Takıntılarınızı kontrol altına alın!

Takıntı, kendiliğinden gelen ve kişi değiştirmek istese de değiştiremediği bir düşüncedir. Peki, siz takıntılı biri misiniz? Psikiyatrist Doktor Tanju Sürmeli, bu durumda olan insanların yaptıkları belli başlı davranışları sıraladı ve ilerleyen durumlarda tedavisiyle ilgili yapılması gerekenleri aktardı.

Takıntılar bilinç seviyemizde bir düşünce gibi gözükse de aslında bilinçaltımızın kontrolünde çalışır. Takıntı ile ilgili merkezlerdeki elektrik akımının değişimi ve bozukluğuyla ortaya çıkar. Kimyasal maddeler, genetik faktörler, kafaya alınan darbeler, kullanılan vitaminler veya ilaçlar tetikleyici olabilir. Bazen de kişinin çevresindeki takıntılı kişilerin davranışlarını görmesi ve izleyerek öğrenmesiyle ortaya çıkabilir.

Takıntılı düşüncelere sahip olanlar…

• Birine bir görev vermekte çok zorlanırlar daha sonra mutlaka takip etmeleri, hatta sonunda beğenmezlerse kendileri yapmaları gerekebilir.
• Takıntısı olan çalışanlar diğer çalışanlara nazaran daha uzun saatler çalışsalar da yine de yeteri kadar çalışmadıklarını düşünürler.
• Onları çok çalışkan, düzenli, mükemmeliyetçi olarak tanımlayabilirsiniz. En çok muhasebe alanında çalışanlar, müfettişler ve analistlerde görülür.
• Eğlenceye ve ilişkilere çok zaman ayırmak istemezler.
• Diğerleri onlar için hep dikkatsizdir ya da işlerini tam yapmazlar. “Her işi ben yapmalıyım, ben başarmalıyım, benim kadar kimse çalışmıyor” diye düşünürler.
• Takıntılı kişi devamlı başarı arar.
• Para harcamaktan çok hoşlanmazlar.
• Karar vermekte çok zorlanırlar.

Aile ve sosyal yaşamında sıkıntı çekerler

Takıntılı bir çalışan her ne kadar iş dünyası için değerli bir kişi olsa da, resmin tamamını görmekte zorlanması ve etrafındaki insanlara, bazen de ailesine zarar vermesi açısından olumsuz etki yaratabilir. Mükemmeliyetçi özellikleri yüzünden kişi kendini yorar, anksiyetesi (kaygı) artar ve hatta psikoz (gerçekten kopma) gözükebilir.

Takıntılar veya tekrarlayıcı davranışlar günlük işlevi bozacak hale gelirse bir psikiyatrik hastalık olan Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) teşhisi konma durumuna gelebilir. OKB kişiyi güçten düşüren, zayıflatan bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Tekrar eden düşüncelerden, dürtülerden, görüntülerden, kaygıya ve strese sebep olan zihinsel hareketlerden oluşur.

Obsesif Kompulsif Bozukluk tedavisi: Neurofeedback

Neurofeedback (NF) yönteminin takıntılarda etkili olduğunu gösteren bilimsel dergilerde yayınlanmış plasebo kontrollü çalışmalar mevcuttur. NF, yenilikçi umut veren tedavi yöntemlerinden biridir.

Seanslar tekrarlandıkça, kişiler, istenmeyen beyin aktivitelerini azaltıp, istenen aktivitelerin artırmasını öğrenirler. Bu durum takıntı ile ilgili bölgenin düzensiz uyarılmasını azaltır veya durdurur. Ayrıca nefes alma ile kalp hızının senkronize edilmesi Biofeedback yöntemi ile öğretilir. Bu yöntem, strese karşı daha dayanıklı olmayı sağlar, takıntıların yarattığı olumsuzlukları azaltır.