Silahların gölgesinde gazete yapmak

1dk okuma

12 Eylül askeri rejim dönemindeki kısa süreli bir yasaklama kararı hariç tutulursa, Hürriyet ilk kez 16 Temmuz sabahı okurlarına ulaşamama tehlikesinin eşiğine geldi ve son anda bu eşikten döndü. Nasıl mı? 17 Temmuz Pazar günü gazetemizde yayımladığımız yazıdan öğrenelim.

Haberin Devamı

Hürriyet’in piyasaya çıkamama riski, 16 Temmuz sabah saat 03.20 sularında gazete binasının arkasındaki otoparka helikopterle gelen bir grup askerin binadan içeri girip birinci kata çıkarak yazıişlerini basmasıyla ortaya çıktı. Ellerinde otomatik tüfeklerle birinci kata çıkan bir yüzbaşının komutasındaki askerler içeri girdiğinde Hürriyet yazıişleri masası gazetenin darbe girişimiyle ilgili sayfalarını sonuçlandırmak üzereydi. Baskı için alınan ek süre çoktan geçilmişti ve sayfaların bir an önce matbaaya gönderilmesi gerekiyordu. Askerler ise silahlarını doğrulttukları Hürriyet Yazıişleri mensuplarından masayı terk ederek aşağı kattaki kafeteryaya inmelerini istedi. Benzer bir bildirim ikinci katta çalışan internet ekibine de yapıldı. Askerler, daha sonra Hürriyet çalışanlarını topluca giriş katına çıkarıp binayı terk etmelerini söyledi. Silahların gölgesi altında gelen bu talep karşısında yazıişleri heyeti de saat 03.44’te binayı terk etmek zorunda kaldı. Hal böyle olunca hazırlanmakta olan sayfaların bitirilmesi ve matbaaya gönderilmesi imkânı da ortadan kalkmış oldu.

Gazete nasıl çıkacaktı? Hürriyet belki de tarihinde ilk kez -12 Eylül istisnası dışında- piyasaya çıkamayacaktı. Bu, gazete için kabul edilebilmesi çok ağır olan bir durumdu. Tam bu sırada Posta Genel Yayın Yönetmeni Rifat Ababay, Hürriyet’in yardımına koştu. Ababay, Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Sedat Ergin’e gazetenin birinci sayfasını Posta gazetesinde yayımlayarak matbaaya gönderebileceklerini söyledi. Hürriyet Yazıişleri’nin, taşra baskıları için hazırlamış olduğu ve Nice’teki terör eylemini manşetten işleyen gazetenin sayfa kalıpları akşam saatlerinde matbaanın sistemine gönderilmişti. Ancak darbe girişimi ortaya çıkınca bu gazeteden vazgeçilmişti.

Haberin Devamı

 

Posta Gazetesi’nde Hürriyet için hazırlanan birinci sayfa (solda). Askerler geldiği için yarım kalan Hürriyet’te hazırlanan birinci sayfa (sağda).


Bulunan formülle Hürriyet’in taşra baskısı için hazırlamış olduğu gazete, Posta’nın hazırlayacağı birinci sayfa ile birleştirilecek, Posta gazetesinin darbe haberlerini konu alan iki sayfası  da Hürriyet’in göbek sayfaları olarak basılacaktı. Bu formülde Hürriyet’in birinci sayfanın manşetini de Ergin, Ababay’a iletti: Darbeye Geçit Yok.

Sıkıntılı koşullar altında örnek bir gazetecilik dayanışması ile hazırlanan Hürriyet, kısa sürede DPC matbaalarında basıldı, kamyonlara yüklendi ve okurların erişimine çıktı. Gazeteyi basan askerler ise yaklaşık üç saat sonra polislerle binanın alt katında girdikleri çatışmanın ardından gözaltına alınarak götürüleceklerdi. Yazı işleri heyeti, saat 06.50’de binaya döndüğünde içerisi polisin attığı biber gazının etkisiyle nefes alınabilecek bir mekân olmaktan çıkmıştı.