Paylaş
Kaygı, en temel insani duygularımızdan biridir. Tıpkı korku, gurur, hayal kırıklığı, mutluluk ve diğerleri gibi. Kaygı, bedenimizin içinden ve dışından gelen her türlü uyarana karşı verdiğimiz doğal tepkiler bütünüdür. Kaygı özünde olumlu ya da olumsuz değildir. Şartlara ve bizdeki yaşantısına göre sonuçları bakımından kaygının olumsuz sonuçları vardır diyebiliriz. Sınav kaygısı da etkisi itibariyle süreci, öğrencilerin performansını olumsuz etkilediği düşünülen kaygı türlerinden biridir.
Eğer çocuğunuz; sağlıklı bir yaşama (uyku, beslenme, dinlenme, eğlenme) sahipse, çalışma alışkanlıklarını kazanmış, olumlu ve gerçekçi bir düşünce yapısına sahipse ve en önemlisi ruhsal açıdan farklı bir problem yaşamıyorsa sınav kaygısı onun performansını olumsuz etkiler mi diye endişe etmenize gerek yok. Kaygının olumsuz sonuçlarını yaşamamak ya da en aza indirmek içinse şunları yapabilirsiniz:
Yapılacak olan sınav yakın zamanda yapılmış birinci yazılı sınavından çok da farklı bir sınav değil ve özel de bir anlamı yok. Hedeflerle ilişkilendirilerek düşünüldüğünde sınavın önemi ve algılanışı da maalesef değişiyor. Unutmayın TEOG sınavları her dönem yapılan branş derslerinin biri olarak sayılacak ve zorluk derecesi olarak da genellikle daha kolay bir sınav.
Sınav hakkında ne kadar çok araştırma yapar, bilgi sahibi olursanız o kadar rahat olursunuz ve çocuğunuzu da doğru bilgilerle kaygılandırmadan yönlendirebilirsiniz.
Sınav yolculuğunu bir kendini tanıma, bulma süreci olarak düşünün ve mümkün olduğu kadar kendini araştırmasına yönlendirin. Bu konuda öğretmenlerinden, rehberlik servisinden ve aile büyüklerinden yönlendirme, destek alabilirler.
Çalışmalarını, ayırdığı zamanı, çabasını, öğretmenlerinin onun hakkındaki geri bildirimlerini ve kendi olumlu gözlemlerinizi onunla paylaşarak kendine güvenmesini telkin edin. Önceki başarılarını hatırlatın.
Bu sınav hayatlarını belirlemeyecek, kaderlerini tamamen değiştirmeyecek. Sadece bu sınavın sonuçlarına göre tercihlerinde değişiklikler olabilecek. Örneğin çocuğunuz ilerde iyi bir mühendis olmak istiyorsa sınavları çok kötü bile geçmiş olsa hala bu hedefinin önünde gerçek bir engel olmayacak.
Her zaman doğru bildiğiniz, araştırdığınız bilgileri paylaşın ve olumlu senaryolar üzerinden süreci değerlendirin.
Hayatla ilgili, gelecekle ilgili kendi kaygılarınızı gözden geçirin kontrol etmekte güçlük yaşıyorsanız destek alın. Çoğu zaman ebeveynlerin kaygısı nedeniyle çocuklar kaygılanır ve performansları etkilenir.
Yazılı sınavlarda okula gitmediğiniz gibi TEOG sınavlarında da okula gitmeyin ve o günlere özel bir anlam yüklemeyin. Yazılılarının olduğu günler nasıl davranıyor neler yapıyorsanız aynılarını yapın.
Bulundukları dönemi aklınızdan ve hatırınızdan çıkarmayın, unutmayın ki sınav sistemin ve toplumun bir gerçeği. Çocuğunuzun gelişimsel ve ruhsal açıdan şu anda içinde bulunduğu ergenlik dönemi sizlerin daha hassas davranmasını gerektiriyor.
Çalışma alışkanlıklarını gözden geçirin. Eğer iyi bir çalışma planı yoksa bu durum da kaygı yaşamasının nedenlerinden biri olacaktır.
Sınavlar konusunda olduğu kadar sınav anında yapabilecekleri konusunda stratejik bilgileri de öğrenmesi yönünde motive edin, yönlendirin.
Her fırsatta onu ne kadar sevdiğinizi, ona ne kadar değer verdiğinizi paylaşın. Bu süreçte en çok ihtiyacı olan şey sevginiz ve olumlu yönlendirmeniz olacaktır. Hiçbir sebebin sizin ona olan sevginizi azaltmayacağını paylaşın.
Hayatında diğer alanlarda işler ne kadar yolundaysa sınava o kadar kolay odaklanacaktır. Çözmekte zorlandığı sorunlarda yanında olun, çözüm konusunda yanında olduğunuzu hissettirin.
Süreci yönetmekte güçlük yaşıyorsanız okul rehberlik servisinden ya da bir uzmandan yardım almakta çekinmeyin ve gecikmeyin.
Şamil Saribaş, Aile ve Çift Terapisti
Paylaş