Benleriniz kansere dönüşmesin!

Vücudumuzun dışında oluşan renk, leke ve farklılıklar toplum içinde tanınırlığımıza etki ediyor. Dünyaca ünlü eski manken Cindy Crawford dudağının kenarında bulunan beninden dolayı tanınıyor ve farklı yerde konumlandırılıyordu. Benler özellikle yüzümüzde bulundukları yere göre önemli bir konumdadır.

Benlerin yapısıyla ilgili açıklamaya girmeden önce yazın gelişi ile birlikte özellikle güneşin etkisinin, vücudumuzda bulunan benlerimizin geleceğini de şekillendirmede çok önemli yere sahip olduğunu belirtmek istiyorum.Türkülerimize bile konu olmuş benler, “Ela gözlü benli dilber”, “Tane tane benleri var yüzünde” gibi bizim toplumumuzda bir güzellik ifadesi olarak algılanmakta. Oysaki bu görünen buz dağının ancak üstüdür. Gerisinde çok ilginç ve çoğu zaman bizim için tehlikeli hikayeler barındırmaktadır.

Güneş ve benler

Yazın gelişi ile birlikte nerdeyse 100 insanın 99’nda bulunan benlerin kanserli bir hal alma olasılığı artar. Çünkü cilt kanserleri ozon tabakasının delinmesinden sonra patlama yapmıştır. Benlerin kanserli bir yapıya dönüşeceğini söylerken hangi benlerin kansere yakalanma riskinin yüksek olacağını belirtmek gerek. Gereksiz yere sizleri endişelendirmeden. Dermatologlar olarak en çok Malign Melanom denen cilt kanserinden korkarız. Her geçen gün bu türe yakalanan insanların artışı ozon tabakasının delinmesi ve aşırı güneşlenmeden kaynaklıdır.

Melanom (Ben)

Cildimizde bulunan melanosit adı verilen ve cildimize rengini veren hücrelerin adıdır. Tıbbi dilde melanomun halk arasındaki adı “ben”dir. Ben olarak adlandırılan yapılar genellikle yaşamın bir noktasında oluşur ve bundan sonra üreme eğilimi taşımazlar, bu sebepten iyi huylu olarak adlandırılırlar.

Hangi benler risk altındadır?

- Bir benin çapı 6mm’den küçükse kansere yakalanma riski düşüktür.

- Beniniz tek renge sahipse bir sorun yoktur. Ama birçok renk içeriyorsa açık kahverengiden siyaha dönen bir renkse risklidir.

- Düzgün ve geometrik sınırlara sahipse risk oranı düşüktür. Aksine kenarları düzgün olmayıp pürüzlüyse sorunludur.

- Simetri özelliği olanlar risksiz grupta yer alırken, asimetrikler en büyük risk grubundadır.

Bu 4 özellikten hepsi sizde bulunuyorsa siz cilt kanseri anlamında büyük risk altındasınızdır. Bu özelliklere vereceğiniz cevaplara göre biz dermatologlar risk oranını ortaya çıkartıyoruz. Saptamayı da dermatoskop cihazı ile yapıyoruz. Her rahatsızlıkta olduğu gibi erken teşhis %80 hastalarımızı korur. Erkeklerde sırtta kadınlarda bacaktaki benler en riskli grupta yer alırlar.

Malign Melanoma

En az görülen ama en çok ölüme sebep olan cilt kanseri türüdür. Yapılan araştırmalarda görülmüştür ki kadınlarda erkeklerden daha sık rastlanır. Nerdeyse tüm dünyada 200.000 kişi bu hastalığa yakalanmaktadır. Bu rahatsızlık bol güneşli yerlerde yaşayan ve açık tenli insanlarda görülür. Dünya sağlık örgütünün raporuna göre her yıl 60.000 kişi bu hastalıktan hayatını kaybetmektedir.

Benlerimizi cilt kanserinden nasıl koruyabiliriz?

- Güneşten korunmak için uygun kıyafetler giyiniz.

- Güneşin etkisini en az hissettirdiği saatlerde dışarı çıkmaya çalışınız.

- Çocuğunuzu kumsalda oynatırken tişörtünü çıkarmayın, benlerini sürekli kontrol ediniz.

- Yüksek riskli benlerinizi tıbbi müdahale ile aldırınız.

- Yukarıda sayılan 4 özelliği taşıyan bir bene sahipseniz en yakın zamanda bir dermatologa görünmelisiniz.

- Melanom rahatsızlığı dışında geçmeyen yara ya da dudağınızda geçmeyen kabuklanma varsa bir doktora başvurmalısınız.

Tedavi

Cilt kanserlerini belirlemenin yolu kitleden parça alıp onu mikroskop altında incelemektir. Kanserin şekli, türü ve evresine göre uygulanabilecek tedavi şekilleri çeşitlidir. İlk uygulanacak yöntem cerrahi müdahale ile çıkartılan dokunun yerine vücudun sağlam yerinden alınıp yeni dokunun konmasıdır. Eğer kanserli doku çıkarılamayacak boyutta ise radyoterapi ve kemoterapi yapılır.

Vücudunu iyi tanıyan bireyler özellikle benlerini yakından takip ederler. Böyle durumda büyüme veya renk değişimine göre doktora görünürler. Erken teşhis ile tedavi kısa ve kesin çözüme kavuşur. Bu yüzden aynaya bakarken sadece gözlerinize, dudaklarınıza odaklanmayın. Güzellik dışında da aynalarımız kurtarıcıdır.

Yaz ayı ile birlikte doğrudan güneş altında kalmamak, koruyucular kullanmak basit ve ileride oluşabilecek cilt kanserlerinizi önlemede yararlı uygulamalardır.