36 yıldır yenilikçi tedaviler geliştirmeye odaklanarak HIV enfeksiyonunun ölümcül olmaktan çıkıp, yönetilebilir hale dönüştürülmesi için çalışan Gilead, HIV ile mücadelede hekim dernekleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte, 21-27 Kasım Avrupa HIV Test Farkındalık Haftası’nın ülkemizde de hayata geçirilmesine öncülük ediyor. Hafta kapsamında hayata geçirilen “Bugününü Test Et, Yarınını Tanı Kampanyası” ile de toplumdaki farkındalığın artırılması hedefleniyor.
Gilead Türkiye; AIDS ve CYBHD, EKMUD, ENFEKDER, GUNIDER, HAKED, HIVEND, KLIMIK hekim dernekleri ve konunun önemli paydaşı olan Pozitif-iz, Pozitif Yaşam, TAPV ile bir araya gelerek Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası’nı bu yıldan itibaren ülkemize de kazandırdı. Hafta kapsamında, 2013 yılından bu yana, toplum, sağlık çalışanları ve karar vericilerde HIV testinin önemi konusunda farkındalık yaratılması amaçlanıyor. Hafta boyunca düzenlenen etkinliklerde HIV testinin yanı sıra erken tanı ve tedaviye erişimin öneminin de anlatılması hedefleniyor. Ayrıca hafta kapsamında, test yaptırmak isteyenlerin ücretsiz ve kimlik bilgisi vermeden test yaptırabilecekleri yerler ve bilgileri paylaşılarak, Sağlık Bakanlığı’nın toplumu HIV enfeksiyonuna yönelik risklerden koruma hedefine hizmet edilecek.
“Gilead, dünyada 36’ncı, Türkiye’de 16’ncı yılını kutluyor. Gilead, yenilikçi tedaviler geliştirme ve her basamakta tedaviye ulaştırma konularına odaklı bir şirket. Kuruluş felsefesinden aldığı ilhamla HIV’in ‘ölümcül’ bir enfeksiyon olmaktan çıkıp, kronik bir enfeksiyona dönüşmesine öncülük etti. Türkiye’de toplum genelinde HIV bilinci hâlâ çok düşük seviyelerde. Gilead olarak biz de toplum sağlığı sorunu olan HIV ile mücadeleye, birleştirici ve sürdürülebilir yaklaşımlarla öncü olmaya devam ediyoruz. HIV’de erken tanı çok önemli. Çünkü HIV enfeksiyonu, tedavisi olan bir enfeksiyon. Ancak tanı alınmadığı ve tedavi edilmediği zaman ağır sonuçları olabiliyor. Ülkemizde tüm sağlık kurumlarında HIV testi yapılıyor. İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Mersin’de bulunan gönüllü danışmanlık ve test merkezlerinde ise anonim olarak HIV testi yaptırabiliyorsunuz. Tanı aldıktan sonra tedaviye erişim olanakları çok gelişti. Bu nedenle HIV Test Farkındalığı Haftası vesilesiyle hayata geçirdiğimiz “Bugününü Test Et, Yarınını Tanı Kampanyası” ile farkındalık adına toplumda geniş kitlelere ulaşmayı hedefliyoruz. Diğer yandan sadece farkındalık alanında değil HIV ile yaşayan kişilerin ve risk altındaki kişilerin uzun dönem sağlık yönetimini kolaylaştırmak ve yenilikçi çözümlerle yaşam kalitesini artırmaya yönelik dijital araçlar üzerinde de çalışıyoruz.”
Gilead öncülüğünde Türkiye’nin HIV alanında çalışan önemli kuruluşları bir araya gelerek daha önce de “Birlikte HIV’den Daha da Güçlüyüz” platformunu hayata geçirmişti. Platformda; Gilead Türkiye, AIDS ve CYBHD, EKMUD, ENFEKDER, GUNIDER, HAKED, HIVEND, KLIMIK hekim dernekleri ve konunun önemli paydaşı olan Pozitif-iz, Pozitif Yaşam, Kırmızı Kurdele İstanbul, sivil toplum kuruluşu TAPV ve dijital çözüm ortağı Albert Health yer alıyor. Gilead, HIV alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları, HIV ile yaşayan kişiler ve diğer paydaşlarla ortak bir amaç çerçevesinde güçlerini birleştirerek mümkün olan en fazla sayıda kişiye ulaşmayı hedeflediği ‘Tek Ses’ projesini de geçen yıl Dünya AIDS Günü vesilesiyle lanse etmişti.
ETKİN TEDAVİYLE HIV ARTIK KRONİK BİR DURUM
1980’lerin başında ortaya çıkan HIV, geliştirilen tedavi yöntemleri ile günümüzde tedavi edilebilen kronik bir enfeksiyon halini aldı. Erken tanı ve etkin tedavi yöntemlerinin kullanılması ve geniş çaplı kontrol programlarının kararlılıkla uygulanması sayesinde günümüzde HIV, artık ölümcül bir enfeksiyon olmaktan çıkıp kontrol altına alınabilir bir hale geldi. Günümüzde artık HIV ile yaşayan kişilerin, doğru tedaviyle işlerine, okullarına, yaşamlarına devam edebildiği, bulaştırma risklerinin kalmadığı ve doğal yollarla çocuk sahibi olabildikleri biliniyor.
Buna rağmen toplumun çok geniş bir kesiminde halen HIV ve tedavi edilmediği takdirde dönüşebildiği AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) ile ilgili yeterli bilgi ve farkındalık mevcut değil. Bilgi ve farkındalığın olmayışı, HIV testi yaptırma konusunda da bilinçsizliğe yol açarak enfeksiyonun ilerlemesine ve yayılmasına yol açıyor.
ERKEN TANI İÇİN TEST YAPTIRILMASI ÇOK ÖNEMLİ
Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS) tarafından dünya çapında yıllık yeni vaka sayılarının 2000’li yılların başlarından itibaren düşüşe geçtiği tahmin edilirken, T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı verilere göre, Türkiye’de yeni vaka sayılarının artmaya devam ettiği gözlemleniyor. Türkiye, tedaviye erişim ve tedavide başarılı ancak, test ve tanıda hedeflerin gerisinde kalıyor. Enfeksiyonun yayılımını önlemek için en öncelikli aksiyon tanı koymak. Ülkemizde sağlık kuruluşlarında HIV testi güvenle yapılıyor. Bununla birlikte, test yaptıran veya tanı alan kişiler damgalanmaya maruz kalmaktan çekinebildikleri için testlerin anonim şekilde yani kimlik bilgisi paylaşmadan da yapılabiliyor olması çok önemli. Her ne kadar artış gösteren bir enfeksiyon olsa da HIV’in tedavisi mümkün. Bu noktada HIV enfeksiyonunun önlenmesi ve HIV’den korunma için ilk basamak, farkındalık. HIV şüphesi taşıyan kişiler mutlaka sağlık birimlerine giderek test yaptırmalı. Avrupa’da da gerçekleştirilen Test Farkındalığı haftasının bu farkındalığın artmasına katkıda bulunması hedefleniyor.
Ülkemizde sağlık kurumlarında HIV testi yapılıyor. İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Mersin’de bulunan gönüllü danışmanlık ve test merkezlerinde ise anonim olarak HIV testi yaptırılabiliyor. Bu merkezlerde kişi HIV testi yaptırdığında kimlik bilgilerini vermek zorunda değil. Tanı pozitif çıkarsa; kişinin anonimliği korunarak bir kodla Sağlık Bakanlığı’na bildiriliyor. Ancak tanı alınmadığı ve tedavi edilmediği zaman ağır sonuçları olabiliyor. Türkiye'de bir kez tanı aldıktan sonra tedaviye erişim olanaklarımız çok gelişmiş. Toplumda bulaşı azaltmak için mutlaka tanı koyabilme yüzdemizi artırmamız ve tanı alan bireyleri bir an önce tedavi altına almamız gerekli. Bunun için de başta risk altındaki kişilere yönelik olmak üzere teste erişim olanaklarını genişletmeliyiz.
Toplumda korunma yöntemlerinin doğru şekilde uygulanması ve HIV ile yaşayan kişilerin erken tanı ve tedavisi ile enfeksiyonun yayılımının önüne geçmek mümkün. Bu nedenle; toplumu test konusunda bilinçlendirmek ve teste teşvik etmek, belki de bu konudaki en önemli toplum sağlığı politikası olmalıdır.
İlandır