Diz kapağı ağrısı neden olur, nasıl tedavi edilir?

Diz çevresindeki ağrıya neden olan diğer problemlerin spor yaralanması, travma gibi genel sebepleri varken, diz kapağı ağrısı günlük yaşantı sırasında yapılan işlerle zaman içerisinde ortaya çıkar. Dizde iki eklem vardır. Bunlardan asıl eklem olan diz eklemi, yük taşıyan eklemdir. Diğer eklem olan diz kapağı eklemi ise yükü aktaran, makara görevi gören eklemdir. Bu nedenle diz kapağı eklemi düz yürüme veya ayakta durma sırasında yük taşımaz fakat merdiven inip çıkma gibi ya da diz çökmeler sırasında üzerine bazen vücut ağırlığının 3 katına kadar artan ciddi yükler binmeye başlar. Üzerine binen yükün derecesi ve süresiyle orantılı olarak, diz kapağı kıkırdağında aşınmalar ve kayıplar oluşabilir. Bu da diz çevresi ağrılarının en sık sebebi, diz kapağı kıkırdak yumuşaması ve aşınması olan “kondromalazi patella”ya neden olur.

HANGİ YAŞLARDA GÖRÜLÜR?

Diz kapağı ağrısı her yaşta görülebilir fakat en sık aktif yaşantının yoğun olduğu 30-50 yaş aralığında rastlanır. Bazı insanların diz kapağında yapısal farklılıklar ve açı problemleri vardır. Bu farklılıklara bağlı olarak diz kapağındaki kıkırdak sürtünmesi fazla olabilir ve erken yaşta aşınmalar olabilir. Fakat diz kapağı ağrısı olan hastaların birçoğunda sebep, açısal problemler değil günlük yaşantıda yapılan işlerdir. Diz eklemi bükülmüş ve özellikle üzerinde yük varken yapılan her işlem diz kapağı kıkırdağında aşınmaya yol açabilir. Bunlar içerisinde uzun süre merdiven inip çıkma, diz çökerek yer silme, uzun süre hareketsiz olarak ofis ortamında dar alanda oturma, gün içerisinde uzun süreli araba kullanımı gibi işler vardır. Ayrıca diz çökmenin yapıldığı squat veya leg-press gibi zorlayıcı diz bükme hareketlerinin bulunduğu egzersizlerin de kıkırdak üzerine olumsuz etkileri olabilir.

YANMA VE SIZLANMA ŞEKLİNDE KENDİNİ BELLİ EDİYOR

Diz kapağı kıkırdak aşınmasında nokta bir ağrı bölgesi yoktur. Ağrı tüm diz bölgesini ve hatta diz altı kaval kemiğine yayılan derecede bölgesel bir ağrıdır. Hastalar ağrıyı tarif etmekte zorlanılırlar ve batma şeklinde bir ağrıdan ziyade yanma ve sızlama şeklinde yaygın bir ağrıdır. Diz bükme sırasında ağrı artarken, genellikle düz yürüyüşler sırasında ciddi şikayet oluşturmaz. Soğuk havalarda ağrıda tipik olarak artış gözlenir.

SON ÇARE CERRAHİ TEDAVİ

Tedavide öncelikle diz bükme hareketlerinin mümkün olduğunca engellenmesi son derece önemlidir. Diz çevresi kaslarının güçlendirilmesi diz kapağını yukarı çekeceği için sürtünmenin azaltılması açısından son derece önemlidir. Etkisi tam kanıtlanmamış olsa da glucosamine chondroitin (kondroitin sülfat) içeren ilaçlar tavsiye edilmektedir. Tüm tedavi yöntemlerine rağmen az sayıdaki inatçı vakalarda diz kapağını yükseltici ve yön değiştirici cerrahi tedaviler yapılabilmektedir.