Çocuklarda davranış bozukluğu nasıl anlaşılır?

Ebeveynlik tecrübesi olan herkesin muhtelif zamanlarda karşılaştığı uyum bozukluklarından bazıları şunlardır: Tırnak yeme, yalan söyleme, izinsiz eşya alma, tikler, alt ıslatma, kekeleme, parmak emme, kendine veya çevreye vurma, yenilmeyecek nesneler yeme (saç, kağıt), gece korkuları, uyku bozuklukları, dikkat dağınıklığı vb. Bu ve benzeri problemlerin ortaya çıkış nedenleri kimi zaman aileler tarafından tahammül edilemez gibi gözükse de, işin aslı şu ki çocuklarımız da bu problemlerle yaşamaktan memnun değillerdir. Çocuklar, anne baba ile kurdukları ilişkide telafisini istedikleri veya herhangi bir travma sonrası başa çıkamadıkları durumları ebeveynlerine anlatma çabasıyla bilinçaltındaki bir dürtü ile bu davranışlara sarılırlar.

Sizlerle paylaştığı yaşam içerisinde kendini huzurlu ve mutlu hissetmediğinde gerilim duyguları ve kaygı hissedecek, bunun sonrasında da agresyon geliştirecektir. Ortaya çıkan gerilim ve agresyon ile başa çıkabilmek için de yukarıda örneklerini verdiğimiz davranış problemleri ortaya çıkacaktır.

Davranış bozukluğu olan çocuğa nasıl yaklaşmalı?

Sosyal uyum sorunu yaşayan çocuklarımıza verdiğimiz en yanlış tepki o davranışı yapmaktan vazgeçmelerini sağlama mücadelesine girişmektir. Zamanla zorlayarak o davranışı bırakan çocuk yeni bir davranış problem seçerek gardını alır. Peki, bu durum karşısında ne yapmak gerekir?

Davranışlarında sorun olduğunu düşündüğünüz çocuğunuzun size ne anlatmak istediğini, dikkatinizi neden çekmeye çalıştığını anlamak için ona enerji ve sabırla yaklaşmanız gerekir. Olumsuz davranışa odaklanmayı bırakıp çocuğunuzun iç dünyasına odaklandığınızda aslında neyin yolunda gitmediğini anlamak zor olmayacaktır. Elbette başa çıkamadığınız durumlarda bir uzman yardımı alabilirsiniz ama günlük yaşamınızı düzene sokarak ve olumlu davranışlarını daha çok pekiştirerek adım adım başa çıkabilirsiniz. Birlikte geçirdiğiniz zamanın doyurucu ve nitelikli olması çocuğunuza kendisini daha değerli ve güvende hissettirecek, zamanla da davranış problemlerinin azalmasına katkı sağlayacaktır.

Psikoterapist-Pedagog
Serap Melek Kılıç