Zatürre (pnömoni) nedir, ölümcül müdür? Zatürre belirtileri ve tedavisi
Güncelleme Tarihi:
Tıptaki adı pnömoni olan zatürre akciğer iltihaplanmasından meydana gelen bir hastalıktır. Bakteri, virüs ve mikroplara bağlı oluşabilen zatürre (pnömoni) ile akciğerdeki hava kesecikleri iltihaplı bir sıvı ile dolar. Peki zatürre nasıl bulaşır, ölümcül müdür? İşte çocuklarda ve yetişkinlerde zatürre belirtileri...
Zatürre ülkemizde 0-4 yaş arası çocuklarda ilk sıradaki ölüm nedenlerinden biridir. Halk arasında Zatürre olarak bilinen Pnömoni akciğerlerin klinik ve radyolojik olarak tespit edilen inflamasyonudur. Peki yaygın olarak görülen zatürre nedir, bulaşıcı mıdır, nasıl bulaşır? İşte zatürre ile ilgili bilgiler...
Zatürre (pnömoni) ölümcül müdür?
Yüksek riskli bir hastalık olan zatürre ülkemizde ölümlerde beşinci, infeksiyon hastalıklarında birinci sıradadır.
Bazı pnömoni türlerinde hasta kişiden sağlam kişilere doğrudan bulaşma riski vardır. Ama hastalık çoğunlukla, hastanın kendi ağız, boğaz veya sindirim kanalında bulunan mikropların akciğere ulaşmasıyla meydana gelmektedir. Normal durumda hastalığa neden olmayan bu mikroplar, vücut savunması zayıf düşmüş kişilerde pnömoni oluşturur. Dolayısıyla pnömoni'nin oluşmasında bulaşmadan çok, kişinin vücut direncini kıran risk faktörleri rol oynar.
Zatürreye zemin hazırlayan grip ve benzeri viral solunum yolu enfeksiyonları oldukça bulaşıcıdır. Hapşırık ve öksürükle yayılabildikleri gibi ağız, bardak, mendil, çatal-kaşık, kapı kolu gibi eşyalara temas ve sonrasında ellerin ağıza teması ile de bulaşabilirler.
Hasta kişinin, yaşlılar, hamileler ve çocukların yanına yaklaşmaması çok önemlidir. Toplu taşıma araçları ve kalabalık mekanlar da riski artırır.
Zatürre (pnömoni) belirtileri nelerdir?
Zatürre(pnömoni) belirtileri;
- Ateş,
- Öksürük,
- Balgam çıkarma,
- Göğüs ağrısı en sık rastlanan belirtilerdir.
- Nefes darlığı,
- Bilinç kaybı,
- Bulantı-kusma,
- Sık nefes alıp verme,
- Kas-eklem ağrıları,
- Halsizlik gibi belirtiler de görülebilir.
Ağır zatürre durumlarında bir hastada;
- Deri ve mukozanın mavi renk alması,
- Ciddi nefes darlığı,
- Tansiyon düşüklüğü
- Bilinç bulanıklığı olabilir.
Zatürre (pnömoni) tedavisi
Antibiyotikler, bol sıvı alımı, istirahat, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler gibi tedaviler genellikle kullanılır. Hastaneye yatması gereken hastalarda daha farklı tedaviler gerekebilir. Çok ağır zatürre durumlarında yoğun bakımda yatış, solunum desteği uygulanma zorunluluğu doğabilir.
Zatürreye neden olan mikrobun belirlenmesi çoğu kez mümkün olmayabilir. Ancak zatürre tanısı konduktan sonra en kısa zamanda antibiyotik tedavinin başlanması gereklidir. Bu nedenle hastanın yaşı, kronik hastalıkları, zatürrenin şiddeti gibi durumlar dikkate alınarak antibiyotik tedavi başlanır. Balgamda herhangi bir mikrobun izlerinin saptanması ve bu mikrobun hangi antibiyotikle tedavi edilebileceğine dair veriler 72 saat içinde sonuçlanır. Sonuçlara göre antibiyotik tedavi yeniden düzenlenebilir.
Hastanın yaşı, hastalıkları, zatürrenin şiddeti gibi durumlara göre ayaktan mı, yoksa hastaneye yatarak mı tedavi edileceğine karar verilir.
Tedavi süresi hastalığın başlangıçtaki şiddetine, sorumlu mikroba, eşlik eden bir hastalığın olup olmamasına ve hastanın bireysel yanıtına göre değişebilir. Genellikle ateşin düşmesini takiben 5-7 gün daha antibiyotiğe devam edilmesi önerilmektedir. Ancak bazı mikrop türlerine bağlı zatürre durumlarında tedavi süresini 10-14 güne bazen 21 güne kadar uzatmak gerekebilir.