Kemik erimesi (Osteoporoz) nedir? Osteoporoz önlenebilir mi?

OSTEOPOROZ KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Bazı metabolik kemik hastalıklarında da görülse de, osteoporoz en sık menopoz sonrasında kadınlarda rastlanılan bir problemdir. Menopoz sonrasında kadınlarda östrojen hormonunun ciddi derecede azalmasıyla kemik dokuya kalsiyum girişi azalır ve bunun sonucunda kemik mineral yoğunluğunda azalma meydana gelir. Erkeklerde de yaşla birlikte osteoporoz görülebilir fakat erkeklerde kadınlardaki gibi ciddi bir hormonal değişiklik olmadığı için, testosteron hormonu azalsa bile var olan hormon kemik metabolizmasının ileri düzeyde etkilenmesini engellemektedir.

OSTEOPOROZ ÖNLENEBİLİR Mİ?

Osteoporozun en sık menopoz sonrasında görüldüğü göz önüne alındığında, özellikle menopoz sonrasında takiplerin önemi anlaşılmaktadır. Yine de, menopoz öncesinde düzenli günlük fiziksel aktivite, yeterli kalsiyum alımı da menopoz sonrasındaki kemik yoğunluğunu koruma açısından önemlidir. Menopoz sonrasındaki ilk 4-5 senede kemik yoğunluğunda belirgin bir azalma olmaz. Asıl azalma menopoz sonrasındaki 5. seneden sonra başlar. Menopoz sonrasındaki ilk 4-5 senede hormon destek tedavileri önemlidir. Bu tedaviler hem kemik yoğunluğunun korunmasında hem de menopoz sonrasındaki ateş basması, psikolojik problemler gibi sorunların aşılmasında da fayda sağlar. Menopozdan sonraki dönemde aralıklı olarak kemik yoğunluğu ölçümlerinin yapılası önemlidir. Özellikle menopozdan 5 sene sonra kemik yoğunluğu ölçüm sonuçlarına göre farklı ilaç tedavileri başlamak gerekebilir.

OSTEOPOROZ NELERE YOL AÇABİLİR?

Osteoporozda kemik mineralizasyonunda ve taşıma kapasitesinde farklı derecelerde azalma vardır. Osteoporoz özellikle bel ve kalça bölgesini yoğunlukla etkiler. Bu nedenle bel bölgesinde çökme kırıkları ve kalça kırıkları görülebilir. Bazı durumlarda kemik yoğunluğundaki azalma o derece yüksektir ki günlük aktiviteler sırasında hatta öksürme ve hapşırmayla birlikte bel bölgesinde çökme kırıkları olabilir. Kalça kırıkları düşme veya çarpmaya bağlı gelişebilir fakat bazen ayakta dururken bile kalça kırığı oluşabilir. Bu nedenle özellikle yaşlı ve ileri derecede osteoporozu bulunanlara oturarak çorap giyme ve abdest alırken ayak yıkama sırasında tek ayağın üzerine yük binmesi nedeniyle oturarak abdest alma tavsiye edilmektedir. Ayrıca evde mümkünse ayak takılmasını önlemek için saçaklı halıların kullanılmaması hatta halıların kaldırılması önerilmektedir. Bu basit önlemler bile osteoporoza bağlı kalça kırıklarının azaltılması bakımından önemlidir.