Paylaş
Bebeklerin ne zaman konuşacağı ebeveynler için merak ve heyecan konusudur. Diğer gelişim alanlarında olduğu gibi dil gelişimi süreci ve konuşmaya başlama yaşı da bireysel farklılıklar gösterir.
Dil ediniminin akıcılık kazanması belli aşamalar gerektirir. Örneğin, bebekler 0-2 aylık süreçte ihtiyaçlarını ağlayarak ya da jest-mimiklerini kullanarak ifade ederler. Bu jestler, bilinçsiz ve refleksiftir.
Ağlama, jest ve mimiklerle başlayan kendini ifade etme süreci, anlamlı sözcüklerle kendini ifade edebilen yetişkin konuşması olarak devam eder.
0-12 ay arası “Agulama dönemi”nde; özellikle dudak seslerini içeren ba-ba/ma-ma vb. gibi seslerin yanına sessiz harfler getirerek hece tekrarları yaparlar. Dudak sesleri dışında, da-da/de-de gibi ek sözcükler de kullanırlar ve yetişkin tepkilerine göre bu heceleri sıklaştırırlar. Amerikalı ünlü dil bilimci Chomsky'e göre, bebeklerin bu dönemde dünya dillerindeki seslerin tümünü çıkarma yetenekleri vardır, yani konuşmaları evrenseldir.
12-18 ay arası “Tek sözcük kullanımı dönemi"nde; bebeklerin alıcı dili iyi, ifade edici dili biraz daha sınırlıdır. Bu dönemde bebeklerin çıkardığı kelimeler genel de isimdir, az da olsa fiil veya zarf kullanabilir. İlk sözcükler temel ihtiyaçlardan kaynaklı ortaya çıkar; mama, su, ver, at vb. gibi. Ve yetişkinler tarafından pekiştirildikçe, bebek kelimeyi daha sık süreçlemeye başlar.
18- 24 ay arası “İki sözcüklü birleşimler dönemi”nde; bebeklerin jargon kullanımı devam eder. 20 ila 100 arasında sözcük kullanımı vardır. Anne mama, dede gel, abi bak... Konuşmanın giderek geliştiği ve karmaşıklaştığı görülür.
24-60 ay arası “İlk gramer konuşması dönemi”nde; kelime hazinesi hızla gelişir ve 2-3 sözcüklü kurallı cümleler kurmaya başlar. “neden?”, “bu ne?” vb. soru kalıplarını kullanır. Dün, bugün ve yarın gibi zaman bildiren kelimeleri anlamlandırmaya başlar.
Paylaş