Cinsel istismara uğramış çocuk nasıl fark edilir?

Böylesi hassas bir konuda yetişkinlere düşen en baş görev çocukların, cinsel istismarı tanımlama veya gösterme yeteneğinde olduklarına inanılmaları ve durumu ciddiye alarak bir uzmana başvurmalarıdır. Çünkü çocuklar, böyle bir hikaye uydurmak için gereken entelektüel ve cinsel deneyime sahip değildir.

Cinsel tacize uğrayan çocuklar sıklıkla birine açılmakta çekingen davranırlar. Bazen kendileri yerine bir başka çocuktan söz ederler. Çocukta davranış değişikliği tacizin diğer bir ifade biçimidir. Çocuklar genellikle spesifik stres uyaranlarına nonspesifik yanıt verirler. Böylesi bir durumda çocuklara seanslarımda masal ve hikayeleri zihinlerinde olası olumsuz kötü senaryolar canlandırarak tamamlamalarını isterim. Çocuğun burada ön göreceği olası olumsuz sonuç yüksek oranda yaşamış olduğu bir deneyimden açığa vurulacaktır.

Cinsel istismara uğrama, cinsiyetler arasında farklılıklar göstermekte ve kızlarda üç kat daha fazla görülmektedir. Cinsel istismar %77 olasılıkla aile, %11 diğer akrabalar, %5 bakımla ilgisi olmayan kişiler, %2 ise çocuğun bakımı ile ilgilenen diğer kişiler tarafından uygulanmaktadır.

Kurbanın cinsiyeti ne olursa olsun faillerin çoğu erkektir ve kurban tarafından kim oldukları bilinmektedir. Ancak kurbanıyla iletişim biçimini sır olarak gizlemekte ve yalnızca kendisiyle bir iletişim dili oluşturmaktadır. İstismara uğramış çocuk artık içe çekilmiş, donuk ve çekingen davranışlar gösterdiği için ailesi tarafından seansa getirilir.

İSTİSMARCI KİMDİR?

İstismarcı; çocuğa yabancı ya da aileden biri olabileceği gibi, çocuğun bildiği çevrede yaşayan bir yabancı kişi ya da toplumda saygın ve sevilen birisi de olabilir. Dış görünüşünün ardında çekingen, kendine güveni ve saygısı olmayan bir kişilik yatar. Erişkinlerle ilişki kurmakta zorlanır. Başkalarının üstünde güç gösterilerine ihtiyaç duyduğu için kurbanlarını çocuklardan seçer. Her zaman yaralamak ve zarar vermek amacını taşımasa da, çocuğu incittiğini ve zarar verdiğini kabul etmez

Yapılan araştırmalar istismarcıların da çocukluklarında, ya cinsel istismara uğradığı ya da ev içerisinde şiddet olgusunun olduğunu göstermektedir. Cinsel istismarcı birey genelde düşük eğitim ve sosyoekonomik düzeye sahiptir. Aile genelde tek ebeveynden oluşmaktadır.

CİNSEL İSTİSMARA UĞRAMIŞ ÇOCUK NASIL FARK EDİLİR?

• Çocuklarda bir uzman tarafından yapılan fizik muayene önemli bir rol oynamış olsa da malesef tek başına tanı koydurucu bir nitelik taşımaz. Çünkü olay okşama ya da oral yolla da gerçekleşmiş olabileceğinden bu durumun fiziksel bir bulguya yol açmadığı sanılabilir.
• İstismarcı çocukla başlattığı bu yakınsak teması devam ettirmek isteğiyle çocukla bir sır diyaloğu geliştirir ve çocuk geçmişe nazaran içe kapanık çekingen anormal davranışlar geliştirir. İstismarcı güven temasını yetişkin ve güçlü oluşu ile çocukta psikolojik baskı yaratarak çocukla yaşadıklarını çocuğun paylaşması durumunda kimsenin ona inanmayacağına onu önce ikna ederek başlar.
• Aileye düşen görev çocukların cinsel istismarı tanımlama veya gösterme yeteneğinde olduklarına inanılmaları ve durumu ciddiye alarak bir uzmana başvurmalarıdır. Çünkü çocuklar, böyle bir hikaye uydurmak için gereken entelektüel ve cinsel deneyime sahip değildir.
• Cinsel taciz öyküsü olan çocuklarda erken başlangıçlı cinsel yaşam, daha fazla oranda ergenlik çağında gebe kalma, çizimlerinde cinsel ögelere yer verme ya da küçük yaşta pornografi içeren resimlerle ilgilenme gözlenebilir.
• Toplum içinde uygunsuz cinsel davranışlar (herkesin ortasında mastürbasyon), cinsel ilişki taklidi, anüs veya vajinaya yabancı cisim sokmak, insanlara sürtünmek, sürekli genital organlarıyla oynamak gibi, cinsellik veya seks konularına anormal ilgi gösterme veya tamamen ilgisiz kalma sık görülen davranışlardır. Cinsel tacize uğrayan bazı çocukların yeni ilişkilerini cinsellik üzerine kurdukları da görülmektedir. Bu tarz çocuklar genellikle, yetişkin olduklarında ya çocuklara cinsel taciz uygulamakta ya da para kazanmak için cinselliklerini kullanmaktadır.
• Çocuğun cinsel istismarında, istismarla birlikte yaşanan travmatik cinsellik çocuğun benlik ve algısını zedeleyerek duygulanım sürecinde bozulmalara neden olur. Cinsel istismara uğrayan çocuklarda tekrarlayıcı, rahatsız edici düşünceler, olayla ilgili kabuslar, uykuya dalma ve konsantrasyon güçlüğü (karanlık olayı çağrıştırabilir ya da kabus göreceğini düşündüğü için uyumak istemez), öfke patlamaları görülebilir. Olayı anımsatan nesnelere karşı yoğun psikolojik sıkıntı ya da olayı anımsatan kişiler, görüntüler ve konuşmalardan kaçınmayla da karşılaşılabilir.
• Cinsel istismara uğrayan çocuklarda, depresyon veya aile fertlerinden/ arkadaşlarından uzaklaşma, tekrarlayan atipik ağrı, kendine zarar verici davranışlar, aşağılık duygusu gelişme riski artmaktadır. Bu gibi çocukların gelecek hakkında olumsuz düşüncelere ve düşük benlik saygısına sahip olduğu gözlemlenmektedir.
• Cinsel tacize uğrayan çocuk mutsuzdur, davranışları uçarıdır, ya çok titiz ya da dağınıktır. Yabancılara karşı alışılmadık biçimde davranır, ya çok yakın ya da çok utangaç ve korkaktır, ya çok uslu ya da provoke edicidir.
• Cinsel kötüye kullanıma uğramış erkek çocuklarda en sık görülen davranış tepkisi, saldırgan davranışların gelişimidir.Cinsel kötüye kullanıma uğramış kız çocuklarında gözlenen en sık davranış tepkisi ise, aşağılık duygusu ve kendine zarar verme davranışlarıdır.

PEKİ NE YAPMALIYIZ?

• Mahremiyet eğitimi her çocuk doğduğunda başlar.
• Çocuğunuza özel bir alan belirleyin. Özel bölgelerini kaşımak açıp bakmak istediğinde o alana sizin kontrolünüzde gitmesine izin verin.
• Odanıza izin alarak girmesi gerektiğini öğretin.
• Tuvaletin kapısını kapalı tutması gerektiğini öğretin.
• Çocuğun özel alanlarına dokunmayın. (Ağızdan öpülmez çünkü ordan yemek yenir. vb sözleri ritim ile oyun haline getirebilirsiniz.)
• Cinsel organlarını asla oyun objesi yapmayın. Erkek anneler çocuğun altını değiştirirken sevdiklerinin yanında cinsel objeyle oynayarak gülmemeli. Çocuk her dokunuşu kodluyor.
• Çocuğa ait özel bir mekan tanımlayın. Kıyafetlerini sürekli aynı yerde özel olarak değiştirin.
• Ebeveynlerinden kardeşlerinden mutlaka yatağını ayırın.
• Hayır demeyi öğretin. Örneğin; tanımadığın birisi gelip sana ‘’Yüzmeye gidelim mi derse hayır demelisin.’’ vb. dışardan gelebilecek tehlikelere karşı çocuğunuzu koruyun.
• Sizinle her türlü sırrını paylaşabilmesi ve kafasındaki cinsel meraktan kaynaklı sorularını sorabilmesi için empatik olun. Unutmayın istismarcılar onları tehdit ediyor olabilir ya da çocuğunuzla sırdaşlık yapıyor olabilirler.
• Çocuğunuza inanın. Size olayı anlatırsa ona inanmayacağınızı düşünüyor olabilir.
• Çocuğunuza her daim sizin yanınızda güvende olacağına dair teminat verin ve ona inanın.
• İnanın çocuklar bu konuda asla yalan söylemezler!