Türkiye Girişimcilik Vakfı (Girvak) 2014 yılında kuruldu. Peki, kuruluş süreci nasıl gelişti ve böyle bir proje yapmaya nasıl karar verildi?
Girişimcilik, Türk kültüründe ve eğitim sisteminde çok fazla yer etmiş bir kavram değil. Girişimcilik kültürünü geliştirmek için önce altyapının oluşturulmalı. Buna da gençlerden, yani temelden başlanmalı. Burada en doğru başlangıç noktası da üniversiteler oluyor. Üniversiteler, girişimcilik için doğru bir kuluçka alanı, çünkü gençlere risk alma, farklı ve yeni şeyler öğrenme, en önemlisi de ilham alma imkanı sunuyor. Girişimcilik Vakfı da bu düşünce ve gerekçeler ile kuruldu. Girişimcilik kültürü ve ilhamını üniversiteli gençlerin enerjisi üzerinden tüm topluma yaymayı amaçlıyor. Fellow Programımız ile Girişimcilik Vakfı Fellow’larını iki ayda bir başarılı girişimcilerle buluşturup bu hikâyelerden kendilerine sonuç çıkarmalarını sağlıyoruz. Türkiye’nin en yüksek öğrenci bursunu veriyor, Türkiye’deki ve dünyadaki girişimcilik etkinliklerine katılmalarını sağlıyor, girişim elçileri olarak farklı etkinlik ve projelerde yer almalarını teşvik ediyoruz.
Türkiye Girişimcilik Vakfı (Girvak) bu yola çıkarken neleri hedefliyordu? Kurulmanızın üzerinden üç yıl geçti, hedeflediğiniz noktada görüyor musunuz kendinizi?
Vakfımızın üç yıl önce kurulduğundaki ilk amacı Türkiye’de girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak ve bunun için ülkedeki girişimcilik ile liderlik açısından en yatkın, en yetenekli gençlerin bulunması ve desteklenmesiydi. Bu motivasyonla gençlerin kendi yolunda giderek iz bırakması için bu vakfı hayata geçirdik. Bu hedefler ve düşünceler doğrultusunda Türkiye Girişimcilik Vakfı, yıllar içinde önemli projelere imza attı. Doğrusunu söylemek gerekirse üç senede beklediğimizden çok daha hızlı ilerledik. Şu anda Girişimcilik Vakfı üniversite öğrencilerinin yanında tüm ekosisteme ve özel sektörü, akademisi ile ülkedeki tüm kurumlara ilham veriyor. Fellow Programı’ndaki gençler, kurumsal şirketlerle yaptığımız inovasyon projeleriyle şirketleri girişimcilik anlamında dönüştürüyor, şirketlerin spesifik sorunlarına inovatif çözümler üretiyorlar. Artık farklı sektörlerin sorunlarını duymaya ve girişimcilik ekseninde çözüm üretmeye başladığımız bir süreçteyiz. Geçtiğimiz sene öne çıkan projelerden biri de İstanbul Kalkınma Ajansı desteğiyley Endevaor ile ortak yürüttüğümüz Create Up oldu. Create Up projesi ile yaratıcı endüstrilerde tasarımcı düşünmeyi ve girişimciliği teşvik edici çeşitli atölye ve ekosistem buluşmaları gerçekleştirdi. Fellow Programı’nın yarattığımız en büyük değerlerden biri olduğuna inanıyoruz. Bu gençlerin ülkeye ve ekonomiye katkılarını yıllar sonra daha net göreceğiz. Ancak daha çok gence bu ilhamı ulaştırmak için Youngprenurs markasını yarattık. Youngpreneurs etkinlikleri ile Fellowlar kendi üniversitelerinde ve şehirlerinde girişimcilik etkinlikleri organize ediyorlar sene Global Girişimcilik Haftası’nda Youngpreneurs markası altında 8 ilde, 28 üniversitede etkinlikler düzenlendi. İzmir, Ankara ve Adana gibi illerde büyük Girişimcilik zirveleri düzenliyorlar. Böylece aslında girişimcilik kültürünü yaygınlaştırırken bunu bölgelerin kendi dinamikleri üzerinden yapıyoruz. Bölgelsel etkinliklerimizin yanı sıra uluslarası arenada da etkimizi artırıyoruz. Geçen yıl ilk kez düzenlediğimiz, Richard Branson’un katıldığı Inspired Istanbul ve “Give Back” Gala’da ekosistemi buluşturduğumuz dev bir etkinliğe imza attık.
Girişimcilik Vakfı olarak üniversite öğrencilerine yönelik bir Fellow Programı geliştirdiniz. Bu programa katılmak isteyen üniversite öğrencilerinin ne gibi özelliklere sahip olması gerekiyor? Ve bu programın üniversite öğrencilerine faydaları neler olacak?
Girişimcilik Vakfı olarak, Fellow Programı’mız aracılığıyla her yıl ortalama 40-50 üniversite öğrencisini Girişimcilik Vakfı ailesine dahil ediyoruz. Amacımız bu program sayesinde değişimi gerçekleştirebilecek gençlere ulaşmak ve onların enejisiyle eşsiz bir yolculuğa çıkmak. Fellow Programı’na katılmak isteyen öğrenciler temelde keşfetme merakı taşıyan, dünyaya bakabilen, eleştireye açık, geri verme motivasyonuna sahip ve kendi yolundan giderek iz bırakmak isteyen gençler. Biz seçim sürecimizin hiçbir aşamasında Fellow adaylarına iş fikri sorumuyoruz. Çünkü biz iş fikirlerine değil insana yatırım yapıyoruz. İnanıyoruz ki fark yaratacak olan bireylerdir. Girişimcilik Vakfı Fellow Programı ü temel öğe üzerine kurgulandı; ilham, network ve giveback. Bizler fellowları doğru ilham ve networkle buluşturup potansiyellerini gerçekleştirmek için onlara bir kapı açıyoruz. Sonrası onlara kalmış. Fellowlarımızdan mutlaka girişimci olun diye beklentimiz yok. Biz onlardan “give back” yapmalarını yani buradan aldıkları ilhamı ve kültürü yaygınlaştırmalarını bekliyoruz. Ancak tabi ki bu kadar ilham ve network bir araya gelince şimdiden çok güzel startuplar ve hikayeler çıkmaya başladı. Şu anda fellowlarımız arasından 29 startup çıktı, üçü yatırım aldı. Hedefimiz bu olmasa da çok mutlu oluyoruz elbette.
Üniversiteler ve öğrencilerle iç içesiniz. Size göre yeni nesil öğrencilerin en büyük hataları neler? Hayatlarında ilerlemek istedikleri yolu şekillendirmeye başladıkları bu süreçte onlara neler önerirsiniz?
Bir defa artık çok hızla değişen global bir dünyada yaşıyoruz. Ne alanda çalışıyor olurlarsa olsunlar dünyayı takip etmeleri, farklı disiplinlerden beslenmeleri çok önemli. Girişimcilik özelinde baktığımızda bile başarılı girişimciler sanatla, sporla, kültürel aktivitlerle haşır neşir olan, dünyaya farklı pencerelerden bakabilen insanlar. Özellikle günümüz Z kuşağı gençlerinde yaşadıkları toplumda etki yaratma, değişim yaratma ve bununla anılma motivasyonu çok yüksek. Ancak yaşadığınız toplumda farklı bir şey söyleyebilmek için dünyada neler yapılıyor onu görebilmek ve yaşadığın çevreyi iyi analiz edebilmek lazım. Bugün teknolojinin, inovasyonun bu kadar hayatımızın içinde olması ve hızlı değişmesi de yaşam tarzımızı dönüştürüyor tabii ki. Bu sürece de adapte olabilmeleri çok önemli. Öte yandan bu sistemin kendisi de gençler üzerinde bir deformasyon yaratıyor elbette. Her şeye çok kolay ve hızlı erişebildikleri bir çağın içinde büyüyorlar. Bunun da bir etkisi olarak gençler hızlı tüketen ve çabuk sıkılan bir yapıya bürünüyorlar. Kolay yoldan başarıyı ve maddi bağımsızlığı elde etme eğilimindeler. Tabii bir yandan da çok rekabetçi bir dünyanın içinde yer bulmaya ve dahası iz bırakmaya çabalıyorlar. Bunun için daha mücadeleci olmaları gerektiğini ve hayattaki tutkularını/güçlü yanlarını keşfetmeleri gerektiğini düşünüyorum. Çünkü hiçbir başarı, ne girişimcilik ekosisteminde ne de başka sektörlerde altın tepside sunularak elde edilmedi.
Halihazırda üniversiteliler ile ilgili planları, onlara da duyurmak için özetlemenizi ve ilerleyen günlerde ne gibi yeni projeler olacağını haber vermenizi rica etsek?
Türkiye Girişimcilik Vakfı olarak, Fellow Programı ile gençlerimizi geniş bir ağın parçası yapmaya, onlara ilham veren girişimciler ile tanışıp deneyimlerinden faydalanma imkânı sunmaya devam edeceğiz. Fellow Programı yeni dönem başvuruları Nisan ayının sonuna doğru açılacak. Bunun haricinde, daha çok gence ulaşmak için hayata geçirdiğimiz projelerimiz de var. Mesela sponsorlarımızdan Boeing ile hayata geçirdiğimiz Airpreneurs projemizle üniversitelerde havacılıkla ilgili hackathonlar düzenliyoruz. Önümüzdeki dönem hayata geçecek olan mülteci gençlerin Türkiye’deki genç girişimcilerle ekip kurarak girişimler hayata geçirmesini hedefleyen bir başka projemiz de olacak. Bunun yanı sıra bu sene itibariyle Girişimcilik Vakfı artık ekosisteme ve ülkedeki diğer kurumlara çalışmalarında temel oluşturacak araştırmalar yapan ve bilgi üreten bir yapı da oluşturacak.
Röportaj: Erkmen Özbıçakçı