Güncelleme Tarihi:
Sığır don yağı, TikTok'ta doğal bir cilt bakımı tavsiyesi olarak son günlerde birçok kişi tarafından övülüyor. Dermatologlar ise bunun kuru cildi yumuşatmaya yardımcı olabileceğini, ancak geleneksel nemlendiricilerden daha iyi olmadığını söylüyor.
Don yağı, hayvanların vücudundaki içyağından elde edilen yağdır. Tereyağı veya hindistancevizi yağına benzer mumsu bir dokuya sahiptir.
Yüzünüze sığır yağı sürer miydiniz?
Sığır yağından elde edilen sığır don yağı genellikle pişirme yağı olarak kullanılır. Bir zamanlar fast food zincir mağazalarında patates kızartması pişirmek için tercih edilen bir yağdı. Genellikle kızartma yağı olarak ya da sabun ve mumlarda kullanılan bir yağ olan sığır don yağını şirketler atalarımızın cilt bakım çözümü olarak sunuyor, bu kremlerin kuru cildi yatıştırdığını ve sivilceleri hafiflettiğini iddia ediyor.
Sığır donyağı bazlı bir cilt bakım markası, şirketin kurulduğu mayıs ayında 400 adet ürün satmıştı, ekim ayında ise yaklaşık 15.000 adet sattığını bildirdi.
Eşi ile birlikte şirketi kuran Hunter Block, “Bazı insanlar ürüne şüpheci yaklaşıyor ama çoğu müşteriden 'Vay canına, bu inanılmaz' diye yorumlar alıyoruz." dedi.
Tabii dermatologlar bu konuda daha temkinli. Yine de sığır don yağının, Hindistan cevizi ve zeytinyağı gibi diğer katı ve sıvı yağlar gibi kuru ve pürüzlü cildi yumuşatabileceğini, doğal cilt bakım ürünleri arayan kişiler için sığır don yağının denemeye değer olabileceğini söylüyorlar.
Ancak Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde dermatoloji profesörü olan Bruce Brod, Washington Post’a verdiği demeçte sığır don yağının geleneksel nemlendiricilerden daha iyi olduğunu gösteren hiçbir kanıt olmadığını söyledi.
Dermatologlar ayrıca TikTok'taki iddialara rağmen sığır don yağının akneyi şiddetlendirebileceğine de dikkat çekiyor.
New York'taki Mount Sinai Hastanesi'nde dermatoloji alanında kozmetik ve klinik araştırma direktörü olan Joshua Zeichner, don yağının gözenekleri tıkayarak akneye neden olabileceğini söyledi.
Zeichner, “Ben şahsen bunu akne eğilimi olan bu yağı birine tavsiye etmem. Eğer denemek isterlerse, bence çok az risk var. Ancak kullandıktan sonra sıkıntı yaşamaya başlarlarsa, o zaman bunun kendileri için olmadığına karar verebilirler.” dedi.
İnsanlar neden sığır don yağına yöneliyor?
Yağlar uzun zamandır cildi pürüzsüzleştirmek ve yumuşatmak için kullanılır. Cilt bakımında yumuşatıcı olarak kabul edilir, cilt üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturarak nemi cilde hapseden bileşenler içerir. Ancak özellikle sığır donyağı, tüketicilerin doğal cilt bakım ürünlerini giderek daha fazla aramasıyla TikTok'ta bir kitle buldu.
Aile çiftliğinde donyağı bazlı vücut yağı üretip satan 25 yaşındaki Shanah Morris, “Daha doğal bir hale geri dönmeye ve bir şişenin üzerinde telaffuz bile edemeyeceğiniz 40 maddelik bir listeye sahip olmamaya gerçekten inanıyorum. Telaffuz bile edemiyorsanız bu iyi bir şey olamaz.” dedi.
Morris, eylül ayında TikTok'ta ailesinin sığır donyağı markasını pazarlamak için bir video yayınladı ve ürünler bir günde tükendi. Şimdi ise ailesinin online siparişlere yetişemediğini söylüyor. Morris, nisan ayından bu yana TikTok'ta 6000 kavanozdan fazla sığır donyağı sattıklarını söyledi.
Peki, sığır donyağı nasıl kokar?
Cevap, kullandığınız ürüne göre değişir. Sığır donyağı ile yapılan ürünler genellikle badem yağı, zeytinyağı, balmumu, bal veya uçucu yağlar içerir.
Kokusuz sığır donyağı ürünleri hafif yağlı bir kokuya sahip olabilir. Ağustos ayından bu yana düzenli olarak sığır donyağı ürünü kullanan 27 yaşındaki Brianna Gesler, “Cildinize sürdüğünüzde kokusunu alamazsınız” dedi.
Bir sığır çiftliğinin dördüncü kuşak sahibi olan ve kendi sığır donyağını üreten 25 yaşındaki Sam Meyer, evde işlenen saf sığır donyağının hafif etli ve tuzlu koktuğunu söyledi.
Meyer, bunun bir eve girip mutfakta kızartma kokusu almak gibi bir şey olduğunu sığır eti aromasını maskelemek için cilt bakımı için yapılan partilere uçucu yağlar eklendiğini sözlerine ekledi.
Doğal olması iyi olduğu anlamına gelmez
San Francisco'daki California Üniversitesi'nde dermatoloji profesörü Ayan Kusari, cildinize sığır donyağı sürmeye başlayacaksanız, kokusuz bir kremle başlayın, donyağı merhemindeki uçucu yağlar ve diğer doğal bileşenlerin alerjik reaksiyona neden olabileceği konusunda uyardı ve ekledi: “Tepeden tırnağa kızarıklık olacağına burger gibi kokarak bana gelinmesini tercih ederim.”
Bazı dermatologlar da sığır don yağında çapraz kontaminasyon potansiyeli ya da test eksikliği konusunda endişeli. Kusari, markalı nemlendiricilerin “iyice incelendiğini” ve ürünün bileşiminin kavanozdan kavanoza tutarlı olduğundan emin olabileceğinizi söyledi.
Brod, bir bileşenin doğal olmasının onun daha iyi olduğu anlamına gelmediğini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:
“Doğadaki şeyler her zaman cildimize ya da genel olarak insan vücuduna karşı nazik olacak şekilde evrimleşmez. Bu, doğal olan her şeyin kötü olduğu anlamına gelmez. Ancak, sentetik olarak üretilen tüm maddelerin de kötü olduğu anlamına gelmez.”
Dermatolog Yasemin Fatih Amato, cilt bakımı dünyasında zaman zaman farklı doğal içeriklerin popüler hale geldiğini, doğal bir nemlendirici olarak öne çıkmaya başlayan sığır yağını kullanmadan önce her cilt bakım ürünü gibi cilt tipiniz, ihtiyaçlarınız ve olası yan etkiler hakkında bilgi sahibi olmanızın önemli olduğunu belirtti. Amato, bir dermatolog olarak, sığır yağının potansiyel faydalarını ve risklerini bilimsel açıdan değerlendirdi.
Sığır yağının cilde etkileri nelerdir?
Sığır yağının, insan cildine benzer lipid profiline sahip olan bir hayvansal yağ olduğunu, içeriğinde oleik asit, palmitik asit ve stearik asit gibi cilt bariyerini destekleyen doğal yağ asitlerinin bulunduğunu, ayrıca A vitamini ve E vitamini gibi antioksidan özellik gösteren maddeler içerdiğini belirten Amato, sığır yağının faydalarını şöyle sıraladı:
Nemlendirme ve yumuşatma: Kuru ciltlerde cilt bariyerini onarmaya ve nem kaybını önlemeye yardımcı olabilir. Özellikle çevresel koşullardan zarar görmüş ciltler için koruyucu bir tabaka sağlayabilir.
Doğal içerik: Kimyasal katkı maddeleri içermemesi, daha doğal ve minimal içerikli ürün arayanlar için cazip hale getirir.
Antioksidan etki: İçerdiği A ve E vitaminleri, cildi serbest radikallere karşı koruyabilir.
Bu özellikler, sığır yağını kuru veya hassas ciltler için faydalı bir ürün haline getirebilir.
Amato, sığır yağının potansiyel riskleri hakkında şunları söyledi:
Gözenek tıkama ve akne oluşumu: Sığır yağı, gözenekleri tıkama ve akneye yol açma potansiyeline sahiptir. Bu özellik, özellikle yağlı veya akneye eğilimli ciltler için bir sorun olabilir. Gözenekleri tıkayan ürünler genellikle siyah nokta, beyaz nokta ve iltihaplı aknelerin artmasına neden olabilir.
Tahriş ve alerjik reaksiyonlar: Sığır yağı her ne kadar doğal olsa da, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara veya cilt tahrişine yol açabilir. Özellikle hayvansal ürünlere hassasiyeti olan kişilerde kızarıklık, kaşıntı veya yanma hissi görülebilir.
Bilimsel araştırma eksikliği: Sığır yağının cilt üzerindeki etkileri konusunda yapılan bilimsel çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle, etkiler genellikle bireysel deneyimlere dayanmaktadır.
Amato, sığır yağı yüze sürüldüğünde zararlı olup olmadığının cilt tipinize bağlı olduğunu, kuru ve hassas ciltlerde faydalı olabilirken, yağlı ve akneye eğilimli ciltlerde gözenek tıkanmasına yol açabileceğini söyledi ve ekledi:
“Doğru cilt tipi için nemlendirici ve koruyucu özellikler sağlayabilir ancak, bilimsel çalışmaların sınırlı olması nedeniyle sonuçlar kişiden kişiye değişebilir.”
Amato, sığır yağının hassas ciltlerde tahrişe neden olabileceğini, bu nedenle yeni bir ürünü kullanmadan önce küçük bir bölgede test edilmesini önerdi.
Amato, sığır yağı kullanımında dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:
Küçük bir alanda test edin: Tahriş veya reaksiyon riskini azaltmak için ürünü önce cildinizin küçük bir bölgesinde deneyin.
Cilt tipinizi tanıyın: Yağlı ve akneye eğilimli bir cildiniz varsa, sığır yağı yerine gözenek tıkamayan (non-komedojenik) ürünleri tercih edin.
Bir dermatologa danışın: Cildiniz için uygun ürünleri belirlemek ve risklerden kaçınmak için bir uzmana danışın.
Sığır yağının doğal bir cilt bakım ürünü olarak faydalı olabileceğini ancak her cilt tipi için uygun olmadığını vurgulayan Amato, cilt bakım ürünlerini seçerken cilt tipinize uygunluğunu göz önünde bulundurmayı ve cildinizin tepkilerini dikkatle takip etmenizi tavsiye etti ve ekledi: “Unutmayın, her bireyin cildi farklıdır ve "doğal" ürünler bile doğru kullanılmadığında cilt sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Cilt bakımı rutininizi oluştururken bilinçli seçimler yapmanız, uzun vadeli cilt sağlığınızı korumanıza yardımcı olacaktır.”