Bebeklerde uyku düzeni ve ipuçları

Bebeklerde yaşamın ilk aylarındaki uyku saatleri fazladır. İlk 1 ay 16-18 saat arası, sonraki ayda ise 15-17 saat arasında uyurlar. Bu uyku saatleri bebekler büyüdükçe azalır ve 5 yaşına ulaştıklarında 11 saat civarında olur. Yani kısaca yaşamın ilk ayında bebeğiniz ancak emmesine, gaz çıkarmasına ve bez değişimine izin verecek kadar uyanık kalır; geriye kalan sürenin çoğu uykuyla geçer. Tabii bu durum tüm bebekler için geçerli olmayabilir.

BU UYKU DÜZENİNİ BOZACAK SEBEPLER MUHAKKAK VARDIR. BUNLARIN BAŞINDA:

• Gaz problemi fazla veya infantil kolik bir bebek olması,
• Yeterli beslenemediği ve aç kaldığı için bebeğin uyuyamaması ya da beslenme saatlerinin dağınık olmasınedeniyle bebeğin daha az miktarlarda beslenmesi ve dolayısıyla daha erken acıkması,
• Bezi sık sık değiştirilmediği için oluşan kaşınma ve tahriş nedeniyle huzursuz olması,
• Çevresinde yüksek sesle konuşulması, müzik dinlenmesi, oda ısısının gereğinden yüksek veya düşük olması gibi bebeğe uygun bir ortamın olmaması,
• Uyku Apnesi problemi (Bazı bebeklerde uyku apnesi olabilir. Hastalıklı olması için apnesüresinin 20 saniyeden uzun olması gerekir. Bu durumda tedavi ve takip önerilir. Bazı durumlarda apneler kısa süreli olabilir ve 15 saniyeyi geçmez; ancak uyku düzeninin de bozulmasına neden olur. Bu apneler genellikle hava yolunun salgı sümük ile kapanmasından dolayı meydana gelir) yaşaması,
• Sancı ve ağrıya neden olabilen idrar yolu enfeksiyonu, kulak iltihabı ve gastroözofagealreflü gibi tedavi gerektiren hastalık durumları yaşıyorsa,
• Kaka ya da idrar yaparken aniden uyanarak ağlaması bebeğinizin uyku düzenini bozabilir.

BEBEĞİNİZİN VE SİZİN UYUYABİLMENİZ İÇİN İPUÇLARI…

Bebeklerde beslenme ve uyku ayrılmaz ikilidir. Bebeğinizin nasıl güzel beslenmesi için uğraşıyorsanız, güzel uyku çekmesi için aynı uğraşı vermeniz gerekir. Bu yüzden bebeğiniz her ağladığında değil; belirli bir beslenme programıyla beslemenizde büyük fayda vardır. Bebek eğer doyurucu bir şekilde beslenirse, bu beslenme ile ortalama 2 veya 3 saat uyur, dinç bir şekilde uyanır ve kendini güzel bir beslenme için hazır hisseder. Ama eğer bebeğiniz kısa süreli emzirmeler ile besleniyorsa daha çabuk acıkacak ve haliyle daha erken ve yetersiz uyku dönemi ile uyanacaktır.

Belli bir süre sonra uyku dengesi bozulan bebekte aşırı yorgunluk hali huzursuzluğunu artırarak emmeyi de reddetmesine neden olacaktır. Burada dikkat etmemiz gereken en önemli nokta: uyku her zaman acıkma anlamına gelmez;bazen uykuya muhtaç olduğu, bezi dolduğu ya da sancılandığı için ağlar. Ve bu yüzden bizim için en uygun beslenme programı günde 8 defa 3’er saat aralıklarla yapılan beslenme programıdır. İkinci seçenek ise günde 12 defa 2 saat arayla da yapılabilir.

Doğru ve güzel bir uyku çekmek için aslında her yaş grubunda olduğu gibi bebeklerin de güvende hissetmesi gerekir. Bebeklerde bunu sağlamak için:

• Bebeğinizi sırt üstü pozisyonda 30 derece açı sağlayarak yatırın. Bebeklerde en tehlikeli uyutma şekli yüz üstü yatırma pozisyonudur. Kesinlikle yapılmaması gerekir.
• Bebeğinizisizin odanızda olsa bile kendi yatağında yatırın. Ama 4. aydan itibaren imkân varsa kendi odasında yatırmayı tercih edin.
• Bebeğinizin uyuyacağı yatağın yarı ortopedik, bebek içinde gömülü olmayacak, ne çok sert ne de çok yumuşak olmayacak şekilde olmasına dikkat edin.
• Çarşafın yatağın kenarlarını güzel kaplayacak şekilde düzgün serilmiş olmasına dikkat edin.
• Yatağın içinde oyuncak, battaniye gibi bebeğinizi uykusunda rahatsız edecek hiçbir şey bırakmayın.
• Odanın sıcaklığının 23-25 derece aralığında olmasını sağlayın. Bebek uyurken terliyorsa veya üşüyorsa verimli bir uyku olmaz.
• Bebeğinizin uyuması için kendi odası ve yatağında, ışıklar kapalı ve sessiz bir ortam hazırlayın. Bebeğiniz uykudan uyandığında hemen yanına koşmayın, göz teması kurmayın, bezini değiştirecekseniz loş ışık altında bunu yapmaya gayret edin. Konuşacaksanız bile alçak sesle konuşmaya özen gösterin.
• Bebeğinizi emzirdiyseniz, gazını çıkararak bezini değiştirdiyseniz uyumaya hazır hale gelmiş demektir. Uykudan bitkin hale gelmeden yatağına koyun ve uyumasını bekleyin. İsterseniz başını okşayarak alçak sesle ninni söyleyebilirsiniz. Yeter ki bebeğiniz yatağında olsun; kucağınızda ya da ayaklarınızda sallanıyor olmasın. Daha önemlisi, komşunuz, anneniz, babanız, akrabanız geldiyse bile bebeğinizin uyku saatini geciktirmeyin. Misafiriniz bebeğinizi o an görmese bile bir sonraki ziyaretinde mutlaka görecektir; ancak bebeğinizin uykusu bozulursa geri döndürmek çok daha zor olacaktır. 
• Uyku düzeni sağlamak istiyorsanız yaptığınız tüm işlemleri rutin hale getirin ve bebeğiniz psikolojik olarak bu aşamaları yaptığınızda uyuması gerektiğinin farkında olsun ve uykusu gelsin. Mesela bebeğinizi karanlık odasına alın, orada loş bir ışık ile bezini ve elbiselerini değiştirin. Emzirin ve sonrasında gazını çıkardıktan sonra sırtına veya vücuduna hafifçe masaj yapın ve sevgi dokunuşları ile rahatlatın. Aynı düzeni tekrar tekrar yaptığınızda bebeğinizin daha kolay uykuya geçtiğini fark edeceksiniz. 
• Bebeğinizi daha gözleri açıkken yatağına koyun. Bu da ona bir önceki adım gibi alışkanlık yapacaktır. Büyüdükçe sizler için de çok rahatlatıcı olacaktır. Uykuda yapılan en yaygın hatalardan biri bebeği ya da çocukları koltukta, ayaklarınızda ya da kucakta uyutup sonra yatağına taşımaktır. Ve birçok defa görüldüğü gibi daha bebeği yatağa koyar koymaz uyandığını ve bu işlemi tekrar yaptığınızı siz de biliyorsunuz.
• Gece vakti gece olduğunu bilerek davranmak ve öyle hissettirmek gerektiğini unutmayın. Bebeğiniz gece uyansa da ışığı açmayın. Çok gerekliyse loş ışık kullanın. Asla yüksek sesle konuşmayın. Bezini değiştirme ya da emzirme işlemini en fazla loş ışıkla yapabilirsiniz. Gece vakti telefonunuzu uzak tutun. Müzik gibi rahatsız edecek sesleri çalıştırmayın. İlk ağladığında değil; gerçekten uyandığını bildiğinde yanına gidin. Bebekler uykuda ağlar da güler de, bunu da unutmayın!

Bebeğinize ve sizlere iyi uykular dilerim.