Benleriniz hakkında neler biliyorsunuz? Her ben aynı mıdır?

BAŞLICA BEN TİPLERİ NELERDİR?

Şimdi, en sık görülen, belli başlı benlere bir bakalım. Eminim ki bu benlerden biri veya birkaçı sizde de vardır.

BECKER NEVUS

Vücudun tek tarafına yerleşir. Görüntüsü büyük, kahverengi, melanotik bir lekeyi andırır. Tipik özelliği, üzerinde kıllar olmasıdır. Bu benler erkeklerde görülür ve yirmili yaşlarda veya daha sonraki yıllarda ortaya çıkar. Becker nevus benleri tipik olarak omuz ve göğüs bölgesinde oluşur. Genellikle düzdür ancak zamanla kalınlaşma gösterebilir. Üzerinde oluşan tüyler sert ve kalındır. Estetik olarak rahatsız etmiyorsa, izlenmesi yeterlidir.

NEVUS SEBASE

Bu tür benler genellikle kafa derisinde ve ensede görülür. Sarı renkte, pürüzsüz ve kenarları hafifçe yükselen bir tabakadan oluşur. Boyutu 1-2 cm çapındadır. Zamanla büyüme gösterebilir. Saçlı deride çıktığı zaman, o bölgedeki saçları yok eder.

NEVUS SEBASElerin çoğu doğuştan olur. Çocukluktan yetişkinliğe doğru, doku gelişimiyle birlikte ben de büyür. İrileşen benlerin üzeri pürtüklü bir görünüm alır.

NEVUS SEBASEler zamanla kötü huylu tümörlere dönüşebilir. Bu benlerin alınması önerilir.

KONGENİTAL MELANOSİTİK NEVUS

Bu benler sadece doğuştan olur. Yeni doğan bebeklerde yüzde 1 oranında rastlanır ve yaşam boyunca kalıcıdır. Değişik boyutlarda olabilir. Lezyon genellikle tümsek gibidir. Bazen de küçük bir başı olur. Kimi zaman üzerinde tüyler bulunabilir.

Kongenital melanostik nevus tipi benlerde, kanser riski araştırılır. Özellikle üstü tüylü, iri kongenital nevuslarda olasılık daha fazladır. Küçük cinsleri tehlikeli olmayabilir.

Kozmetik görüntü açısından sakıncası yoksa, bu tür benlerin aldırılması tavsiye edilir. Kadınlarda melanom daha ziyade bacaklarda, erkeklerde ise sırtta görülür. Bu bölgelerde kongenital nevus tipinde bir ben varsa, tedbirli olmak gerekir.

JONKSİYONEL MELANOSTİK NEVUS

En sık rastlanan ben türü jonksiyonel melanostik nevustur. Yapı olarak düz, yarım santimden daha küçük, yuvarlak veya oval biçimdedir. Bazen hafifçe kabarık olabilir. Bu tip benlerin üstü kılsız pigmentlerle kaplıdır. Kaşıntıya neden olmazlar. Renkleri silik kahverengiden siyahımsı bir tona kadar değişebilir. Tipik olanlarında renk dağılımı muntazamdır. Genellikle otuz yaşına kadar oluşur. Nadiren de olsamelanoma dönüşür. Bu nedenle izlenmesi ve altı ayda bir kontrol edilmesi önemlidir. Özellikle ilerleyen yaşlarla birlikte meydana çıkacak olursa, tetkik edilmesi gerekir.

JONKSİYONEL MELANOSTİK NEVUSun kanser açısından riskli olup olmadığına karar vermek için, renklerin dağılımı ve benin sınır çizgileri incelenir. Ben tek renk tonunda ve sınırları da düzenliyse, endişeye gerek yoktur. Çünkü melanom tümörleri birden fazla renk taşır, sınırları düzensizdir, bazen de kabarık olur.

Bu tür benler hastayı çok rahatsız ediyorsa, alınmaları mümkündür. Ancak karar verirken, yara izi kalabileceği göz önüne alınmalıdır.

COMPOUND NEVUS

Bu benler, deriden kabarık, çapı yarım santimden daha küçük, yuvarlak veya oval biçimde ve renkli olurlar. Pigmentlerin dağılımı eşittir, yani rengi homojendir. Bazılarının üzerinde kıllar bulunabilir. Bu benlerin karakteri, jonksiyonel nevusta olduğu gibi zamanla değişebilir. Görüntüsü hastayı rahatsız etmediği sürece, altı ayda bir kontrol edilerek takip edilmesi yeterlidir. Ancak yapısında değişme görülürse hemen alınır. Alınma işlemi gayet kolaydır.

INTRADERMAL NEVUSLAR

Bu benler cilt renginde, yumuşak, deriden kabarık, yuvarlak biçimde bazen de üstü tüylü olabilir. Intradermal nevuslar genellikle yüzde oluştuğu için kimisinin hoşuna gitmeyebilir. Küçük, kubbemsi ve yumuşaktırlar. Bazen telenjektazi yani ince kılcal damar görüntüleri içerirler. Bu tür benlerin kanserleşme ihtimali yoktur. Hastayı rahatsız ediyorsa alınabilir.

HALO NEVUS

Kahverengi bir benin etrafında beyaz bir hale olduğu zaman, onun “halo nevus” olduğu anlaşılır. Bu tür benler, yaygın olarak yirmi yaşına kadar görülür. Bunlar esas olarak zararsız benlerdir. Buna rağmen bazen tümsekleştikleri için insanın aklına kötü şeyler getirirler. Korkulacak bir şey yoktur. Bu benler genellikle kendi kendine kaybolurlar ve cilt zamanla eski rengine döner. Tamamıyla zararsız olduğu için bu lezyonların alınması gerekmez.

BLUE NEVUS

Mavi veya siyah renkte, yuvarlak, yüzeyi pürüzsüz, yumuşak, kabarık bir bendir. Lezyon genellikle yarım santimden daha küçüktür. Cildin her yerinde oluşabilir. Genellikle yüzde, başta, ellerde ve ayaklarda görülür. Kanser tehlikesi taşımaz ama estetik amaçlarla alınabilir.

SEBOREİK VERRU-SEBOREİK KERATOSİS

Seboreik keratozlar, bazal hücrelerin anormal olgunlaşmasıdır. Son derece yaygın görülür. Bu benler belirgin olarak şekillenmiş, tümsekleşmiş, üzeri renkli, kahverenginin değişik tonlarında, sert yüzeyli, hafif çatlamış bir görünümde ve genellikle kaşıntılı olur. Daha çok yaşlılarda görülse de genç ve orta yaşlı insanlarda da rastlanır. Seboreik verru-seboreik keratosisler beyaz ırka özel benlerdir. Oluşma nedeni tamamen güneş ışınlarıdır. Bu lezyonların kanserleşme olasılığı çok nadirdir. Yine de hem risk hem de görüntü bakımından alınması tercih edilir.

Kullanılabilecek yöntemler lazer, buz tedavisi veya ameliyat olabilir.

VASKÜLER BENLER (DAMARSAL BENLER)

Bunlar kırmızı benlerdir. Damarların bir araya toplanmasıyla oluşurlar. Vasküler benler hemen herkeste bulunur. Sayısı çok fazla olmadıkça sorun sayılmaz. Ancak travmalarda kanama olabilir. Bazen bebekler büyük kırmızı benlerle dünyaya gelirler. Kimi zaman bu benler ilk birkaç ay içinde ortaya çıkar. Kırmızı-mor renkteki bu vasküler benler, aileleri paniğe sokar. Esasında merak edilecek bir şey yoktur. Bu benler yavaş yavaş küçülür ve çoğunlukla pembe bir iz bırakarak geçer. Tedaviye bile gerek yoktur.

ŞARAP LEKELERİ

Bu lekeler doğuştan olur. Nedeni bilinmemektedir. Ancak tamamen zararsızdır. Hasta tarafından çoğunlukla estetik nedenlerle istenmez. Lazer ve kriyoterapiyle bu lekeleri hafifletmek mümkündür. İyi sonuçlar elde edilir, ama tedavi fazla seans gerektirdiği için göze alınmayabilir.

ET BENLERİ

ET BENLERİ cilt renginde, çıkıntılı küçük deri parçalarıdır. Bunlar otuz yaşından sonra oluşmaya başlar. Meydana geliş nedenleri konusunda net bir tıbbi bilgi yoktur. Bu benlerin oluşumunda soyaçekim çok belirleyicidir. Estetik açıdan hoşa gitmezler fakat zararları yoktur. Hastayı rahatsız ediyorsa, çok kısa bir işlemle alınmaları mümkündür. Birçok hasta et benlerinin giysilere veya takılarına sürtünmesinden şikayet eder. Bu benler bir yere takılıp kopacak olursa, paniğe kapılırlar. Oysa korkulacak bir şey yoktur. Ciltte kalan kısmı lazer veya koterle alınabilir ve geriye hiçbir sorun kalmaz.