Çocuklara doğru sınır koyma yöntemleri

Sınırsız yetişen çocuk dış dünyaya açıldığında ev içinde gördüğü ilgi alaka ve sınırsız alanı çevresinden de bekler ve göremediğinde bu sefer çevresi ile iletişim sorunları yaşamaya başlar. Örneğin okula uyum(oryantasyon) sürecinde evde sınırsız yetişen çocukların okula çok daha zor adapte olduğu görülmektedir. Bunun sebebi okulda uyulması gereken birtakım kurallar olması ve çocuğun buna ayak uyduramamasıdır.

Doğru sınır koymak

Sınır koymak demek elbette ki çocuğun özgürlüğünü kısıtlamak, yasaklar getirmek, cezalar vermek demek değildir. Aksine çocuğun özgüven gelişimini destekleyerek yerine göre nasıl doğru davranacağı hakkında çocuğu bilgilendirmek, çevresiyle doğru iletişim kurmayı öğretmek ve çocuğun güvende olmasını sağlamak demektir. Doğru sınır koymak kısaca çocuğa sınırlar içinde sınırsızlığı, özgürlüğü öğretmektir.

Tutarlı olunmalı

Tutarlı olmak doğru sınır koymanın en önemli adımlarındandır. Bir konuda çocuğa bir gün hayır denilip ertesi gün evet deniliyorsa, bu durum çocukta kafa karışıklığına sebep olur. Çocuk, ebeveyn tutarsızlığını gördüğünde sınırların esneyebildiğini fark eder ve her seferinde bu sınırları daha fazla zorlamaya başlar. Bu nedenle ebeveyn olarak sınırların nasıl olması gerektiğini öncesinde netleştirmeli ve buna uygun davranmaya özen göstermelisiniz.

Hayır demek yerine alternatif yollar üretilmeli

Çocuğun isteklerine ‘’hayır’’ demek yerine alternatif olarak ne yapılabileceğini düşünmek hem aile içi iletişimi kuvvetlendirir hem de doğru davranışın öğrenimini kolaylaştırır. Örneğin duvarı boyamak isteyen çocuğa hayır diye sınır koymak yerine, duvara bir sayfa yapıştırmak ve orayı boyayabileceğini söylemek doğru olacaktır. Böylece çocuk sınırlı bir alanı dilediği gibi boyayarak kendi istediğini gerçekleştirmiş olacak aynı zamanda ebeveynleri tarafından anlaşıldığını fark edecektir.

Sınırlarınız olumlu olmalı

Örneğin çocuğun sessiz olması gereken bir yere gittiğinizde (mesela kütüphane) ‘’bağırma, konuşma’’ demek yerine ‘’burada biraz daha sessiz olmalısın çünkü…’’  Gibi cümleler kurarak sınırları çocuğa sevdirebilirsiniz.

Sınırlar çocuğun yaşına uygun olmalı

Çocuğa koyduğunuz sınırların çocuğun yaşına uygun bir dille anlatılması önemli bir husustur. Örneğin iki yaşındaki bir çocuk markette oyuncak istediği zaman ‘’daha geçen hafta yeni oyuncak aldık şimdi alamazsın’’ dersek çocuğun bunu anlayışla karşılamasını beklemek doğru olmaz. Bunun yerine alışverişe çıkmadan önce o gün neler yapacağınız hakkında çocuğu bilgilendirebilir, yeni oyuncak alındıysa gitmeden önce o oyuncak çocuğa gösterilebilir, alındığı gün hakkında konuşularak yeni oyuncak almanın zamanı olmadığından bahsedilebilir.