Fosil, yer kabuğunun en üst bölümünü oluşturan tortul kayaçların çoğunda bazen iyi korunmuş, bazen de erozyon ve sedimantasyon sırasında tahrip olmuş, ölü organizma kalıntılarıdır.
Yaşamını yitiren canlılar fosilleşme denilen olay sonucu fosil özelliğini kazanırlar. Fosilleşme, canlı artıklarının fiziksel, kimyasal ve biyolojik olaylar geçirmesini ifade eder. Organizmanın ölümünden sonra kalan kısımlar mekanik, kimyasal ve biyolojik etmenlerle bozulmaya başlarlar. Eğer bu kalıntılar uygun bir ortama rastlarsa fosil haline gelebilirler.
FOSİLLERİ İNCELEYEN BİLİM DALINA NE DENİR?
Fosiller özellikle eski dönemlerde yaşamış olan bitki ve hayvanlar hakkında detaylı bilgi verir. Yer bilimlerinde geçmişten günümüze fosilleri inceleyen bilim dalına 'Paleontoloji' denir.
FOSİLLER SADECE HAYVAN KALINTILARINDAN MI OLUŞUR?
Fosiller genel olarak milyonlarca yıl önce yaşamış bitki ve hayvan kalıntılarının, kayaçlar arasında taşlaşmış yapılardır. Genel olarak bitki ve hayvanların sert kısımlarının günümüze kadar, farklı doğal yollar ile değişim göstererek gelmiş halidir.
Canlı bir varlık yaşamını yitirdikten sonra milyarlarca yıl içerisinde fosil haline gelebilir. Ancak bunun gerçekleşmesi için mutlaka uygun ortamın sağlanması gerekir.
Fosilleşme, canlı artıklarının fiziksel, kimyasal ve biyolojik olaylar geçirmesini ifade eder. Organizmanın ölümünden sonra kalan kısımlar mekanik, kimyasal ve biyolojik etmenlerle bozulmaya başlarlar. Eğer bu kalıntılar uygun bir ortama rastlarsa fosil haline gelebilirler.
Fosilleşme için en uygun ortam tortul kayaçların oluşumudur. Ancak çok ender durumlarda bazen magmatik ve metamorfik kayaçlarda da fosil bulunabilir . Canlı artıkları uygun ortamlarda fosil haline gelebilir.
Fosilleşme bir dizi olaylar ve evreler sonucu gerçekleşir. Canlı kalıntılarının ancak uygun bölümleri fosil haline gelebilir. Bazen de organik madde silisi, karbonat ve pirit halini alabilir. Bu değişme o kadar yavaş ve küçük partiküller halinde olur ki fosilleşecek kalıntı orijinal şeklini kaybetmeden sertleşerek olduğu gibi kalır. Bir canlı kalıntısının fosilleşebilmesi için her şeyden önce atmosfer etkisinden korunması gerekir. Bunu da kireçtaşı, çamurtaşı gibi gözenekliliği en az olan ince taneli sedimanter kayaçlar, buz ve hatta kehribar dediğimiz fosil reçine sağlar (Şekil Kehribar (reçine) içinde canlı kalıntıları bütünüyle korunabilir.