Yenidoğan yoğun bakım hakkında tüm merak edilenler

Bir bebeği prematüre olarak nitelendirebilmek için…

Normal gebelik süresi 38-42 hafta arasındadır ve 37. haftadan önce doğan bebekler prematüre olarak adlandırılır. Ancak prematüre bebekler de gebelik haftasına göre 3 gruba ayrılır. Bunlar;
• 24-31 hafta arası doğanlara ileri derece prematüre,
• 32-35 hafta arası doğanlara orta derecede prematüre
• 36-37 hafta arası doğanlara sınırda prematüre denir.

Bir başka sınıflama şekli de bebeklerin tartısına göre belirlenendir. Bu ayrım da bu şekilde belirlenir.

• Düşük doğum ağırlığı: Kilosu 2.500 gramdan az olan bebekler,
• Çok düşük doğum ağırlığı: Kilosu 1.500 gramdan az olan bebekler,
• İleri derecede düşük doğum ağırlığı: Kilosu 1.000 gramdan az olan bebekler.

Son bir sınıflama ise bebeklerin doğum kilosu ile gebelik yaşının birbirine uyumlu olup olmadığının değerlendirildiği bir sınıflamadır. Ve bu sınıflamaya göre;

• %10-90 değerleri arasında ise ‘doğum ağırlığı gebelik yaşına uygun’
• Doğum ağırlığı %90’nın üstünde olanlar için doğum ağırlığı gebelik yaşına göre fazla
• Doğum ağırlığı %10 altında olanlar için ise doğum ağırlığı gebelik yaşına göre düşük terimleri kullanılır.

Bu 3 sınıflandırmadan anlaşıldığı gibi, prematüreliğin derecesi ne kadar ağır, doğum kilosu ne kadar düşük ve miadında doğmasına rağmen kilosu ile uyumlu olmayan bebeğiniz olursa, bu bebekler riskli doğum adı altında değerlendirilmeli ve yenidoğan yoğun bakımı olan hastanede doğmaları tercih edilmelidir. Çünkü bu bebekler genellikle diğer bebeklere göre daha fazla yaşam desteğine ihtiyaç duyarlar. Bu destek ne kadar doğru ve zamanında yapılırsa hayati tehlikesi o kadar azalır ve ilerdeki yaşamları o kadar sağlıklı olur.

Bebeklerin Anne Karnındaki Ortamını Sağlayan Alan: Yenidoğan Yoğun Bakım…

Yenidoğan yoğun bakım anne karnına benzeyen ortamları sağlayan kuvözlerden oluşan, bebeklerin ısı ihtiyacını karşılayan, doğru bakım ve deneyimli ekipler ile enfeksiyonlardan koruyan, doğru beslenerek kilo almasını sağlayan ve yenidoğan bebeklerde görülen hastalıklarla mücadele eden ünitedir.

Yenidoğan yoğun bakıma yatan bebeklerde organların ne kadar geliştiğine veya başka bir sağlık probleminin olup olmadığına bakılır. İlk değerlendirme doğumhanede bebeği teslim alır almaz müdahale masasında yapılır.

Ve bu muayenede kalp atımı, akciğerlerden spontan olarak nefes alıp verme işlemi, taşipne(nefes alıp verme işleminin dakikada 60’tan fazla olması), burun kanadı solunumu, inleme ve/veya çekilmenin olması, deride morarma olup olmaması, görünürdeki organların tam olduğu, parmakların sayısı, genital organlar, yarık damak, yarık dudak olup olmaması, koanalatrezi, anal atrezi, spinabifida gibi anomalilerin olup olmaması değerlendirilir. Bazılarına ise daha ilk dakikadan entübasyon ve kalp masajı gibi ciddi müdahaleler yapılır.
Yenidoğan yoğun bakıma alınan bebeklerden kan gazı, akciğer grafisi gibi CRP ve kültürler ile enfeksiyon değerlendirilmesi, değişik organların fonksiyon testleri gibi tetkikler alınır ve belirli aralıklarla takibi istenir. Orta ve ileri derecede prematürelere ayrıca kranialusg, kalp ekosu retina muayenesi ve metabolik tarama (tandem mass spektrometre) gibi daha spesifik tarama testleri yapılır.

YOĞUNBAKIMA SADECE PREMATÜRE BEBEKLER GİRMEZ…

Bu arada unutulmamalı ki, zamanında ve uygun kiloda doğan bir bebek de herhangi bir nedenle daha seyrek olsa da yoğun bakıma ihtiyaç duyabilir. Bunlar, ilk 28 gün içerisinde görülebilen yenidoğansepsisi ve bronşiolitler gibi hastalıklardır. Ayrıca, erken doğan bebeklerin bir bölümü erken veya geç dönemde hafif veya ağır derecede sağlık problemleriyle karşılaşabilir ve yenidoğan yoğun bakıma ihtiyaç duyabilirler. Bir bebek ne kadar ufak ve az gelişmişse ciddi problemlerle karşılaşma riski o kadar artar.

YENİDOĞAN YOĞUN BAKIMIN SEVİYESİ ÖNEMLİDİR!

Sağlık Bakanlığı’nın belirttiği gibi yenidoğan yoğun bakımlar için 3 basamak ayrımı yapılmaktadır. Bunlar;

• 35 hafta ve 2000 gram üzeri olup vücut ısısını koruyamayan, oral beslenme yetersizliği veya hipoglisemisi veya oksijen desteği olan bebekler en basit olan 1. Seviye,

• 32-35 hafta arası veya 1500-2000 gram arasında olan ve vücut ısısını korumayan, hipoglisemisi olan, oral beslenme yetersizliği yaşayan, solunum desteği sağlanan, minör cerrahi işlemleri yapılan, kan değişimi ve kan ürünleri ihtiyaçları olanlar orta dereceli 2. Seviye,

• 32 hafta veya 1.500 gram altında olan tüm yenidoğanlar da 3. Seviye adı altında bakılır. 3. Seviyede en sık görülen sağlık problemleri RSD gibi ağır solunum bozukluğudur.