Sarılık nedir?Bebeklerde sarılık belirtileri nelerdir

Sarılık, yetişkinlere oranla bebeklerde daha sık görülür. Tedavisi kolay ve mümkün olan bu hastalık, yenidoğan döneminde çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Peki, sarılık nedir, sarılık nasıl bulaşır, bebeklerde sarılık belirtileri nelerdir? Merak edilen tüm bu soruların cevabını Çocuk Alerjisi Uzmanı Dr. Yonca Tabak yanıtladı.

Sarılık, bebek ve çocuklarda ciltte ve göz aklarında sarı-yeşil bir rengin görülmesi ile fark edilen bir hastalık halidir. Ciltte sarı rengin görülmesine bilirübin adı verilen bir pigment neden olur. Bilirübin, alyuvar adını verdiğimiz kanımıza rengini veren, dokulara oksijen taşınmasından sorumlu olan kan hücrelerinin parçalanması sonucu ortaya çıkar. Her gün bir miktar alyuvar düzenli olarak parçalandığı için normalde de bu pigment düzenli olarak kana karışır ve karaciğerimiz tarafından temizlenir.

Bebeklerde sarılık nedir? Sarılık belirtileri nelerdir?

Yeni doğan bebeklerde kırmızı alyuvarlar normalden biraz daha fazladır. Doğumdan kısa bir süre sonra bu fazla hücreler hızla yıkıma uğrar. Karaciğerin temizleme kapasitesi normalden biraz yavaş olduğu için bebeklerde hafif bir sarılık görülmesi normal olarak kabul edilebilir. Bu tür sarılık genellikle hayatın 2-4. günü arasında ortaya çıkar, en yüksek düzeyine ulaşır ve 1-2 hafta içinde kendiliğinden kaybolur.

Bebeklerde en sık görülen sarılık tipi, kan uyuşmazlığına bağlı aşırı miktarda kan hücresinin yıkılması ve bunun sonucu olarak kana aşırı miktarda bilirübin maddesi salınması sonucu gelişir. Özellikle Rh (-) anne ve Rh (+) bebek olduğunda görülen bu durumda ilk 24 saat içinde yüksek bilirübin düzeyine bağlı gelişen sarılık genellikle ultraviole ışık tedavisi ile düzeltilir. Fazla bilirübin kandan temizlenemediğinde beyne oturup kalıcı beyin hasarına neden olabildiğinden üzerinde ciddiyetle durulan bir durumdur. Ultraviyole, bilirübin maddesinin çözünerek hızla kandan atılmasını sağlar.

Anne sütü sarılığı nedir?

Anne sütü sarılığı adı verilen bir diğer sarılık durumu ise anne sütündeki bazı maddelerin bilirübinin vücuttan atılmasını geciktirmesi sonucu gelişir. Yaşamın 3-5. günlerinden sonra ortaya çıkan bu sarılık tipinin tam yok olması bebekten bebeğe değişmekle birlikte 3-12 hafta arasında sürebilmektedir. Bebeklerde sarılık 2. günden sonra fark edilse bile bebek, hastaneden çıkmadan bilirübin maddesinin kan düzeyine mutlaka bakılmalı, eğer normalin üzerindeyse tedavi uygulanmalıdır. Eğer sarılık yaşamın ilk 24 saati içinde ortaya çıkmışsa bu kesinlikle normal kabul edilmemeli ve mutlaka araştırmaya tabi tutulmalıdır.

Sarılık nasıl bulaşır?

Yenidoğan dönemine ait geçici sarılık dışında her yaşta gelişen sarılık anormal kabul edilmeli ve araştırılmalıdır. Çocukluk döneminde görülen sarılık nedenleri içinde ise en sık hepatit virüsleri ile gelişen enfeksiyonlar yer alır. Hepatit A ağız yolu ile bulaşan, Hepatit B ve C virüsleri ise kan ve cinsel yol ile bulaşan mikroplardır.

Sarılık belirtileri nelerdir?

Sarılık, vücuda girdikten bir süre sonra ciltte sarı-yeşil renk görülmesi, halsizlik, kusma gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu tip enfeksiyona bağlı sarılıkların özel bir tedavisi yoktur. Genellikle kendiliğinden geçmesi beklenir. Çoğu zaman sorunsuz atlatılan bu enfeksiyonlar içinde Hepatit B ve C’nin kalıcı olma, taşıyıcılık yolu ile diğer insanlara bulaştırılma riski vardır.