Her şey Jodie'ye, 2021 yılının ilkbaharında gelen bir e-postayla başladı. İsimsiz bir hesaptan gönderilen e-postada bir bağlantı yer alıyordu.
Bağlantıya tıklayınca kendini cinsel içerikli görüntülerin yayınlandığı bir internet sayfasında bulan Jodie, gördükleri karşısında beyninden vurulmuşa döndü. Birileri Jodie'nin yüzünü "deepfake" yöntemiyle çeşitli videolara eklemiş, ardından da bu videoları söz konusu site üzerinden yaymaya başlamıştı.
Jodie, kimliği belirsiz bir kişinin siteye fotoğraflarını yüklediğini ve kullanıcılardan bu fotoğraflarla deepfake videoları yapmalarını talep ettiğini gördü. Bu kişi videolar karşılığında daha fazla fotoğraf paylaşmayı ve Jodie hakkında kişisel bilgiler vermeyi de vadediyordu.
Şu an 20'li yaşlarının ortalarında olan Jodie, yaşadıklarını ilk kez BBC'ye anlattı. "Çığlıklar atıyor, ağlıyor, delirmiş vaziyette okuduklarıma ve gördüklerime anlam vermeye çalışıyordum. Bunun hayatımı gerçekten mahvedeceğini biliyordum" ifadelerini kullanan Jodie, dünyanın yıkılmak üzere olduğunu hissettiğini belirtti.
Bu esnada halen siteyi taramakta olan Jodie, bir fotoğrafa denk geldiğinde korkunç gerçeğin ayırdına vardı.
ERGENLİK YILLARINDAN BERİ BU KÂBUSU YAŞIYORDU
Aslına bakılırsa bu olay Jodie'nin yaşadığı ilk çevrimiçi taciz değildi. Aksine, yıllardır devam eden internet istismarları zincirinin son örneğiydi.
Jodie henüz bir ergenken, arkadaşlık uygulamalarında kendi rızası dışında ismini ve fotoğraflarını kullanan profiller açılmıştı. Hatta 2019 yılında bir yabancı, Jodie'ye Facebook'tan mesaj göndererek buluşmaları için çok heyecanlı olduğunu kendisini Londra'da Liverpool Caddesi İstasyonu'nda bekleyeceğini yazmıştı.
Mayıs 2020'de Covid karantinası sırasında, bir arkadaşı Jodie'yi, Twitter'da bazı hesapların kendisinin fotoğrafını paylaştığı konusunda uyarmıştı. Fotoğrafların altındaki metinlerde, Jodie'nin bir eskort olduğu ima ediliyordu. Fotoğraflar Jodie'nin özel sosyal medya hesabından alınmıştı. Jodie'nin sadece ailesiyle ve yakın arkadaşlarıyla paylaştığı, tanımadığı kişilere açık olmayan fotoğraflardı bunlar.
Jodie delirmek üzereyken bir şey fark etti. Aynı hesaplar hem kendisi gibi Cambridge şehrinden gelen hem de aynı üniversitede okumuş olduğu başka genç kadınların fotoğraflarını da paylaşıyordu.
Jodie, "O an bu işin merkezinde olduğumu ve bu kişinin canımı yakmaya çalıştığını çok güçlü bir biçimde anladım" dedi.
İKİ ARKADAŞ KAFA KAFAYA VERİP SAPIĞIN PEŞİNE DÜŞTÜ
Bunun üzerine Jodie, fotoğraflarda gördüğü tanıdıklarına ulaşıp uyarmaya çalıştı. Aradığı kişilerden biri de yakın bir arkadaşı olan Daisy'di. Daisy, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Jodie'nin anlattıklarını duyunca midem bulandı" dedi.
Jodie'yle birlikte Twitter'da dolaşıp kendi fotoğraflarını paylaşan birçok başka hesap keşfettiklerini de sözlerine ekleyen Daisy, "Biz araştırdıkça durum kötüye gidiyordu" dedi.
Daisy, paylaşımları yapan Twitter kullanıcılarına mesajlar gönderip fotoğrafları nereden bulduklarını sordu. Anlaşılan o ki isimsiz kişiler Twitter hesaplarının sahiplerine ulaşıp fotoğrafları göndermiş ve paylaşmalarını istemişti. Kullanıcılardan biri, "Ya bir eski sevgilin ya da seninle olmak isteyen biri" demişti Daisy'e.
Bunun üzerine Daisy ve Jodie, her ikisini de sosyal medyada takip eden ve fotoğraflara erişimleri olan erkeklerin bir listesini çıkardı. Nihayet bunu yapan kişinin Jodie'nin eski sevgilisi olduğuna karar verdiler. Jodie, bu kişiyle yüzleşti, ardından da hesabına erişimini engelledi.
BU SEFER REDDIT ÜZERİNDEN SALDIRDI
Paylaşımlar birkaç aylığına durdu ancak daha sonra isimsiz bir hesaptan bir e-posta geldi.
E-postada, "Kimliğimi açıklamadığım için üzgünüm ama bu adamın iğrenç subreddit'lerde senin fotoğrafını paylaştığını gördüm. Bu durum gerçekten korkutucu olmalı" diyordu.
Jodie bağlantıya tıkladı ve Reddit'e girdi. Bir kullanıcı Jodie ile iki arkadaşının fotoğrafını paylaşmış ve diğer kullanıcılara "Hangisiyle evlenirsiniz, hangisiyle eğlenirsiniz, hangisini öldürürsünüz?" diye sormuştu. Paylaşımın altında 55 kişinin yorumları vardı.
Reddit'teki fotoğraflar oldukça yeni tarihliydi. Bu da kızların yanlış kişiyi suçlayıp engellediği anlamına geliyordu.
Altı hafta sonra, aynı isimsiz hesap bir e-posta daha gönderdi. En başta bahsettiğimiz deepfake'lerle ilgili e-postaydı bu.
"GERÇEK BİR KADIN SAVUNUCUSU OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORDUM"
Jodie ve Daisy, şüpheliler listesini hazırlarken ailelerindeki erkekleri ve gerçekten güvendikleri birkaç arkadaşlarını dışarıda bırakmıştı. O kişilerden biri de Jodie'nin yakın dostu Alex Woolf'tu. Jodie ve Woolf, henüz çocuk denebilecek yaşta tanışmış ve klasik müzik aşkları vesilesiyle yakın arkadaş olmuştu.
Jodie, arkadaşlık uygulamalarında adına hesaplar açıldığı dönemde, yaşadıklarını Woolf'la paylaşmış, o da Jodie'ye destek olmuştu.
Cambridge Üniversitesi müzik bölümünden en iyi derecelerle mezun olan Woolf, 2012 yılında BBC'nin düzenlediği Yılın Genç Kompozitörü yarışmasını kazanmış, 2021 yılında da Mastermind programına katılmıştı.
Jodie, "Alex, kadınların yaşadığı sorunların, özellikle de internette olan bitenin fazlasıyla farkındaydı. Gerçek bir kadın savunucusu olduğunu düşünüyordum" dedi.
Ancak deepfake videolarda kullanılan fotoğraflardan biri Jodie için oldukça önemli bir ipucu içeriyordu. Fotoğrafın arka planında Cambridge Üniversitesi'nin binalarından biri vardı. Üstelik bu fotoğrafta Jodie ve Woolf bir aradaydı. En önemlisi de Jodie bu fotoğrafı sosyal medyaya koymamış, sadece Woolf'la paylaşmıştı.
20 HAFTA HAPİS, HER KURBANA 100 STERLİN TAZMİNAT
Jodie o an gerçeği anladı: Fotoğraflarını internette yayıp deepfake videolar talep eden kişi yakın dostu Woolf'tan başkası değildi.
Jodie, "Bunun hayatım üzerindeki etkisini çok iyi biliyordu ama yine de yapmaya devam etti" ifadelerini kullandı.
26 yaşındaki Alex Woolf, Ağustos 2021'de Jodie dahil 15 kadının fotoğraflarını sosyal medyadan alıp pornografik internet sitelerine yükleme suçundan hüküm giydi. Woolf'a verilen 20 haftalık hapis cezası 2 yıllığına ertelendi. Woolf ayrıca kurbanlarının her birine 100 sterlin tazminat ödemeye mahkûm edildi.
BBC'ye konuşan Woolf, hapis cezası almasına yol açan davranışı nedeniyle "derin bir utanç" duyduğunu ve eylemleri için "derinden üzgün" olduğunu belirterek, "Sebep olduğum acıları her gün düşünüyorum. Ömrümün sonuna kadar da böyle olacağına dair hiç şüphem yok. Yaptığım şeyin hiçbir bahanesi yok. Neden böyle şeyler yaptığımı da yeterince açıklayamıyorum" dedi. Woolf, Jodie'nin geçmişte maruz kaldığı çevrimiçi tacizlerle hiçbir alakası olmadığını da ifade etti.
"MEĞER HEPSİ BİR YALANMIŞ"
Jodie ise hayatını karartan kişinin arkadaşı olduğunu öğrenmenin kendisi için "en büyük ihanet ve aşağılanma" olduğunu ifade ederek, "Tüm konuşmalarımızı yeniden yaşadım. Beni sakinleştirmiş, desteklemiş, bana nazik davranmıştı. Meğer hepsi bir yalanmış" diye konuştu.
BBC, X'ten ve Reddit'ten de paylaşımlarla ilgili açıklama talebinde bulundu. X'ten yanıt gelmezken Reddit sözcüsü, "Kişilerin rıza vermedikleri özel video ve fotoğraflarının Reddit platformunda yeri yoktur. Söz konusu subreddit'e erişim engellenmiştir" açıklamasını yaptı. Deepfake videoların yayınlandığı site de kapatıldı.
İngiltere'de Ekim 2023'te yürürlüğe giren Çevrimiçi Güvenlik Yasası gereği, kişilerin deepfake yoluyla oluşturulmuş mahrem görüntülerini paylaşmak bir suç. İnternette on binlerce deepfake video bulunuyor. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, bunların yüzde 98'inin pornografik içerikli olduğunu ortaya koydu.
Ancak Jodie, Alex Woolf'un yaptığı gibi başkalarından deepfake video talep etmenin yasa kapsamında suç olmadığını vurguladı. Dahası deepfake video yapmak da yasa dışı bir eylem değil.
Jodie, "Bu durum binlerce kadını etkiliyor. Bunu yapan kişileri durdurmak için doğru düzgün yasalara ve araçlara ihtiyacımız var" dedi.
BBC'nin "'I was deepfaked by my best friend'" başlıklı haberinden derlenmiştir. Haberde geçen 'Jodie' ve 'Daisy' BBC'nin seçtiği takma isimlerdir.