NEDEN 8 MART?
8 Mart 1857’de New York’ta 40.000 dokuma işçisinin daha iyi şartlarda çalışmak için başlattığı grevle başladı tüm hikâye… Polis şiddeti, işçilerin fabrikaya kilitlenmesi ve içerde çıkan yangınlar sebebiyle tam 120 kadın işçi can verdi. Kaybedilen 120 kadın işçinin cenaze törenine 10.000’den fazla insan katıldı. 1921’de gerçekleşen ise Vladimir Lenin’in önerisiyle 8 Mart, Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kabul edilmeye başlandı.
SİNEMA VE KADIN
Türk Sineması’na kadın, ilk olarak Neyyire Neyir ile adım attı. Ülkemizin öncül yönetmenlerinden Muhsin Ertuğrul’un eşi olan Neyyire Neyir, Türkiye’de beyazperdede boy gösteren ilk kadın oyuncudur. Genç oyuncu, 1922 yılında Muhsin Ertuğrul’un yönettiği, Halide Edip Adıvar’ın romanından uyarlanan Ateşten Gömlek filminde rol aldı.
Sinemada kadın sorunun tartışılmaya, anlatılmaya başlanması 1960’lı yılları buldu. Bu tarihten öncesine kadar dünya sinemasında kadın bir meta, yalnızca bedensel bir imge olarak görülüyordu. 20. Yüzyılın ortalarından sonra bu anlayışa tepkiler arttı, feminist film teorilerinin de oluşmasıyla sinemada kadının yeri değişmeye başladı.
Dünya sinemasında kadın, bu kadar geç gelmiş gibi görünse de aslında öncesinde sinema tarihine adını altın harflerle yazdıran bir kadın vardır: Alice Guy Blache. Alice; “La Fee Aux Choux” adlı filmiyle sinema tarihinde ilk defa hikâye anlatılan bir film yapmıştır. Charles Pathe’nin sekreterliğini yaparken, film çekme isteğini ona belirten ve destek gören Alice Guy, tam 250 film çekmiştir.
EN İYİ 10 FİLM
1. KILL BILL (2003) – Quentin Tarantino
Quentin Tarantino efsanesi, Uma Thurman’ın döktürdüğü bir başyapıt. Gelin (The Bride) kod adıyla bilinen kiralık katil, düğünü sırasında saldırıya uğrar ve herkes öldürülür ancak karnındaki bebeğini kaybeden karakterimiz hayatta kalmayı başarır. Hayattaki tek amacı bu katliamı gerçekleştiren eski patronundan intikam almak olan The Bride’ın hikâyesini izlediğimiz film, kadınların favori filmlerinden biri.
2. KALDIRIM SERÇESİ / LA VIE EN ROSE (2007) – Olivier Dahan
Sanatçı Edith Piaf’ın hayatını anlatan Kaldırım Serçesi, Piaf’ın bir konser sırasında sahnede bayılmasıyla başlıyor ve onun çocukluk yıllarına dönerek gelişimini, tecrübelerini, hayatındaki zorlukları gözler önüne seriyor. Şöhret ve başarı merdivenlerini teker teker tırmanan bir kadının gerçek hikayesini izlediğimiz filmde Edith Piaf’ı Marion Cotillard canlandırıyor.
3. MUSTANG (2015) – Deniz Gamze Ergüven
Deniz Gamze Ergüven imzalı; Türkiye, Fransa ve Almanya ortak yapımlı Mustang, İnebolu’da geçen bir hikâyeyi anlatıyor. Beş kız kardeşin özgürlükleri için verdiği zorlu ve çarpıcı mücadeleyi işleyen Mustang; 2016’da “En İyi Yabancı Film” dalında Oscar adayı olsa da o senenin en iyi filmlerinden biri olan “Son of Saul”a ödülü kaptırdı.
4. CAROL (2015) – Todd Haynes
5. FRIDA (2002) – Julie Taymor
6. SAATLER / THE HOURS (2002) – Stephen Daldry
7. THELMA VE LOUISE / THELMA & LOUISE (1991) – Ridley Scott
8. MASUMİYETİN İNTİHARI / THE VIRGIN SUICIDES (1999) – Sofia Coppola
9. PRENSES MONONOKE / PRINCESS MONONOKE (1997) – Hayao Miyazaki
10. WONDER WOMAN (2017) – Patty Jenkins
Yazan: Tugay Şahin