Ergenlik döneminde gelişim farklılıkları

Ergenlik döneminde cinsler arası fark belirginleşir, üreme yeteneği kazanılır. Çok belirgin yapısal ve işlevsel değişiklikler bu dönemde gerçekleşir. Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez’den gençlerin gelişimini etkileyen faktörleri öğrenelim.

Buluğ dönemine kadar kız ve erkekler nihai boylarının % 80’ ine ulaşmıştır. Buluğda büyüme hızlanmasının en belirgin olduğu “büyüme hızlanması doruğu” kızlarda buluğun başlaması ile yani ilk adetten 1.3 yıl önce, erkeklerde ise buluğun ortasında, başlangıçtan 1.5-2 yıl sonra gelişir. Bu dönemde kızlar 7-8 cm, erkekler ise 8-9 cm uzar. İlk adetten sonra kız çocukları ortalama 5-7.5 cm uzar. Buluğ sonunda her iki cinste de boy uzunluğunun % 99’u tamamlanmıştır.

Bu dönemde beslenme bozuklukları başlar

Kızlarda yaklaşık 16, erkeklerde yaklaşık 18 yaş civarında büyüme durur. Gençlerin beslenmeleri değerlendirildiğinde ise özellikle kalsiyum, demir gibi mineraller ile A ve C vitamini alımları yetersizdir. Beslenme bozuklukları, kansızlık ve özellikle demir eksikliği anemisi ile yeme bozuklukları olarak tanımlanan anoreksia nervosa ve bulimia gibi hastalıklar sonucu beslenme eksikliği bu dönemin önemli problemleridir.

Gençlerin besin gereksinimleri cinsiyete göre farklıdır; kronolojik yaştan çok biyolojik olgunlaşma ilerledikçe besin gereksinimleri değişime uğrar. Kızlarda büyüme atağı genellikle erkeklerden iki yaş önce olur. Ergen gözlendiğinde, erken olgunlaşan kızlar aynı yaştaki erkeklere göre daha uzundur. Bu dönemde boy ve tartıda hızlı değişim bazı besin öğelerinin gereksinimini artırır. Ergenlik dönemi ilerledikçe erkekler daha uzun ve daha tartılı olur. Ergenliğin değişik dönemlerinde kız ve erkekler arasındaki besin gereksinimleri açısından farkı anlamak bu nedenlerle kolaydır.