İnternet sitesi Emojipedia’nın açıkladığına göre Haziran 2017 tarihi itibariyle Unicode standartlarında 2.666 adet emoji var. Peki bu emojiler neye karşılık geliyor? Her duygunun bir emojisi mi var? Ya da bir insanın kaç farklı duyguya sahip olduğunu bilmek mümkün mü?
Berkeley Üniversitesi Haber Merkezi tarafından yakın tarihte yapılan bir duyuruya göre; üniversitede görevli araştırma uzmanları 800’den fazla kadın ve erkek deneğe duygusal etkileyiciliğe sahip olduğunu düşündükleri 2.000’den fazla video klip izleterek 27 farklı duygu kategorisinin var olduğunu saptadı. Araştırma sonuçları ezelden beri bilinen mutluluk, üzüntü, kızgınlık, şaşkınlık, korku ve tiksinme gibi kategoriler dışında da duygu kategorileri olduğunu ortaya koyuyor. Öte yandan araştırmayı yürüten uzmanlardan biri olan Berkeley Üniversitesi Psikoloji Profesörü Dacher Keltner, “Şaşkınlık ve yumuşak başlılık, korku ve üzüntü, hayranlık ve etkilenme gibi duygular arasında kaygan geçişler söz konusu” uyarısında bulunuyor.
Araştırma sonuçlarına göre 27 adet duygu kategorisi şu şekilde sıralanıyor: takdir, hayranlık, estetik beğeni, eğlenme, öfke, anksiyete, huşu, münasebetsiz bulma, sıkıntı, sükûnet, karışıklık, ihtiras, iğrenme, empatik acı, mest olma, heyecan, korku, dehşet, ilgilenme, keyif alma, nostalji, rahatlama, romantikleşme, üzüntü, tatmin olma, cinsel arzu ve şaşırma. Peki duygular nasıl belirlenebilir? Aslında bu alanda geniş bir literatür söz konusu. Sadece psikoloji gibi uzun süredir uygulamada olan bilim dallarında değil, nörobilim, nöropsikoloji, davranış psikolojisi, duygu felsefesi gibi yeni gelişen alanlarda da oldukça önemli araştırmalar yapılmakta. Bu araştırmada da uzmanlar, farklı video kliplere kişilerin verdikleri tepkileri olumlu-olumsuz gibi kategorilere ayırarak deneklerin hislerine puan vermeleri istenmiş. Daha sonrasında verilen tüm cevapları ve puanlamaları istatistiksel metotlarla inceleyen uzmanlar da, tüm bu hislerin 27 farklı kategori altında sınıflandırılabileceği kanısına varmışlar.
Araştırma grubundaki nörobilim alanında bir doktora öğrencisi olan Alan Cowen da, çıkarımlarına göre duygusal deneyimlerin sanılandan çok daha fazla nüans içerdiği ve bu alanın oldukça derin ve zengin bir alan olduğunu ifade ediyor. Öyle ya, duygularımızı bırakın saptamayı dile dökmek o kadar kolay mı? Yine de bu araştırma sonuçlarının psikoloji gibi beşeri bilimler alanındaki yeni araştırmalara ve insanlık için yapılacak çalışmalara hem ilham verecek hem de duygu konusunda şimdiye kadar çözülemeyen gizemlere bir ışık daha tutacağı bir gerçek.
İnternet teknolojilerinin yaygınlaşması ile birlikte, temelde duyguları ifade ettikleri düşünülen emojiler de oldukça yaygınlaştı, hatta neredeyse günümüzün evrensel dili haline geldi. Emojilerle yapılan tahmin yarışmalarından, şarkı sözlerini emojilere çevirme, çeşitli restoran ya da otel zincirlerinden emojilerle sipariş verebilmeye kadar çok farklı alanlarda emojiler bugün duygularımızdan çok daha fazlasını ifade ediyor şüphesiz ki. Yine de duyguların ifadesinin bile kişiden kişiye değiştiğini bildiğimizde, emojiler de farklı cihazlarda farklı görüntülere sahip olmakla kalmıyor, aynı zamanda farklı zamanlarda, farklı ortamlarda ve farklı kültürlerde farklı anlamlara geliyor. Bazılarımız sıklıkla farklı duyguları ifade etmek için aynı emojileri kullanırken, diğerlerimiz onlarca farklı emoji kullanıyor. Sizin emojileri kullanma şeklinizle çok yakın bir arkadaşınızın emojileri kullanması arasında ciddi farklar olabilir.
Bu anlattıklarımıza inanmayacak olan şüpheciler için de küçük bir önerimiz var: Akıllı telefonunuzdan WhatsApp uygulamasını açın ve Emoji ikonuna tıklayarak Sık Kullanılanlar bölümüne bakın. Sonrasında aynı şeyi sevgiliniz, yakın arkadaşlarınız ya da aile üyeleriniz için yapın. Bakalım emojileriniz arasında ne kadar fark var?