Zeka Geriliğine Önlem: İyot

Hamilelik döneminde tüketilen iyodun, bebeklerde zeka geriliğini önlemeye yardımcı olduğunu biliyor muydunuz?

İyodun Faydası Nedir?

İyodun vücudumuzdaki tek fizyolojik etkisi, tiroid bezinden salgılanan Tiroid hormonlarının yapımında kullanılmasıdır. Tiroid hormonlarının vücuttaki etkisi iki ana gruptadır.

1- Büyüme ve gelişme: En büyük etkisi beyin ve santral sinir sisteminiz üzerinedir ve bu etki 15. hamilelik haftanızdan itibaren anne karnında başlar. Doğumunuzdan sonra bebeğinizin 3 yaşına kadar devam eder.

2- Metabolik işlemlerim kontrolü: Vücudunuzki enerji üretimi ve bu sayede vücut ısısının 36,5 derecede kalması, kan dolaşımı, solunum, barsakların çalışması gibi yaşamsal işlevlerin sürdürülebilmesi için gereken enerjinin oluşmasını sağlar. Protein sentezi, deri, saç ve tırnakların oluşumu, karbonhidratların emilmesi ve kolesterol sentezinde etkilidir.

Günlük Hayatımızda İyot

WHO (Dünya Sağlık Örgütü)'nun önerisi, günlük ihtiyaç erişkinlerde 150 microgram/gün, hamilelerde 200 microgram/gündür.

Hamileliğinizde hem fetusun ihtiyacından hem de idrarınızla atılımının artmasından dolayı, günlük iyot ihtiyacınız daha fazla olacaktır. Demir gibi vücudunuzda depolanmadığından, her gün belli miktarda almalısınız.

Hamilelikte İyot Tüketimi Önemli

Hamileliğinizde düzenli ve yeterli beslendiğiniz sürece iyot eksikliğiniz oluşmaz. Vücudunuzda iyot eksikliğinin oluşma sebebi ancak ya iyot yönünden fakir topraklarda yetişen bitkiler ve hayvanlarla beslenmeniz ya da yeterli iyot almamanızı engelleyecek besinler tüketmenizdir. İyot yetersizliği Asya'da sık görülürken, ülkemizde Karadeniz Bölgesi'nde daha sıktır.

İyot Tüketilmezse Ne Olur?

İyot alımınızın eksikliği sonucunda, tiroit hormonlarınız yeterli üretilemez ve hipotirodi denilen durum ortaya çıkar. Eğer hipotiroidinizi ihmal ediyorsanız hamileliğinizde düşük, ölü doğum, konjenital anomaliler, düşük doğum ağırlığı, doğum sonrası bebek ölümü, zeka geriliği, psikomotor defektler (organik bozukluk olmadan ortaya çıkan hareket bozuklukları) ve kas güçsüzlüğünüz oluşabilir.

Fazla İyot Alınırsa?

Günlük beslenmeniz ile iyot fazlalığınız oluşmaz, ancak iyot içeren ilaçlar veya iyot katılmış tuzları fazla miktarda tüketirseniz böyle bir durum oluşur. İyot fazlalığınızda tiroit fonksiyonlarınız baskılanarak, hormon üretiminiz azalır ve iyot eksikliğinden oluşan belirtiler oluşur.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı 
Op. Dr. Sermet Akay