Güncelleme Tarihi:
Hamilelik dönemi hayal edildiği gibi gerçekleştikten sonra bebeğini kucağına alabilen anne için vazgeçilmez bir iç güdü daha kendini gösteriyor o da; emzirmek. İşte, “Bu sürece vücut kendini nasıl hazırlıyor, ne gibi sorunlarla karşılaşıyor, emzirme sürecinde bu sorunlara karşı neler yapılmalı?” gibi merak edilen birçok konuyu Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Aytun Aktan’dan öğrenelim.
Hamilelik sürecinde vücutta çok sayıda değişiklik yaşanır. İki kişiyle bir bedenin idaresi için tüm organlar yeni tavırlar alır. Böylece doğuma kadar bebeğinize en güvenli yuva kendi vücudunuz olur. Doğum zamanı ve sonrasında da bu düzen bebeğinize hizmet etmeye devam eder. Bebeğinize en sağlıklı büyümeyi sağlayan şey gene sizden gelen “anne sütü” olacaktır.
Göğüslerde acı, hassasiyet, dolgunluk hamileliğin ilk bulgularından biridir. Göğüs yapısındaki değişiklikler hamilelik boyunca ve sonrasında devam eder.
Memede Yaşanan Problemler ve Alınacak Önlemler
Emzirme dönemin en önemli sorunlardan biri meme ucu çatlaklarıdır. Asıl olan bu çatlakların oluşumunun engellenmesidir. Doğru emzirme pozisyonu, meme başı temizliği ve bakımının doğru şekilde yapılması, meme ucu problemlerini önler.
- Özel üretilmiş kremlerin gebeliğin 34 - 35. haftasından itibaren sürülmesi, özel emzirme sütyenlerinin kullanılmaya başlanması ya da meme başı için üretilmiş pedlerin koyulması faydalı olacaktır.
- Her şeye karşın çatlaklar oluştuğunda yaşanan sorun iki taraflıdır. Anne için ağrılı bir emzirme süreci başlarken bebek de yeterli beslenemez. İyi boşaltılamamış memede biriken süt, bir süre sonra kanallarda tıkanıklıklara neden olabilir. Meme ucundaki çatlaklar mikroorganizmalar için bulunmaz bir giriş kapısıdır. Sadece anne için değil bebek için de enfeksiyon doğurabilir.
- Anne sütüyle beslenen bebeklerin ağzında oluşan “pamukçuk” denilen mantar enfeksiyonunun birincil kaynağı meme başı çatlaklarına yerleşmiş mantarlardır. Gerekli önlemlerin alınmasında gecikilir ise memede abse oluşumuna kadar gidebilen enfeksiyonlar başlayabilir.
- Mastit, meme dokusu enfeksiyonunun ismidir. Annede “süt ateşi” adı verilen durumun yaşanmasına neden olur. Emzirme döneminde karşılaşılan sebepsiz ateşin en önemli odağı memelerdir. Memede başlayan gerginlik, hafif ısı artışı ve ağrılı emzirme mastit için tipiktir. Böyle bir durumun varlığı öncelikle doktor tarafından muayenede konulmalıdır.
- Ateş düşürücü tabletler, memenin ılık kompreslerle sağılması ve emzirmeye devam edilmesi sürecin kolaylıkla geriye dönmesine ve düzelmesine yardımcı olur. Ancak ihmal edilen durumlarda; memede sertleşmeler, belirgin ateş, koltuk altında şişlik ile meme absesi gelişebilir ki bu durumda antibiyotik kullanılmalıdır.
- Gerekli durumlarda ufak cerrahi müdahale ile absenin boşaltılması iyileşmeyi hızlandırır. Absenin geliştiği memeden emzirme, bir süre durdurulabilir ama anne sağma işlemine mutlaka devam etmelidir. Bu da bebeğin ek gıda ihtiyacını ortaya çıkarıp emzirme sürecinin istenilen uzunlukta sürdürülmesine engel olabilir. Son iki durumun mutlaka doktorunuz tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.
- Bazen üzücü şeyler de yaşanabilir ve gebelik sürecinde veya doğumdan sonra yaşanan sorunlar nedeniyle süt kesilebilir. Memeyi sıkıca saran sütyenlerin kullanılması ve meme başının uyarılmaması sütün bir iki hafta içinde üretiminin durmasına neden olur.