Paylaş
Vajinismus tedavisinde tüm dünyada en sık kullanılan yöntemler arasında bilişsel-davranışsal cinsel tedavi yöntemleri yer alıyor. Bilişsel yaklaşımlar cinsellik, ilk gece, cinsel bölge anatomisi ile ilgili detaylı bilgilendirmeleri içerir ve genelde bu bilgiler ilk seanslarda verilmektedir.Davranışsal cinsel terapiler ise halk arasında ‘vajinismus egzersizleri’ olarak da bilinen bazı uygulamaları içerir. Bu uygulamalardaki temel amaçlar; kadının kendi cinsel organı ile barışmasını sağlamak, yanlış bilgileri doğruları ile değiştirmek ve vajinal kas kontrolünü sağlamaktır. Verilen egzersizler ‘ev ödevleri’ şeklinde zihinde pekiştirilir.
Parmak egzersizlerindeki amaçlar da benzerdir. Vajina; içi tırtıksı yapıda, kas ve bağ dokusundan oluşan bir kanaldır. Cinsel ilişkide bu kas grubunun istem dışı kasılması ilişkinin gerçekleşememesi ile sonuçlanır. Parmak egzersizleri ile hem vajina içi dokusu ile hastanın tanışması sağlanır, hem de kas kontrolü öğretilir. Ancak hastaların pek çoğu parmak egzersizlerini itici bulabilirler. Bu nedenle tedavilerini yarıda bırakan pek çok hasta da vardır. Yapılması gereken tamamlayıcı yöntemlerle tedavinin desteklenmesidir.
Bilişsel ve davranışsal yaklaşımları destekleyici olarak pek çok tedavi yöntemi literatürde önerilmiştir. Akupunktur tedavisi, hipnoterapi, EMDR, Bioofeedback terapi, Botilinium enjeksiyonları bunlardan bazılarıdır. Diğer taraftan vajinismus hastaları ilk seansta mutlaka bir jinekolog tarafından değerlendirilmelidir. Kızlık zarı veya vajina problemlerinde cerrahi olarak bazı işlemlerin yapılması gerekebilir. Kızlık zarının çıkarılması (himenektomi) veya kızlık zarına kesi atılması (himenotomi) bu tür basit operasyonlar arasındadır. Ancak bu tür cerrahi işlemler yapılsa bile hastalara yine de cinsel terapi uygulamaktayız. Çünkü genellikle fiziksel sorunu olan hastalarda zamanla ‘öğrenilmiş çaresizlik’ şeklinde kaygılar da artmaktadır.
Aslında tek bir yöntem yoktur. Çözüm yolu tamamen ‘kişiye özel’ olarak belirlenmektedir. Vajinismus çoğu zaman ‘çok bileşeni olan’ bir cinsel sorundur ve tek bir nedene bağlanamamaktadır. O yüzden bu konuda çalışan hekimlerin bilgi ve tecrübeleri son derece önemlidir. Sonuçlanamayan her tedavi maddi ve manevi pek çok sıkıntıya neden olmaktadır.Vajinismusta tedavi, çoğu zaman dinamik bir yapıda ilerlemektedir. Yani, standart yöntemlerde sorun yaşayan hastalarda farklı planlara geçilmelidir. Örneğin; hastaların bir kısmı hipnoz tedavisi ile iyileşeceğine inanırken, bunlar için hipnoterapi uygun bir destekleyici yöntem olabilir. Bir kısmı ise hipnoz olmaktan korktukları için bu tedavi yöntemini reddedebilirler. Bu hastalar da asla hipnoz olmaya zorlanmamalıdır.Vajinismusta en ideal yöntem seçilirken hastanın geçmişteki travmaları, cinsellikle ilgili korkuları, yanlış bilgileri ve vajinismusun düzeyi gibi faktörlerin hepsi hesaba katılmalıdır.
Vajinismus sorununun 5 ayrı düzeyi vardır. 1. düzey en hafifi, 5. düzey en ağırı ifade eder.
Örneğin 1. düzey hastalar jinekolojik değerlendirmenize izin veren ve telkine açık hastalardır. 5. düzey hastalar ise hafif şekilde genital bölgeye dokunmakla bile yoğun kaygı, aşırı kasılma, bulantı, kusma, baş dönmesi, bayılma gibi şikayetler yaşarlar. Bu nedenle vajinismus probleminin derecesi ilk seansta yapılan basit bir jinekolojik değerlendirme ile konur. Çözüm için pek çok yol mevcuttur ve günümüzde uygulanan yaklaşımlarla kısa sürede sonuca ulaşmak artık mümkün hale gelmiştir. Özet olarak vajinismus tedavisi için en ideal yöntem; hastanın vajinismus düzeyi, hekimin düşünceleri, tedavi ile ilgili tecrübesi ve çiftin onayı harmanlanarak oluşturulmalıdır.
Paylaş