Gerek hükümetin açıkladığı ekonomide eylem planı gerekse de önümüzdeki dönemde reel sektöre yönelik vergisel teşvikler ve finansmana ulaşımda alınacak tedbirler sonucu 2016’da büyük şehirlerin dışında Türkiye genelinde istihdam ortalama yüzde 8 artacak.
Hürriyet İK; İŞKUR, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri ışığında ve sanayi-ticaret odaları ile yaptığı görüşmeler sonucunda Türkiye’nin 2016’ya yönelik istihdam haritasını çıkardı.
Bugün için Türkiye genelinde istihdam edilenlerin sayısı 27 milyonun biraz üzerinde. Bunların yüzde 21’i tarımda, yüzde 20’si sanayide, yüzde 7,5’i inşaatta, yüzde 51,4’ü ise hizmetler sektöründe çalışıyor. Türkiye’de aktif sigortalı sayısı ise 20 milyon civarında. Geri kalanlar ise mevsimlik işçiler, kendi işinde çalışanlar, yarı zamanlı çalışanlardan oluşuyor. Aktif sigortalıların yüzde 40’ı ise İstanbul, Ankara, İzmir’de çalışıyor. Üç büyük ile Bursa ve Kocaeli de katıldığında aktif çalışanların yüzde 50’si bu beş ilde istihdam ediliyor.
İKİ KİŞİDEN 1’İ İMALATTA
Üç büyük il dışarıda tutulduğunda 2016 yılında tüm bölgelerde istihdamın yüzde 8 artacağı tahmin ediliyor ki; bu da, Anadolu’da ortalama 1 milyon kişiye yeni iş imkanı anlamına geliyor. Daha açık bir anlatımla, büyük şehirlerin dışındaki illerde nüfusun yüzde 40’nın istihdama katıldığı düşünüldüğünde, aktif iş gücüne katılımın ortalama yüzde 6 ila 7 arasında artacağı görülüyor ki, bu istihdama ciddi bir katkı yaratacak.
Analizi biraz daha derinleştirip, büyük şehirleri dışarıda bıraktığımızda, ülke genelinde tarım ve bazı bölgelerde de turizm dışında; imalat, toptan ve perakende ticareti alanları istihdamın en yoğun yaşandığı iş alanları olarak görülüyor. Neredeyse toplam istihdamın yüzde 30’u imalat sektöründe oluşuyor ve her iki kişiden biri imalat alanında çalışıyor.
Anadolu genelinde çalışan temininde güçlük çekilen işlerin başında da yine imalat sektörü geliyor. Başta konfeksiyon, tekstil, ambalaj, plastik olmak üzere imalat sanayinde faaliyet gösteren işyerlerinin neredeyse yüzde 25’i eleman temininde güçlük çekiyor. Eleman temininde güçlük çekilen bir diğer iş kolu, satış danışmanı ile bilgi ve iletişim teknolojileri uzmanı. Özellikle büyük şehirlerin dışında Türkiye genelinde çalışanların yüzde 15’i nitelik gerektirmeyen işlerde çalışıyor ve önümüzdeki dönemde de işe alımlarda aynı oranda vasıfsız eleman alımının devam edeceği görülüyor.
Bölgeler bazında incelendiğinde ise 2016’da; İç Anadolu, Karadeniz ve Ege’de ciddi bir istihdam artışı bekleniyor. Bu artışta temel etken ise, tarımın dışında, Karadeniz ve İç Anadolu’da turizm ve imalat alanında; Ege’de ise hem turizm hem de enerji alanında artan yatırımlar olacak.
SURİYELİLERİN ETKİSİ
Doğu’da ise terör olayları nedeniyle bugün için bırakın istihdam artışını çalışma hayatı neredeyse bitmiş durumda. İşyerleri kapanıyor ve yoğun göç var. Bu durum Diyarbakır, Şırnak gibi illere yakın illerin istihdamını da etkileyecek bir olgu. Diğer önemli sorun da Suriyeliler konusu. Suriyeli göçmenler büyük şehirler dahil tüm illerde istihdamı etkilerken, özellikle Doğu’da farklı bir olgu yaratmış durumda. Suriyeliler asgari düzeyde ücret alabildiği her işte çalışırken, mevcut halk daha yüksek ücretler bulma umuduyla göç ediyor.
Adana’da istihdam hizmet sektöründe
Adana Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Atila Menevşe, istihdamın; tarım, tekstil, inşaat, sağlık, mobilya, otelcilik ve yiyecek-içecek sektörlerinin yanında, büyük ve entegre işletmeler sayesinde, kimya, makine, plastik ve çimento sanayinde de yüksek oranda sağlandığını belirterek, şunları söylüyor: “Göç nedeniyle Adana, niteliksiz işgücünü alırken nitelikli işgücünü de vermektedir. Kentimizde hizmet sektörünün gelişimine paralel olarak istihdamın artacağını, yiyecek, içecek, otelcilik, sağlık ve ulaştırma sektörlerinde de önemli düzeyde talep olacağını değerlendiriyorum.”
Antalya ticarete kayıyor
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, aktif çalışan sayısının 1 milyona yaklaştığını, bunun yüzde 25’nin turizmde, yüzde 15’inin tarımda, yüzde 20’ye yakınının ticarette, yüzde 15’inin inşaatta çalıştığını belirterek, ekliyor: “Antalya hızlı gelişen bir il ve son yıllarda tüm sektörlerde kalite artışı eğitimi güçlendirdi, dolayısıyla bu eğilimin olumlu yönde gelişmesini bekliyorum. 2016 için istihdam konusundaki beklentimiz Rusya ile yaşanan sorun nedeniyle olumlu değil. Eğer gerekli önlemler alınır ve alternatif pazar yaratabilirsek 2015’deki yüzde 4-5’lik artışı belki yakalayabiliriz”
İzmir’in geleceği enerjide
Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar, Türkiye’nin ve İzmir’in geleceğinde, kilit rol oynayacak sektörlerin sanayi ve enerji olacağını belirterek, şunları söylüyor: “Gelecek dönemlerde, özellikle katma değer yaratıcı üretim ve yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve gelişen teknolojiyle birlikte bilişim bir adım daha öne çıkmaktadır. Bu bağlamda öncelikli olarak bu sektörlere yönelik nitelikli istihdam giderek daha da artan bir ihtiyaç haline gelecektir. Kentimiz özelinde turizm ve hizmet sektörleri istihdam bakımından 2016’da da önemini korumaya devam edecektir”
Gaziantep her sektörden eleman arıyor
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Eyüp Bartık, tekstil, gıda, plastik ve hizmet sektörlerinin istihdamın yoğun olduğu sektörler olduğunu belirterek, şöyle konuştu: “Organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren firmaların bünyesinde 130 bin işçi istihdam ediliyor. Bu istihdamın yanı sıra 145 bin 275 kişi de şehrin farklı noktalarındaki işletmelerde çalışıyor. Gaziantep’in her zaman her sektörde elemana ihtiyacı var. Çünkü Gaziantep ülkenin 6.büyük ekonomisi ve sürekli gelişen, büyüyen bir yapısı var. 2016 yılı Gaziantep hizmet sektörü açısından hareketli bir yıl olacak diyebiliriz”
En çok işe alımın yapıldığı meslekler
◊ Sekreter
◊ Şoför
◊ Muhasebeci
◊ Kasiyer
◊ Sağlık personeli
◊ Depo Elemanı
◊ Aşçı
◊ Bilgisayar işletmeni
◊ Elektrik teknisyeni
◊ Satış danışmanı
◊ Büro memuru
◊ Güvenlik görevlisi
◊ Pazarlamacı
◊ Reyon görevlisi
◊ Çağrı merkezi temsilcisi
◊ Finans uzmanı
◊ İşletmeci
◊ Bekçi
◊ Tekstil uzmanı
◊ Konfeksiyon işçisi
◊ Otel temizlikçisi
◊ Turizmci
2016’da Anadolu’da aranan meslekler
◊ Muhasebeci
◊ İşletmeci
◊ Şoför
◊ Güvenlik görevlisi
◊ İmalat sanayinde çalışacak vasıflı eleman
◊ Otel işletmecisi
◊ Temizlikçi
◊ Elektrik teknisyeni
◊ Bilgisayar uzmanı
◊ Satış danışmanı
◊ Orman ve su ürünleri alanında uzman
◊ Dış ticaret uzmanı
◊ Sağlık personeli
◊ Kaynak teknisyeni
◊ Eğitimci
◊ İnşaat mühendisi
◊ İnşaat kalfası
◊ Veteriner
◊ Büro elemanı
◊ Çağrı merkezi çalışanı