Aliyev'in gücü

Şaşırdım. Bir siyasi parti liderinin, rakibinin resmini neden duvarına astığını anlamamıştım.

‘‘Duvarımda Mustafa Kemal Atatürk'ün de resmi vardır. Aliyev benim siyasi rakibim onu eleştiririm ama o bir Türk büyüğüdür’’ demişti.

Haydar Aliyev'in, tüm eleştirilere rağmen Azerbaycan'ın alternatifsiz lideri olmasının sırrı, Elçibey'in bu sözlerinde yatar.

Yine Elçibey'in, Azerbaycanlı gazeteci Adalet Tahirzade'nin, ‘‘Elçibey ile 13 Saat’’ adlı kitabındaki açıklamaları bu noktaya biraz daha açıklık getirir.

Azerbaycan bağımsızlığının ilk yıllarında, bir yandan bölgesel güçlerin rekabet alanı haline gelmişti. Sovyet şemsiyesi altından yeni çıkmış olan ülke, zengin petrol yataklarının cazibesini idare edebilecek siyasi deneyime sahip olmadığı için büyük güçlerin rekabet alanı haline geldi. Bir yandan Ermenistan ile savaş, öte yandan iç çatışmalar, isyanlar Azerbaycan'ı idare edilemez duruma hızla sürüklüyordu. İşte öyle bir anda Cumhurbaşkanı Elçibey, Aliyev'den yardım istedi.

Bundan sonrasını Elçibey'in Tahirzade'ye verdiği yanıtlardan izleyelim:

‘‘Haydar Aliyev'i Bakü'ya ben getirdim... Ona göre ki Aliyev'in Azerbaycan'da nüfuzu vardı. Kütlenin bir kısmı onu istiyordu. Vatandaş muharebesinin önünü almak için onun gücüne inandığımızdan, Onunla birleşmeye öncelik tanıdık.’’

Neden Aliyev? Başkaları yok muydu Elçibey'in yardım isteyebileceği?

‘‘Başkaları bu isyanı durdurmayı başaramayacaktı.’’ Yanıtı buydu Elçibey'in.

* * *

ALİYEV'in gücü, Elçibey'in de dediği gibi siyasi deneyiminden geliyor. Gençliğinin ilk yıllarından beri Sovyet siyaset mekanizmasının hemen her kademesinde sürekli tırmanış çizgisini izleyerek var olan Aliyev'i, anlamaya çalışırken Kruşçev'e karşı Brejnev darbesinin yakın çevresi içinde var olduğunu aklımızın bir ucunda tutarsak, siyasi deneyim zenginliği hakkında biraz fikir sahibi olabiliriz. Üstelik, bir Müslüman Azerbaycan Türkü olarak bu merdivenlere tırmanmanın o günün koşullarında ne kadar zor olduğu da unutulmamalı.

Aliyev Bakü'de bir sohbetimizde, Gorbaçov tarafından ayağının kaydırıldığını anlatmıştı. ‘‘ Andropov'dan sonra ben başkan olacaktım. Gorbaçov bunu farketti ve engelledi. Bir Türk'ün Sovyetler Birliği liderliğine gelmesine izin vermediler’’ demişti.

* * *

HAYDAR Aliyev dün ABD'ye gitti. Kendisine sağlık diliyorum. Ancak artık Azerbaycan için yeni bir dönemin başladığı da kesin.

Onunla istikrarı yakalayan Azerbaycan'ın önünde şimdi demokratikleşme süreci açılıyor.

Doğrusunu söylemek gerekirse, bu yeni sürecin adayları arasında onun kadar deneyimlisi yok.

Ancak ben, Azerbaycan'ın kendi liderlerini çıkartacağına inanıyorum.

Bizim için de yeni bir dönem başlıyor.

Abi'likten, demokratik değerlerin öncelik kazandığı kardeşliğe uzanıyor bu yol.