Araştırma şirketi GfK’nın 2003 yılından bu yana yaptığı, yüzde 65’i mavi yaka çalışanlardan oluşan 500.000’e yakın çalışanı kapsayan anketlerde, çalışanların memnuniyet faktörlerinin neler olduğu, bağlılık ve motivasyonlarının nasıl değiştiği incelendi.
GfK ve Adisa Danışmanlık’ın ortak çalışmasına göre son 10 yılda beyaz yaka çalışan memnuniyeti yüzde 49’larda iken yüzde 59 seviyelerine çıkarak 10 puanlık bir artış gösterirken mavi yaka çalışan memnuniyeti 1 puan düşerek yüzde 54’e geriledi. Memnuniyetteki 1 puanlık bu düşüşün mavi yaka çalışan bağlılığına etkisi ise çok daha fazla oldu. Mavi yakanın bağlılık seviyesi son 10 yılda 13 puan düşerek yüzde 54’e geriledi. Tüm bu gelişmeler beyaz yakadaki motivasyon oranını yaklaşık 5 puan arttırarak 66 seviyelerine getirirken mavi yaka motivasyonunda bir değişim gözlenemedi, düşük motivasyon ortalaması değerini korumaya devam etti.
Araştırmayı değerlendiren Adisa Danışmanlık Yöneticisi Hüseyin Adanalı, “Mavi yaka sonuçlarına baktığımızda kişisel ve mesleki gelişim konusunun diğer yıllara nazaran öncelikli konular arasına girdiğini görüyoruz. Bu konuda mavi yaka çalışanlar eğitim almak istediklerini belirtmekle beraber kariyerlerin tamamını operatör olarak sürdürmek istemediklerini dile getiriyorlar. Gerçekleşmesi garanti olmasa bile iş hayatları boyunca en az 2 kariyer sıçrama fırsatına sahip olmayı bekliyorlar. Beyaz yakalı çalışanlarda ise performans yönetimi konusu öncelikli konular içine dahil oldu. Çalışanlar gayretlerini ve elde ettikleri sonuçları somut, ölçülebilir verilerle objektif olarak değerlendirilmesi istiyor ve bu değerlendirmenin prim sistemi ile kariyer planlamasına temel girdi teşkil etmesi arzu ediliyor. Şirketlere en önemli tavsiyemiz üst yöneticilerin çalışan memnuniyeti ile ilgili gelişmeleri yalnızca araştırma raporu ile değil çalışanlarla yakın ilişki içinde olup doğrudan nabzı tutarak takip etmeleri. Raporlar, kulaktan dolma bilgiler maalesef çoğu kez gerçeği tam yansıtamıyor” diyor.
Beyaz ve mavi yaka çalışanlar için 7 kritik konu
GfK Çalışan Araştırmanı Danışmanı Berna Özdemirkan ve Adisa Danışmanlık Yöneticisi Hüseyin Adanalı, beyaz yakalı ve mavi yakalı çalışanlar için aksiyon alınması gereken en kritik 7 konuyu şöyle sıralıyorlar:
Beyaz yakalılar için:
- Çalışanların iş dağılımının makul ve adil bir şekilde yapıldığından emin olun.
- Kişisel gelişimin yalnızca eğitim olmadığını, zorlayıcı görevleri başarmanın da kişiyi geliştirdiğini anlatın.
- Sınavlar ve değerlendirme merkezi uygulamaları ile yapılandırılmış bir kariyer sistemi kurun.
- Yalnızca sonuçların değil çabanın da takdir edilmeye değer bir unsur olduğunu şirket kültürünüzün bir parçası haline getirin.
- Çalışanların yöneticisi ile senede asgari 2 kez (idealde 4 kez) geri bildirim toplantıları yapmasını sağlayın.
- Bölümler arası işbirliğini takip edin.
- Yöneticilerinizin işe olduğu kadar çalışanlarına da odaklandığından emin olun.
Mavi yakalılar için:
- Mavi yakaya odaklanmış bir İK uzmanı/ ekibi oluşturun.
- Kariyeri boyunca en az 2 kez sıçrama yapabileceği kariyer olanağı sunun.
- Çalışma koşullarınızı düzenlerken operatörlerinizin evinde yakaladığı standartların gerisinde kalmamasını sağlayın.
- Kendilerini geliştirmeleri için onlara kişisel ve mesleki gelişim olanaklar sağlayın.
- Kendisine ağabeylik ve ablalık yapacak, içlerinden gelen ilk kademe takım kaptanları bulun.
- Ofis çalışanları ile kendi aralarında ayrımcılık yapılmadığını onlara hissettirin.
- Yetkinlik ve performans bazlı gelir modeline geçin.