Zeynel Okçu / Kıdemli DanışmanMasters Training International
zeynel@masterstraining-int.com
İster özel yaşamda, ister iş yaşamında, hedefi belirlemek çok önemli: nereye ulaşmak istiyoruz? Ne elde etmek istiyoruz? Ne yapmak istiyoruz? Bu sorulara yanıt bulduktan sonra, hepimizin pusulalara ihtiyacı var. İşte o pusulalardan biri de “STOP” tekniği.
Bazı kavramları anlatmanın ve anlamanın en kolay yollarından biri akronimler ve iş dünyasında da çok yaygın kullanılırlar. İşte “STOP” tekniği de adını bir akronimden alıyor. Gelelim bu akronimi açmaya yani pusulanın kullanma kılavuzunu okumaya:
STOP’un S’si akronimin kendisi gibi “Stop” yani “Dur”. Ne olursa olsun, önce dur. Doğada canlı kalma teknikleri derslerimin de ilk konusu budur. Oldu ki ormanda kayboldunuz ve tek başınızasınız, hiç birşey yapmayın hatta çekirdeğiniz varsa yanınızda, oturun bir yere, çekirdek çitleyin yani durun. Yöneticinizden bir e-posta aldınız, o kadar işinizin arasında sizden yeni bir iş beklediğini söylüyor ya da eşinizden bir telefon geldi ve evde ters giden birşeylerden bahsediyor, akşam eve geldiniz ve çocuğunuzla ilgili okuldan şikayet mektubunu buluyorsunuz. “STOP” tekniğinin ilk adımını atın ve durun! Durun ve hiç birşey yapmayın.
STOP’un T’si ve ikinci adımı: “Think” yani “Düşün”. Yukarıdaki durumlarda vereceğiniz ilk tepkiyi, ilk cevabı ve bunun karşılığında alacağınız tepkiyi düşünün. Hayatınızın filmini bile çekebilirsiniz o an yeter ki kamerayı elinize alın ve çekmeye başlayın: o e-postaya vereceğiniz cevap, telefonda eşinize göstereceğiniz tepki veya evde mektubu okuduktan sonra söyleyecekleriniz. İşte sizin filminizin gidişatını belirleyecek unsurlar bunlar. Siz filminizin nereye doğru gitmesini istiyorsunuz? Filminizin istediğiniz yere gitmesini düşünmeden sağlamanız mümkün mü?
Atletizm meraklıları bilirler, özellikle sprint yarışlarında, yarıştan hemen önce,kamera koşucuları gösterirken, bazı sporcuların transa geçmiş gibi görüntüleri gelir ekrana. Ne yapıyorlarmış o sırada biliyor musunuz peki? Yarışı koşuyorlarmış, yarışı “yaşıyor”larmış dimağlarında, hem de defalarca!! Filmin kurgusunu yapıp, oluşabilecek terslikleri önleyebilmek için koşuyu ilk olarak hayallerinde koşuyorlarmış.
Sizin filmde de kahraman yani kendiniz, belirlediği hedefe doğru gidiyor mu diye baktığınızda ne görüyorsunuz? Gidiyorsa devam, ya gitmiyorsa? Neyse ki daha çekim aşamasındasınız daha montaja bile gelmedi sıra çünkü “Dur”dunuz ve “Düşün”üyorsunuz.
Geldik STOP’un üçüncü adımı O’ya yani “Observe” “Gözlemle”. Hedefe giden yolda ihtiyacınız olan diğer araçlar neler? Aileniz, iş arkadaşlarınız, dostlarınız, sağlığınız, bilinciniz, aldığınız eğitim… o kadar çok ki düşündükçe bulacaksınız. Gözlemleyin, belirlediğiniz hedef için hangi ya da hangilerine ihtiyacınız olacak?
Ve gelelim STOP’un son aşaması P’ye… Biz genellikle “kervanı yolda dizmeyi” seven bir toplumuz dolayısıyla bu son aşama maalesef alışkanlıklarımızdan değil. Tahmin edeceğiniz üzere, P aşaması “Plan” yani “Planla” anlamına geliyor. Plan sizin ilerleyeceğiniz yolun haritasıdır esasında, karanlıkta el yordamıyla ilerlemek yerine herşeyi netleştirmenizi sağlayacak bir seçimdir. Başarının rastlantısallığını, sürdürülebilirliğe taşıyacak araçtır plan. Bir anlamda, gelen yeni verilerle en iyi sonuca ulaşma yolunda pusulanın esnek mekanizmasıdır.
Durun, Düşünün, Gözlemleyin ve Planlayın. Hayatınızın kontrolünü elinize alın. Mazaret üretmekten, başkalarını suçlamaktan kurtulun. Unutmayın, hayatın %10’u başınıza gelen olaylardan %90’ı ise sizin onlara gösterdiğiniz tepkilerden oluşur.
Yaşadığınız hayatın sizin olması dileğiyle, sağlıcakla kalın…