon amaçlı tedavi görülen dönemlerde kişiye dönük ödeneğin devam ettiği süreler de sigortalı sürelerden sayılmaktadır.

SGK SÜRELERİ DİKKATE ALINIYOR
Avrupa Hukuku veya Almanya ile imzalı olan ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında örneğin Türkiye veya bir başka ülkede geçen sigortalı süreler de, Almanya’da dikkate alındığı için, bunlar da temel emekliliği hak etme şartları arasında yer alan asgari 33 yıl sigortalı olma şartının yerine getirilmesinde dikkate alınmaktadır. Asgari sigortalı çalışmanın yanı sıra temel emeklilik için baz alınan diğer önemli kriter ise, çalışılan süre boyunca elde edilen gelirin, Almanya’daki ortalama gelirin yüzde 80’inin altında olmasıdır.

KESİN DÖNENLER DE YARARLANABİLECEK
Alman Emeklilik Sigortası Kurumu’nun verdiği bilgiye göre, 26 milyon emekli arasında bu kriterlere uyan 1.3 milyon emekli, temel emeklilik takviyesinden yararlanabilecek. Yapılan hesaplamalara göre, temel emeklilik uygulaması kapsamında, düşük gelirli emeklilerin cebine ayda ortalama 75 euro fazladan para girecek. Temel emeklilikten yararlanmak için için herhangi bir girişimde bulunmak gerekmiyor. Alman Emeklilik Sigortası, tüm sigortalıların gelirlerini tek tek inceleyip, temel emeklilik takviyesini hak edip veya etmediklerini otomatikman tespit edecek. Yurtdışında yaşayan, örneğin Türkiye’ye temelli dönüş yapan emekliler de, Alman Emeklilik Sigortası tarafından mektup yoluyla haberdar edilecek. Toplam 26 milyon emeklilik hesabı tarandığı için, temel emeklilik takviyesi hak edenlerin tespitinin bu yılın ortalarını bulabileceği bildiriliyor. Örneğin Ocak 2021’den itibaren söz konusu takviyeden yararlanacaklar, paralarını geriye dönük alabilecekler.

DEVAM EDECEK: Gelecek hafta soru ve cevaplarla temel emeklilik.

 

---BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ---

EK SİGORTA PRİMİNİZ CÜZİ ORANDA ARTABİLECEK
ALMANYA’da da tüm tedbirlere rağmen yayılma hızı bir türlü kesilmeyen koronavirüs pandemesinin faturası, sigortalılara kesilecek gibi görünüyor. Salgın hastalık nedeniyle ülke genelindeki tedavi masrafları artarken, sağlık sigorta kuruluşları, sağlık alanında artan harcamaları ek prim oranını artırma yoluyla dengeleyebilecekleri açıklandı. Yapılan yeni hesaplamalara göre, yüzde 14.6 oranındaki sağlık sigortasına ilaveten olarak kesilen ek prim oranı yılbaşından bu yana ortalama olarak yüzde 1.1’den 0.2 puan artarak yüzde 1.3’e yükselebilecek. Artan ek prim oranının sigortalılara yansıması, sağlık sigorta kuruluşların kararına bağlı olduğunu belirtmekte fayda var. Diğer bir ifadeyle, ek sigorta prim oranında yapılan artışın, otomatikman sağlık sigortası prim artışına yol açacağı anlamına gelmiyor. Her bir sağlık sigorta kuruluşu, ek prime ilişkin artış kararını kendi yetkili mercilerince onayladıktan sonra prim artışına gidebilecek. Primi zamlandırmak bazı kriterlere bağlı. Mevcut kanunlar uyarınca, sağlık sigortaları, en az bir aylık giderlerini karşılamaya yetecek kadar bütçeye sahipse, ek sigorta primini artıramayacaklar. Dolaysıyla her sigorta, zam kararını aylık gelir-gider bilançosuna göre vermek zorunda. Yasalar uyarınca, 2019’dan bu yana ek sigorta primi de, diğer prim gibi, işveren ve sigortalı tarafından yarı yarıya ödendiğini de hatırlatmakta fayda var.

 

NASIL, NEREDEN VE KAÇ PARAYLA EMEKLİ OLABİLİRİM
Oktay Can – Frankfurt/Almanya
2001 yılında Alman vatandaşlığını aldığınızı, 49 yaşında olduğunuzu ve 1989’dan, yani 17 yaşınızdan bu yana sigortalı bir işte çalıştığınızı belirterek, “Türkiye’de 2018’de 10 günlük sigorta girişi yaptırdım. Şimdi borçlanarak emeklilik paramı ödemek istesem şimdiki hesaptan ne kadar ödeme yapmam gerekir? Ne zaman emekli olurum ve nereye başvurmam gerekir?” şeklindeki sorular yöneltmişsiniz.
Sayın okurumuz, Türkiye’deki 4/a sigorta kolundaki giriş tarihiniz itibariyle 52 yaş ve 5.525 gün emeklilik şartlarına tabisiniz. Ancak sosyal güvenlik mevzuatında yurtdışı borçlanma konusunda yapılan değişiklik kapsamında, yurtdışındaki süreleriniz eski adı Bağ-Kur olan 4/b sigorta kolunda değerlendirileceğinden, 4/a sigorta kolundaki emeklilik şartları sizin için artık geçerli olmayacak. 4/a sigorta kolunda kısmi aylık alabilmek için yurtdışı sürelerinizden en az 5.400, tam aylık için 9 bin gün borçlanmanız gerekiyor.

YURT DIŞI SÜRELERİNİZ YETMİYOR
Almanya’da Türk vatandaşlığında geçen sigortalı çalışma süreniz yaklaşık 12 yıl, ki bu da 4.320 gün yapar. Bu verilere göre, Türkiye’den emekli olmak için yurtdışındaki süreleriniz 1.080 gününüz, yani tam tamına 3 yıl açığınız gözüküyor. Bu sigorta açığını iki yoldan tamamlayabilirsiniz: Ya tekrar Türk vatandaşlığına geçerek, eksik süre kadar çalıştıktan sonra ikinci kez borçlanma başvurusunda bulunabilirsiniz veya ileride Türkiye’ye kesin dönüş yapmanız halinde, eksik süreniz kadar sigortaya tabi bir işte çalışmak suretiyle eksik sürenizi tamamlayabilirsiniz. Türkiye’de 1.260 gün ve daha fazla 4/a sigorta koluna tabi çalışırsanız, yurtdışı borçlanma yoluyla 4/b sigorta kolunda kaydedilen süreleriniz 4/a sigorta koluna aktarılır ve yukarıda da bahsettiğimiz eski adıyla SSK’nın şartlarına göre emekli olursunuz. Borçlanma başvurunuzu, Türkiye’de ikamet kaydınızın olduğu ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne, ikamet kaydınız yoksa, nüfus kaydınızın olduğu ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne yazılı olarak göndermelisiniz. 1.1.2021 tarihinden itibaren günlük borçlanma tutarı 53,66 TL üzerinden hesaplandığı dikkate alınırsa, 5.400 gün için size 289.764 TL, 9 bin için 482.940 TL tutarında borç tahakkuk ettirilir.