Sokak yapımı oyuncaklar

Benim çocukluğum Karadeniz’in küçük bir sahil kasabasında geçti. Bizim için oyuncak denilen şey ikiye ayrılırdı. Bakkaldan aldığımız plastik bebekler ya da doğada bulunan (özellikle denizden çıkan) her türlü nesne. O zamanlarda “Çocuk nasıl oyuncaklarla oynamalı, yaşa uygun oyuncak seçimi nasıl olmalı?” gibi sorular anne babaların kafalarını şimdiki gibi meşgul etmezdi. Çocuğun oynadığı şey, adı her neyse, ona uygundu zaten :)

Yaşadığımız çevre, içinde o kadar çok oyuncak barındırıyordu ki başka hiçbir oyuncağa ihtiyaç duymazdık biz. Ağzı memeli, altı bezli, gözleri hiç kapanmayan fabrikasyon plastik bebekler hiç ilgimi çekmezdi o yüzden. Evcilik oynarken sahilde bulduğumuz salyangoz kabukları tabağımız, midye kabukları kaşığımız, denizin içinden aldığımız ıslak kum ise o akşamki enfes yemeğimiz olurdu. Kimi zaman da aynı salyangoz kabuklarından kablolu telefon yapardık. İçinden ip geçirmek için çiviyle küçük delikler açardık ortalarına ve ipin uzunluğu kadar uzaklaşırdık birbirimizden. Sonra da dakikalarca sohbet ederdik güya hiç tanışmadığımız mektup arkadaşımızla.

Kimi zaman da marangoz amcanın kullanmadığı tahta parçaları ve talaş kırıntılarına dadanırdım. Bu tahtalar, denizden topladığım taşlar ve evin yanındaki inşaattan arakladığım çimentolar ve ağaç kabukları ile Barbie’nin evine taş çıkartan (!) ne evler yaptım etrafı çitlerle çevrili, bahçesinde hamağı sallanan, dantelli perdeleri olan ve kuyusundan buz gibi su çıkan...

İşte bizim legolarımız, tren raylarımız, arabalarımız, evlerimiz ve daha ismini sayamayacağım onlarca oyuncağımız bu şekilde sokaktan topladığımız malzemelerle kendi imalatımız olarak üretilirdi. Made in SOKAK make with LOVE yani :) Çünkü malzeme boldu ve yaratıcılıkta sınır tanımıyorduk.

Klasik olacak ama evet nesil değişti. Şimdiki çocuklar bu saydıklarımı ancak özel atölye çalışmalarında (daha havalı olsun diye de adına workshop diyorlar) yapabiliyorlar, tabii fırsatını bulabilirlerse...

Günümüzde tüm uzmanlar çocuğun gelişiminde oyun ve oyuncakların çok önemli bir yere sahip olduğu konusunda hemfikir. Bu nedenle çocuğun yaşına uygun oyuncak seçimi aileler için büyük önem taşımakta.

Bakın Uzman Klinik Psikolog Göksu Telmaç, çocuklarda oyuncak seçimi hakkında neler söylüyor:

• Çocuğunuzun cinsiyetine, yaşına ve ilgi alanlarına uygun oyuncakları seçin.
• Oyunlar, çocukların yaşam provalarıdır. Bu nedenle özellikle yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini ortaya koyabilecekleri oyuncaklara ağırlık verin.
• "-mış gibi" oyunlar ve oyuncaklar çocuğun zekasını geliştirir. Aşçıymış, tamirciymiş, doktormuş gibi rollere girebilecekleri oyuncaklar çocuklara farklı seçenekler sunacaktır.
• Dikkat geliştirici oyuncaklara da ağırlık vermek çok yarar sağlamaktadır. Yap-bozlar, bul-taklar, parmak kaslarını, el-göz koordinasyonunu geliştirecek farklı türleri bulmak mümkün olmaktadır.
• Yazı tahtası, el kuklaları, oyun hamurları, müzik aletleri ve müzikli oyuncaklar, çocukların gelişimsel becerilerini eğlenceli şekilde geliştirecektir.
• Çok küçük yaşlarda sahip olunan teknolojik alet ve oyuncaklar çocukların yaratıcılığını ve sosyalleşmesini engelleyebilmektedir. Bu nedenle minikler teknolojik aletlerle mümkün olduğu kadar geç tanışmalılar. Bunun yerine doğada ve grupça oynayabilecekleri oyuncaklar ihmal edilmemeli.
• Çocuklar, anne babalarıyla oynamaktan, oyuncak kadar keyif alırlar. En büyük ruhsal besinleri oyun olan bu yaşlarda anne babalar onlara eşlik etmelidirler. Her gün belli bir süreyi baş başa oynayarak geçirmeleri, ilişkilerini ve temaslarını daha kaliteli hale getirecektir.