Gebelikte ishal nedir?
Gebelik döneminde ishal, günde üç veya daha fazla sayıda yumuşak, sulu dışkılama olarak tanımlanabilir. Dışkıda koku, renk ve kıvam değişiklikleri görülebilir, ishalle birlikte karın ağrısı, mide bulantısı, kusma olabilir. Gebelik dönemindeki ishallerin çoğunlukla sebebi besin zehirlenmeleridir. Özellikle yaz aylarında besin zehirlenmesine bağlı ishal sık görülür.
GEBELİKTE İSHAL BEBEĞİ ETKİLER Mİ?
Gebelikte görülen ishallerin çoğu basit, anne ve bebeğe zarar vermeyen, kendiliğinden düzelen ishallerdir. Ancak uzun süreli ishal durumunda kaybedilen sıvı miktarına bağlı olarak vücudun su dengesinde bozulmalar görülebilir. İshal annede ciddi sıvı kaybına neden olmuşsa bebekte etkilenebilir. Böyle bir durumda kaybedilen sıvı ve elektrolitler ağız yolu ya da serum tedavisi ile anneye verilmelidir.
GEBELİKTE İSHAL NE ZAMAN TEHLİKELİDİR?
Annede yüksek ateş, şiddetli bulantı kusma ile beraber kanlı ishal varsa etken olarak kolera, dizanteri, botilismus, salmonella gibi enfeksiyonlar, barsak parazitleri veya listeriozise düşünülebilir. Listeriozise olarak bilinen Listeria monocytogenes enfeksiyonları pastörize olmamış süt ve süt ürünleri ile bulaşır. Bu enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen ishal durumunda anne karnındaki bebekte daha ciddi problemler görülebilir. Bu nedenle ishalle birlikte yüksek ateş, uzun süreli ya da kanlı ishal gibi bir durum varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır
KANLI İSHAL (DİZANTERİ) NEDİR?
Daha çok yaz aylarında gördüğümüz, kanlı ishal olarak da bilinen dizanteriye, amip (amipli dizanteri) veya shigella (basilli dizanteri) denilen enfeksiyon ajanları neden olmaktadır. El hijyenine dikkat edilmemesi, sebze ve meyvelerin iyi bir şekilde yıkanmaması enfeksiyonu kapmada en önemli etkenlerdir. Amip ve shigellaya bağlı gelişen ishal durumunda kanlı dışkılama, yüksek ateş, karın ağrısı, bulantı ve kusma görülebilir. İshal kısa sürede kendiliğinden geçmez, daha uzun sürelidir.
HAMİLELİKTE İSHAL NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Gebelik dönemimdeki ishallerin çoğu besin zehirlenmesi sonucu oluşan kısa süreli ve kendiliğinden düzelen ishallerdir. Genellikle ampirik antibiyotik tedavisi gerekmemektedir. Bu süreçte annenin kaybettiği sıvı ve elektrolitlerin yerine konması, sindirim sistemini yormayacak gıdalar ile beslenmesi (haşlanmış patates, pirinç lapası, muz ezmesi, elma ezmesi-suyu, tost gibi) yeterli tedaviyi sağlar. Sıvı kaybının önlenmesi için bol bol su içilmesi önemlidir. Ağızdan sıvı alınamıyorsa serum tedavisi ile kaybedilen sıvı yerine konulur.
İshal aslında zararlı etkeni uzaklaştırmak için vücudun verdiği bir tepkidir, bu nedenle bağırsak hareketliliğini bozarak ishali önleyen ilaçlar kullanılmamalıdır. İshalle birlikte yüksek ateş, uzun süren ya da kanlı ishal gibi bir durum varsa ishalin sebebini araştırmak amacı ile gaita ve kan tahlilleri yapılabilir. Tahlil sonuçlarında enfeksiyon saptanması halinde, hamilelik döneminde kullanılabilecek, bebeğe zararı olmayan uygun antibiyotikler ile tedavinin verilmesi amaçlanır. Annenin bol sıvı alımı, gerekirse serum tedavisi her durumda önemlidir.
İSHAL DURUMUNDA BESLENMEYLE İLGİLİ NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
- El temizliğine dikkat edilmeli, sebze ve meyveler iyi bir şekilde yıkandıktan sonra yenmelidir.
- Besinleri güvenilir yerlerden satın almaya özen gösterilmelidir.
- Her türlü gıda maddesi satın alınırken etiket bilgisi okunmalı, üretim ve son kullanma tarihine, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan üretim izni olup olmadığına ve saklama koşullarına dikkat edilmelidir.
- Mümkünse fabrikasyon dondurulmuş ürünler, hazır konserveler kullanılmamalıdır.
- İçme sularının güvenilir kaynaktan satın alınmasına özen gösterilmeli, güvenilirliğinden emin olunmadığı hallerde kaynatılıp soğutularak içilmelidir.
- Kırık, çatlak, dışkı ile kirlenmiş yumurta satın alınmamalı, yumurtalar kullanmadan önce yıkanmalıdır.
- Pastörize edilmiş süt ve süt ürünleri kullanılmalıdır.
- Özellikle yaz aylarında açıkta satılan yiyecekleri yemekten kaçınılmalıdır.
