Teknoloji dünyasında cinsiyetçilik tartışması

Teknolojinin kalbi olarak nitelendirilen Silikon Vadisi, kariyerlerini teknoloji alanında sürdürmek isteyen pek çok kişi için ideal bir çalışma ortamı olarak görülüyor. Ancak Vadi’deki teknoloji şirketlerinin sert bir şekilde eleştirildiği konular da var. Bunların başında çeşitlilik (diversity) geliyor. Çeşitlilik, farklı kültür, din, dil, ırk, cinsiyet, yaş ve eğitime sahip bireylerin aynı çatı altında eşit koşullarda çalışması anlamına geliyor. Silikon Vadisi’nin ise pek de çeşitli olduğu söylenemez. Uber’de ve bir çok teknoloji yatırımcı şirketlerinde yaşanan taciz olaylarının ardından geçtiğimiz hafta Google’da çalışan bir erkek mühendisin kadınların teknolojiye yatkınlığı ile ilgili yazdığı bir yazı teknoloji dünyasında en çok konuşulan konu oldu. James Damore adlı mühendis 10 sayfalık yazısında kadın çalışanların teknoloji şirketlerinde erkeklerden daha az tercih edilmesinin cinsiyet ayrımcılığı olmadığını ve bunun aslında biyolojik nedenlerden kaynaklandığını belirtiyordu. Damore, kadınların özgüveninin erkeklerden daha az olduğunu ve özellikle liderlik pozisyonları için fazla evhamlı olduklarını iddia etmişti. Ayrıca, Google’ın istihdam edilen kadın çalışanlar ile azınlıkların sayısını arttırmaya yönelik stratejilerini de eleştirmiş, bunun verimsiz olacağını savunmuştu. Bu yazının önce Silikon Vadisi sonra da tüm dünyaya hızla yayılması çok uzun sürmedi. Yazıya ciddi tepki geldi ve çok geçmeden Google CEO’su Sunda Pichai konuyla ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Pichai, Google çalışanlarının kendi düşüncelerini paylaşma fikrini desteklediklerini ancak bu yazıda belirtilen bazı noktaların sınırı aşarak cinsiyet ayrımcılığına girdiğini, bunun da Google iş ahlakı kuralları örtüşmediğini belirtti. Bu açıklamadan kısa süre sonra James Damore işten çıkarıldı. Ancak, bu sefer de çalışanların düşüncelerini ne açıklamada ne derece özgür oldukları tartışma konusu oldu.

YÜZDE 65’İ ERKEK
Teknoloji şirketlerine çeşitlilik konusunda yapılan eleştiriler verilerle de destekleniyor. ABD Eşit Çalışma Fırsatı Komisyonu, Silikon Vadisi’ndeki en büyük 75 teknoloji firmasının çalışan profilini gösteren bir çalışma yayınladı. Rapora göre beyaz çalışanlar yüzde 68’le Vadi’yi domine diyor. Çalışanların yüzde 65’i erkek ve erkek çalışanların yüzde 77’si mühendis. Kadın çalışanların oranı ise yüzde 30 ve sadece yüzde 23’ü mühendis. Çalışanların etnik kökenine dair veriler de Silikon Vadisi şirketlerinin sürekli eleştirilmesine sebep oluyor. Rapora göre teknoloji çalışanlarının yüzde 41’i beyaz, yüzde 2’si siyahi, yüzde 4’ü de Latin. Bunun yanında, çalışanların yüzde 50’si ise Asya asıllı Amerikalı. Teknoloji firmaları da eleştiriler karşısında son zamanlarda çeşitlilik politikalarını gözden geçirmeye başladılar. Biz de bu çalışmalardan bazılarını araştırdık:

DAMORE’A RAĞMEN
HEDEF ÇEŞİTLİLİK
Çeşitlilik konusunu yeniden gündeme getiren olay Google kampüsü içinden tüm dünyaya yayıldı. Ancak, Google yönetimi James Damore’un düşüncelerinin aksine hareket etmekte kararlı gözüküyor. Şirketin çeşitlilik konusundaki çalışmaları artarak devam ediyor. Bunlar arasında kadın çalışanların ve azınlıkların sayısını arttırma, ücret eşitsizliğini giderme gibi çalışmalar yer alıyor. Google’da kadın çalışanların oranı yüzde 31, Latin kökenli olanların oranı yüzde 4, siyahi çalışanların sayısı ise yüzde 2. Google, çoğunluğu siyahi öğrencilerden oluşan Howard Üniversitesi ile yaptığı işbirliği ile kadrosundaki siyahi çalışanların sayısını da arttırmayı hedefliyor.

FARKLI KİMLİKLER
YENİ FİKİRLER
Apple’da çalışan sayısı globalde 80 bini geçiyor. Globaldeki mevcut çalışanların yüzde 32’si kadınlardan oluşuyor. Ayrıca, şirkete son 1 yıl içinde işe alınanların yüzde 37’si kadın çalışan. ABD’de son 1 yılda işe alınanların yüzde 54’ü azınlıklardan oluşuyor. Şirkette geçen yıl ABD sınırları içinde çalışanlar arasında eşit ücret dağılımı konusunda ciddi bir çalışma gerçekleştirilmiş. Farklılıklar tüm çalışanlar için giderilmiş. Bu çalışmanın aynısı bu yıl tüm global çalışanlar için gerçekleştirilecek. Apple’ın çeşitlik vizyonunda çalışanlardan her gün işe tüm benlikleriyle birlikte gelmelerinin beklendiği belirtiliyor. Çünkü, çalışanların kişisel kimliklerinin, vizyonlarının ve tutkularının yeni fikirler yaratacağına bunun da tüm şirketi daha da ileri götüreceğine inanılıyor.

GENÇ KADINLARA
TEKNOLOJİYİ
SEVDİRİYORLAR
MIcrosoft Türkiye İK’dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Esra Gaon, insan kaynağındaki çeşitliliğin önemli bir halkasını kadınların oluşturduğunu belirtiyor. Microsoft Türkiye ofisinde kadın çalışanların oranı yüzde 42 iken bu oran globalde yüzde 25,8. Gaon, “İnsanlarımızı desteklemek, kültürümüzü dönüştürmek ve müşterilerimizi memnun etmek için küresel çeşitliliğin ve kaynaştırmanın iş dünyasına olan etkisini maksimize etmek istiyoruz” diyor. Microsoft’un çeşitliliği desteklemek adına farklı projeleri bulunuyor. Bunlardan biri olan DigiGirlz, bazı mesleklerin erkek, bazılarının kadın olduğu algısını kırmak için başlatılmış. DigiGirlz etkinliklerinde teknoloji sektöründe kariyer sahibi olmaya ilgi duyan genç kadınlar ağırlanıyor ve katılımcılar bilişim ve teknoloji alanında çalışmaya dair sorularına yanıt buluyor. Bu kapsamda kız öğrencilerin bilgisayar mühendisliği, kodlama gibi bölümlere kendilerini yakın hissetmeleri amaçlanıyor. Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) işbirliğiyle hayata geçen Teknolojinin Kadın Liderleri yarışmasında ise 8 farklı kategoride ödüller veriliyor. Yeni mezun programı MACH (Microsoft Academy for College Hires) ve yerel uzun dönemli staj programı Talent Explorer’da alımların yüzde 50’si için kadın aday seçim kriteri bulunuyor.

YÜZDE 43’Ü KADIN
SAP Türkiye İK Direktörü Hande Genç, SAP’de global kadın çalışan oranının yüzde 32’nin üzerinde olduğu, SAP Türkiye’de bu oranın yüzde 43 olduğu bilgisini veriyor. İşyerinde çeşitliliğin SAP’ye yaratıcılık, verimlilik ve inovasyon becerisi kattığına inandıklarını belirten Genç, çeşitliliğin yetenek yönetiminin öneminin daha da belirginleştiğini söylüyor. Bu vizyonla SAP Türkiye 2013’te EMEA Bölgesi Çeşitlilik Alanında Liderlik Ödülü’nü almış. Hande Genç, son 5 yılda SAP’nin daha fazla çeşitlilik sağlamak adına 4 konuya odaklandığını aktarıyor. Bunlar, cinsiyetten bağımsız zeka, kültür ve kimlik, nesiller arası bilgi alışverişi ve farklı yeteneklere sahip çalışanlar. Gelecekte yönetici olmak isteyen kadın çalışanlar için oluşturulan LEAP (Leadership Excellence Acceleration Program) ile yönetici adayı kadınlar 1 yıl boyunca gelişim metotlarıyla destekleniyor. KAGİDER işbirliğindeki İşimi Kuruyorum’da ise kadın girişimcilerle görüşmeler yapılmış. Business Women’s Network (BWN) platformu da SAP’nin kadın çalışanlarını bir araya getiriyor.

ÇEŞİTLİLİK İLE 1. SINIF İŞGÜCÜ
Oracle Türkiye Genel Müdürü ve Başkan Yardımcısı Filiz Doğan, kadın çalışan sayısının yüzde 35’in üzerinde olduğunu, globalde ise bu oranın yüzde 29 civarında olduğunu söylüyor. Doğan, çeşitliliğin birinci sınıf iş gücü yaratılması için en önemli unsurlardan biri olarak görüldüğünü söylüyor. Çeşitlilik alanındaki çalışmalardan biri olan Oracle Women Leadership’te her ülkede erkek ve kadın yöneticiler kadın işgücü gelişimine destek veriyor. Employee Resource Group ile de farklı kültürlerin deneyimlerinin paylaşıldığı bir yapı mevcut. Globalde çeşitlilik artttırma konusunda yürütülen tüm çalışmalar lokalde de uygulanıyor.