Doğum kontrolünde 'spiral' yöntemi

SPİRAL NE İŞE YARAR?

Spiraller, rahim içine yerleştirildikten sonra salgıladıkları bakır sayesinde spermleri öldürerek geçişini engelliyor. Diğer taraftan bir şekilde gebelik oluşsa bile yeni oluşan gebeliğin rahim içine yuvalanmasını engelleyerek de etki gösteriyor.

Genellikle T şeklinde yapıya sahiptir, böylelikle rahim içine uygun bir şekilde konumlanmıştır. Ayrıca alt ucundaki ipler ile spiralin rahim içine takılması ve çıkarılması sağlanabiliyor. 

HORMONLU SPİRAL KANAMAYI AZALTIR MI?

İç kısmındaki bölümdeki progesteron hormonu yerleştirilerek hem spirale bağlı adet kanamalarının fazlalığı riski ortadan kaldırılmış oluyor, hem de bazı jinekolojik hastalıkların tedavisinde kullanılabiliyor. Hormonlu spiraller rahim içi zarın kalınlaşması ve aşırı adet görme sorunlarında medikal amaçla da kullanılabilmektedir.

SPİRAL HAMİLELİKTEN NASIL KORUYOR?

Günümüzde kullanılan spirallerin ortalama ömrü 5 yıldır. Hormonlu spirallerde de bu süre aynıdır. Bundan sonra etkinlik azalır.
Hiçbir doğum kontrol yöntemi %100 koruyuculuk sağlamaz. Bu arada spiraller dış gebelik riskinin arttırmaz. Ancak, spiralle birlikte gebe kalındığında özellikle dış gebelik açısından tetkik edilmelidir. 

SPİRAL NASIL TAKILIR?

Genelde anesteziye gerek yoktur. Jinekolojik muayene masasına yatan hastanın öncelikle dezenfektan ile vajina temizliği yapılır. Daha sonrasında rahim ağzı çekilerek, rahim içi araç içeriye yerleştirilir. Rahim ağzından çıkan fazla ipler kesilerek işlem sonlandırılır. Genellikle birkaç dakikalık bir uygulamadır. 

SPİRALİ KİMLER TAKTIRABİLİR?

• Son 12 ay içinde pelvik iltihabi hastalık, gonore ve klamidya enfeksiyonu geçirmemiş olanlar,
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için yüksek risk grubunda olmayan kadınlar,
• Emziren anneler (doğumdan 40 gün sonra takılabilir),
• Daha önceden en az bir doğum yapmış, rahim ağzında yarası ve adet düzensizlikleri olamayan bayanlar,
• Sigara kullanımı ya da başka tıbbi veya sosyal nedenlerle doğum kontrol hapı veya diğer hormonal yöntemleri kullanamayanlar,
• Yüksek etkili, uzun süreli ve geri dönebilen bir yöntem arayanlar için spiral uygun bir korunma yöntemidir.

HANGİ DURUMLARDA SPİRAL UYGULANMAZ?

Spiral kullanımının önündeki en büyük engel bilinen ya da şüphe edilen bir gebelik varlığıdır. Ayrıca:

• Geçirilmekte olan veya geçirilmiş bel soğukluğu veya klamidya türü pelvik enfeksiyonu olanlar,
• Son 3 ay içinde endometrium (rahim içi zarı) enfeksiyonu veya enfekte bir düşük rahatsızlıkları geçirmiş olanlar
• Çok sayıda cinsel eşe sahip olanlar,
• Bağışıklık yetmezliği, AIDS, Lösemi gibi hastalıklar sonucunda vücut direnci (bağışıklık sistemi) düşük kişiler,
• Kalp kapakçık hastalığı (bakteriyel endokardit riski) olanlar,
• Nedeni belirsiz adet düzensizlikleri olanlar,
• Rahimin konjenital (doğuştan gelen) problemleri veya sonradan oluşan yapısal anomalileri veya hastalıkları olanlar (çift rahim, bölmeli rahim, küçük ve kısa rahim, rahim içi myom, rahim ağzı darlığı gibi),
• Şiddetli adet sancısı veya adet kanaması olanlar,
• Bakır alerjisi olanlar,
• Kontrol altına alınmamış rahim ağzı veya vajina enfeksiyonu olanlar,
• Bilinen ya da şüphe edilen rahim ağzı veya endometrium kanseri olanlar,
• PAP smear sonucunun normal olmaması
• "Diatermi" adı verilen ısı tedavisi uygulanan kadınlarda RİA takılması doğru değildir. Çünkü tedavi sırasında ısınan bakır endometriumda kalıcı hasara neden olabilir.
• Vücutta tehlikeli miktarlarda bakır birikimi ile karakterize, çok nadir görülen genetik geçişli bir hastalık olan "Wilson Sendromu" varlığı da RİA uygulanmaması gereken bir durumdur.
• Spirallerin en büyük dezavantajları enfeksiyonlara yatkınlık yaratmalarıdır. Ancak uygun kişilere takıldıklarında enfeksiyona nadiren neden olurlar.

HANGİ DURUMLARDA DOKTOR KONTROLÜ GEREKLİ?

Spiral kullanırken adet gecikmesi, aşırı kanama, aşırı kasık ağrısı ve eşlik eden ateş, baygınlık hissi, kötü kokulu akıntı gibi durumlarda doktor kontrolünüz şarttır.