Sanat aracılığıyla engelleri kaldırmanın yolu: "Ham Sanat"

Sanat tarihinde yer etmiş ünlü sanatçıların zaman zaman ilkel dönem resimlerinden, akıl hastalarının yaptığı resimlerden ya da çocukların yaptığı resimlerden ilham aldığını görürüz. Akademik sanat eğitimini reddeden bazı sanatçılar için de saf bir bilinçle ve herhangi bir kontrol mekanizması olmadan yapılan sanat pratikleri sanatın tam da kendisidir. 20. Yüzyıl’ın ortalarında sanat eğitimini tamamlayıp sanat dünyasına girmeye hazırlanan Jean Dubuffet, psikiyatristiyle yaptığı bir seans sonrasında mekanda diğer hastaların yaptığı resimleri görür. Bu resimleri hayranlıkla izlediği an, yıllar sonra sanat tarihine geçecek olan “Art Brut” yani “Ham Sanat” akımının filizlendiği andır. Bu yıllar, İkinci Dünya Savaşı’nın yaralarının sarılmaya çalışıldığı, tüm dünyayı etkisi altına alan travmatik sürecin atlatılmaya çalışıldığı yıllardır. Sağ kalmayı başaran insanlar, zihinsel anlamda kendilerini iyileştirme yolları ararken, onlar kadar şanslı olmayan ve psikiyatrik desteğe ihtiyaç duyan bazı insanlar da geleneksel tedavi yöntemlerinin yanında sanatla terapi desteği almaya başlamıştı. Sanat terapisi yoluna baş koymuş olan sanatçı Jean Dubuffet, psikiyatri servisinde tedavi gören hastalarla yaptığı çalışmalar sonucunda ortaya çıkan eserleri, her geçen yıl artan katılımcı sayısıyla çeşitli yerlerde sergiliyordu. Dubuffet’nin kendisi de yaptığı resimlerde ve heykellerde ham bir sanat anlayışını benimsemişti. Resimlerinde ve heykellerinde, çocukların en çok dikkatini çeken renkler olan ana renklerden mavi ve kırmızıyı kullanıyor, siyah kontur çizgilerini son derece belirgin çiziyordu. Sanatçının müzelerde sergilenen büyük boyutta çocuk resimlerini andıran resimlerinin yanında, kamusal alana da yerleştirilen devasa boyutta eğlenceli ve çocuksu heykelleri bulunmaktadır.

Çocuğunuzun ya da yetişkin bir aile bireyinin desteğe ihtiyaç duyan mevcut zihinsel durumu, gerçekçi bir resim yapmaya müsait olmayabilir. İletişim kurmakta zorlandığınız, sanat malzemelerini gerektiği gibi kullanabileceğinden emin olamadığınız aile bireylerinin aldığı profesyonel terapilere ek olarak, ham sanat tekniğiyle evinizde yapacağınız çalışmalarla da onlara destek olabilirsiniz. Burada en önemli konu, bireyin hiçbir kaygısı olmadan dilediği soyut şekli çizebilmesidir. Kalın uçlu bir siyah kalemle yapılan çizimleri dilediği gibi boyama özgürlüğünün bireye verilmiş olması, kendisine ifade alanı yaratmasına destek olacaktır. Sayısız şekil, çizgi ve noktayla oluşturacağı resimler tahmin edilemez bir şifa desteği sağlayacaktır. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan resmin içinde çok farklı şekiller, nesneler, hayvanlar ve hatta insanlarla karşılaşacaksınız. Bu yorumlama sürecinin de keyifli bir etkisi olacaktır. Ham sanat tekniğiyle yapabileceğiniz sanat pratiklerinin örneklerini incelemek için arama motorlarına gerekli bilgileri yazarak karşınıza çıkan görselleri inceleyebilirsiniz.