Mevlana'nın kandil yakma ve sevgi yürüyüşü ile başlayan 742. Vuslat Yıldönümü Uluslararası Anma Törenleri çeşitli illerde semazen gösterileri ile devam ediyor.
İlk olarak, Konya Alaaddin Keykubat Tepesi yakınlarındaki Mevlana ile Şems-i Tebrizi'nin buluştuğu noktaya yerleştirilen Meracel Bahreyn (iki denizin buluşması) Kandili; Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal, Konya Valisi Muammer Erol, Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Mevlana'nın 22. kuşaktan torunu Esin Çelebi Bayru ile protokol üyeleri tarafından yakılarak başlatıldı. Bu etkinliğin devamında İstanbul ve diğer illerde semazen gösterileri devam ediyor.
SEMA TÖRENİ NEREDE OLACAK?
7-17 Aralık tarihlerinde 11'i akşam 4'ü gündüz olmak üzere toplam 15 sema töreni gerçekleştirilecek. Sema töreni ve diğer etkinliklere 70 binin üzerinde ziyaretçinin katılması bekleniyor. Etkinlikler için Mevlana Kültür Merkezi ve Konya Büyükşehir Belediyesince inşa edilen 10 bin kişi kapasiteli Kongre Merkezi kullanılacak. 13 Aralık ve Şeb-i Arus gecesi olan 17 Aralık'taki etkinlikler, Konya Büyükşehir Belediyesi Spor ve Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilecek.
ŞEB-İ ARUS NE DEMEK?
Şeb-i Arus kelimesi “Düğün Gecesi” demektir. Mevlana ölüm gününü “Hakk’a vuslat” yani “Yaratana Kavuşma” (Düğün Günü-Gecesi) saymıştır, “Herkes ayrılıktan bahsetti, bense vuslattan” der. Ölüm Mevlana için kişinin aslına dönüşü, kaynağının ilahi bir cevher olması nedeniyle “Allah’a dönüş” olarak yorumlar. Bir başka ifadeyle ölüm “cismin ortadan kalkması değil, Allah’a doğru uçmasıdır”. Ölüm, Müslümanlık öncesi Türklerde de aynı şekilde ifade edilir.
ŞEB-İ ARUS TÖRENİ NEDİR?
Mevlana’nın ölüm günü (veya vuslat günü) olan 17 Aralık tarihinde, Mevlana’yı anma amacıyla her yıl yapılan törenin adıdır. 17 Aralık 2014 akşamı 741. Şeb-i Arus (Düğün Gecesi) töreni yapıldı. 2015 yılının 17 Aralık tarihinde de 742. Şeb-i Arus töreni yapılacak. Her yıl 17 Aralık tarihinde ikindi vaktinden sonra Kur’an-ı Kerim okunarak ve Ayn-ül Cem (toplu olarak Sema töreni) yapılarak gerçekleştirilir.
MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN-Î RÛMÎ KİMDİR?
Mevlana, 1207 yılında bugünkü Afganistan, o dönemde İran sınırları içerisindeki Horasan eyaletinin Belh şehrinde dünyaya gelen, ünlü Türk felsefecidir. 4 yaşında babasından felsefe, filoloji ve din dersleri almaya başlar. 1214 yılında Bağdat’a, 1218 yılında Konya – Karaman’a göç ederler ve babası Bahaeddin Veled için Anadolu Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat tarafından Konya’da medrese (akademi tarzında okul) yapılır. Batıdaki Anadolu Selçuklu topraklarına Rum diyarı denildiği için isminin sonuna “Rum-i” (Rum diyarında yaşayan) eki alır. Babası Bahaeddin Veled öldükten sonra (1231 yılında) akademide ders vermeye başlar. Sevgi ve saygı göstergesi olarak öğrencileri ve sevenleri tarafından “Mevlana” (Efendi) lakabı verilir. Böylece ismi ünvan ve sıfatlarla birlikte tam olarak “Mevlana Muhammed Mustafa Celaleddin-i Rum-i” olur. Türkçe konuşulan yerlerde ve İran’da kısaca Mevlana denilmektedir.
SEMA TÖRENİ NEDİR?
Toplu veya tek başına yapılan Sema aynı amaç içindir. Toplu halde yapılan Sema’ya, “Sema Töreni” denir. Sema’nın düzenli olması için konulan kurallar bir törene, Farsça’sı “Mukabele”ye dönüşmesini sağlamıştır. Bu Sema töreni Mevleviler tarafından yapıldığı için “Mevlevi Mukabelesi” denir.
SEMAZEN KİME DENİR?
Sema eden canlara, kişilere Semazen denilmiştir. Mevlevi tarikatının kendi arasında – toplu Sema’sına katılanlar dervişler, yani tarikat öğrencileridir. Tarikat dışındaki kişiler de Sema yapar. Herkese açık yapılan toplu Sema törenlerinde tarikat dışındakiler de katılabilir.