Malpraktis mi, komplikasyon mu?

Sorumlulukların tespiti bakımından ‘malpraktis’ ve ‘komplikasyon’ kavramlarının açıklanması önem arz eder. Özellikle belirtmek gerekir ki hekimin sorumluluğu ancak kusurlu uygulama hatası dolayısıyladır. Buna karşılık komplikasyon dolayısıyla hekim sorumlu tutulamaz.

Malpraktis; “hastalık sürecine bağlı olmayan ve müdahale esnasında tıbbi yönetimden kaynaklanan yaralanma” olarak tanımlanır ve hekimlerin hatalı ya da kusurlu hareketleri sonucu ortaya çıkar. Tıbbi olarak bilinmesi mümkün olmayan, tıbbi müdahalede bulunanın kusuru olmaksızın oluşan istenmeyen zararlı sonuçlar ise “komplikasyon” olarak tanımlanır. Bu çerçevede komplikasyonlar tedaviye ulaşmak için öngörülen birtakım riskler olup hekimler, tedavi sonucunda ortaya çıkacak riskten ancak hata yapması halinde sorumlu tutulabilir.

Öngörülebilen ancak gerekli tedbirlerin alınmasına rağmen önlenemeyen zararlı sonuçlar ‘komplikasyon’ öngörülebilen ve aslında önlenebilir olan zararlı sonuçlar ‘malpraktis’ olarak nitelenerek sorumluluklar değerlendirilmeli ve bunun sonucuna göre sorumluluklar tayin edilmelidir. Zararlı sonucun öngörülebilir nitelikte olmadığının tespiti halinde herhangi bir sorumluluktan da bahsedilemeyecektir, dolayısıyla sorumluluğun tayininde ortaya çıkan sonucun ‘önlenebilir’ olduğunun tespiti büyük önem arz eder.

Bu kavramların her somut olaya göre değerlendirilmesi gerekmekte olup çok nadir ortaya çıkan bir komplikasyon somut olayda gerçekten tesadüfen ortaya çıkmış olabilir veya tam tersine, sıklıkla rastlanan bir komplikasyonu hekim hatası kolaylaştırmış olabilir.

YARGITAY NE DİYOR?

Konuya ilişkin olarak Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin vermiş olduğu bir kararda “Yapılan tedavi ve uygulanan ameliyat sebebiyle gerekli özenin gösterilip gösterilmediği, bu tip komplikasyonlara hangi sıklıkta ve ne gibi durumlarda rastlandığı, doğabilecek komplikasyonlara karşı hastanın bilgilendirilip bilgilendirilmediği, tedavi ve ameliyatta herhangi bir hata ihmali” gibi olasılıkların her somut durumda ‘malpraktis’ ve ‘komplikasyon’ çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.