Tescile zorlama -Cebri tescil veya ferağa icbar davası

Uygulamada tüketicinin resmi şekilde yapması gereken sözleşmeleri gerekli şekil kurallarına riayet etmeden yaptıkları görülmektedir. Örneğin yükleniciden bir taşınmaz almak isteyen tüketici, bunu halk deyimi ile “topraktan” veya “projeden” satın almakta, bunu yaparken de taşınmazı daha ucuza mal etmeyi amaçlayarak, şekle uygun olmayan sözleşmeler akdetmekte, harici taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapmakta, tapuya veya notere ödeyeceği harçtan da kurtulmaktadır.

Devam eden sözleşme ilişkisinde, yüklenicinin satışa konu olan taşınmazın devrine yanaşmaması halinde tüketiciler dava açmakta ve adlarına tescilin yapılmasını talep etmektedir. İşbu davalar, tescile zorlama -cebri tescil veya ferağa icbar davası olarak anılmaktadır.

Yargıtay nezdinde tüketicilerle yapılmış bu tarz sözleşmeler alacağın temliki (devri) niteliğinde anılarak, adi yazılı şekle tabi olması karşılık bulmaktadır.

Uygulamada Yargıtay -geçersiz- harici bir sözleşmeye dayalı olarak cebri tescile karar verilmesini uygun görmemekte, sadece tüketicinin ödediği bedelin iade edilmesine karar verilmesinin gerektiğini belirtmektedir.

Fakat bilinmelidir ki; Yargıtay bazı kararlarında “sözleşme hayata geçmişse; yani borçlar ifa edilmişse veya ağırlıklı çoğunluğu ifa edilmişse” örneğin taşınmazın fiilen teslim edilmişse burada geçersizlik yaptırımının uygulanmayacağını belirterek cebri tescile karar verilmesini hukuka ve hakkaniyete uygunda bulmaktadır.