Yumurta dondurma yöntemiyle anne olma şansı

Doç. Dr. Murat Özekinci, yumurta yani ’oosit dondurma’ işleminin, üreme çağında olan bir kadınının, bu potansiyelini korumak amacıyla yapıldığını söyledi. Yumurta dondurmanın özellikle kemoterapi ve radyoterapi gibi yumurtalık dokusuna zarar veren kanser tedavisi alacak kişilere önerildiğini kaydeden Doç. Dr. Murat Özekinci, tedavi bittikten sonra dondurulan yumurtalar sayesinde kadınların hamile kalabildiğini, bu sayının gün geçtikçe arttığını söyledi.

Sağlıklı kadınlarda 30’lu yaşların ortalarından sonra yumurta rezervinin belirgin olarak azalmaya başladığına değinen Doç. Dr. Özekinci, şunları kaydetti:

"Bunun nedeni kadınların belirli bir yumurta rezervi ile dünyaya gelmesi ve bu rezervin yaşla birlikte giderek azalmasıdır. Her adet döngüsü içinde atılan yumurta hücresinin kalitesi de, yaşın artmasıyla birlikte düşüş gösterir. Yumurta rezervi azalmış bazı kadınlarda üreme çağı beklenenden daha kısa sürebilir. Bu anlamda 35 yaşına gelmiş ve 5 yıl içinde evlilik planı olmayan kadınlar risk altındadır. Eğer yumurta dondurma işlemi daha önce yaptırılmadıysa, 40 yaşından sonra bu yöntemlerle hamile kalma ihtimali de azalır. 40-42 yaşında bir kadının tüp bebek yöntemiyle bebek sahibi olma olasılığı yüzde 7-15 oranındadır ve bu kişilerin kendiliğinden gebe kalma şansı ise bu oranlardan çok daha düşüktür."

DOĞURGANLIK POTANSİYELİNİ KORUMAK İÇİN BİR SEÇENEK

Doç. Dr. Özekinci, hiçbir risk faktörü ya da tıbbi zorunluluk hali bulunmayan tüm sağlıklı kadınlarda menopoza yakın son 10 yılda hamile kalmanın zorlaştığını vurguladı. Bunun bilincinde olan kadınların yumurtalarını daha genç yaşlarda dondurup sonra bu yumurtaları kullanarak hamile kalma yöntemine sosyal ya da elektif dondurmayı denediğine işaret eden Doç. Dr. Murat Özekinci, "Kişi kendi isteğine bağlı olarak üreme potansiyelini korumak ister. Yurt dışında tüm yumurta dondurma sikluslarının en büyük çoğunluğunu bu grup kadınlar oluşturmaktadır. Aslında yaş bir kadın için yumurta rezervi ve kalitesini ve gebe kalma potansiyelini göstermede en önemli parametredir. Son 15 yılda yumurta dondurma ve çözme teknolojisindeki gelişmeler, dondurma çözme işlemleri sonrasında hücre kayıp ve hasarlarının çok aza inmesini ve bu yolla oluşan gebeliklerin ve doğumların artmasını sağlamaktadır" dedi.

AİLESİNDE ERKEN MENOPOZ GÖRÜLENLER RİSK ALTINDA

Genetik durumun da yumurta rezervini etkilediğine işaret eden Doç. Dr. Murat Özekinci, şunları kaydetti:

"Annesi, kız kardeşleri veya kuzenlerinde 40 yaşından önce menopoz görülen kadınlar risk altında olabilir. Aile öyküsünde erken menopoz olan kişiler, üreme konusunda tecrübeli kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından mutlaka değerlendirilmelidir. Böyle bir risk tespitinde yumurtalıkların uyarılarak gelişimi sağlandıktan sonra ultrason altında toplanıp dondurulması önerilmelidir. Daha sonra bu kişiler menopoza girse bile geçmişte dondurulmuş oldukları yumurtalarını kullanarak gebe kalabilmeleri mümkün olmaktadır."

KANSER TEDAVİSİ GÖRENLER TERCİH EDİYOR

Kanser tedavisi amacıyla kullanılan radyoterapi ya da kemoterapi gibi tedavi yöntemleri kadınlarda yumurtalık dokusuna zarar vererek yumurta rezervinin azalmasına ve doğurganlığın kaybolmasına yol açabildiğine işaret eden Doç. Dr. Özekinci, "Böyle durumlarda tedavi öncesi yumurta hücreleri ya da dokusu dondurulup daha sonra kullanılmak üzere tüp bebek merkezlerinde muhafaza edilebilir. Ayrıca kandaki hormon değerleri ya da ultrasonla over rezervinin azaldığının tespitinde yumurtaların dondurulması ve saklanması mümkündür. Öncesinde dondurulan bu yumurtalar kişi evlendikten sonra eşinin spermleriyle birleştirilerek embriyo elde edilebilir. Bu embriyoların transferiyle kişinin de gebe kalıp doğum yapması mümkün olabilmektedir" diye konuştu.

YUMURTALIĞIN ALINMASI GEREKEN CERRAHİLERDE KURTARICI OLUYOR

Doç. Dr. Murat Özekinci, bazı durumlarda yumurtalıkta bulunan kitle ya da hastalıklar nedeniyle yumurtalık dokusuna cerrahi işlemlerin hatta yumurtalığın tamamen alınmasının gerekebildiğini ifade etti. Böyle bir durumda yine yumurta hücrelerinin operasyon öncesinde geliştirilip ultrason altında toplanarak tüp bebek merkezlerinde dondurulup saklanabildiğine işaret eden Doç. Dr. Murat Özekinci, "Bu tür cerrahilere bağlı olarak kişi yumurta üretimi azalmış ya da kaybetmiş ise, daha önceden dondurulan sağlıklı yumurtaları çözülüp sonrasında eşinin spermleriyle birleştirilerek embriyo haline getirilebilir. Bu embriyoların transferi ile gebelik elde edilebilir" diye konuştu.

DHA