Kira sözleşmeleri incelenirken dikkat edilmesi gerekenler neler?

“Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir” şeklinde kanunda karşılığını bulduğu üzere, kira sözleşmesinin esaslı unsurlarından biri kiraya verenin kiralananı kiracıya teslim etmesi, diğer unsuru da kiracının kiralananı kullanmasına karşılık bedel ödemesidir. Kira sözleşmelerinin yazılı olarak düzenlenme zorunluluğu olmayıp doğabilecek hukuki uyuşmazlıklarda iddiaların ispatı yönünden her iki taraf için de yazılı olarak düzenlenmesi tavsiye edebilirim.

Kira sözleşmesinin süresi ve kira bedeli tarafların ticari takdirinden kaynaklı olup makul bedeli belirlerken kira artış oranını göz önünde bulundurmanızı tavsiye ederim.

Kiralananın kiralama anındaki, teslim alındığı andaki ve kira sözleşmesindeki durumunun birlikte değerlendirilmesi ileride karşılaşabilecek sorunları en aza indirecek olup sözleşme kapsamında bağlayıcı hükümlere dikkat edilmelidir. Özellikle ticari işletme faaliyetine ilişkin “mağaza içerisinde” “işletmede” vb. ibarelere dikkat edilmeli ve bunların kısıtlayıcı unsurları kiracı tarafından değerlendirilmelidir.

Kira sözleşmeleri kapsamında yapılacak fesih bildirimleri ancak yazılı olarak yapılmaları halinde geçerli olacak olup sözleşmede fesih bildirimine dair bir düzenlemenin bulunmaması halinde belirli süreli sözleşmenin bitiminden en az on beş gün önce fesih bildiriminde bulunulması gerekmektedir. Aksi halde, sözleşme aynı şartlarla bir yıl için uzatılmış sayılmaktadır. Söz konusu on beş günlük süre sözleşme ile artırılabilir ancak kısaltılamaz.

Teslim yükümlülüğü kadar fesih, cezai şartlar hususunda da ölçülere dikkat edilmesinin uygun olacağı kanaatimde uzun sürelerde yükümlülük doğuran hükümlerin revize edilmesinin uygun olacağı kanaatindeyim.

Her sözleşmenin tarafların beklentileri kapsamında özel olarak incelenmesi elzem olup yukarıda bahsi geçen temel koşullar dışında ortak giderler, cezai şartlar, muacceliyet, faiz oranları, temerrüt, temerrüt bildirimi, depozito, reklam ve tanıtım giderleri vb. birçok hüküm sözleşmeler kapsamında değerlendirilebilecektir.