“Yutkunamıyorum”

Yutkunma zorluğu nedeniyle kulak burun boğaz polikliniklerine başvuran hastaların büyük çoğunluğunda aslında sorunun yutamama değil, “yutamayacağım korkusu” olduğu saptanmaktadır. “Boğazımda takılma hissediyorum, yutamıyorum, tükürüğüm gitmiyor, yediğim yemekler boğazımda kalacak diye üstüne su içme ihtiyacı duyuyorum” şeklindeki şikayetlerin çok ama çok büyük bir kısmında fiziksel bir problem bulunmayıp hastalara bu durumun psikolojik olduğu söylenilmektedir. Aslında bizim de önerimiz bu yönde olup herhangi bir fiziksel şikayet varsa kişinin önce fiziksel olarak muayene edilerek buna neden olacak bir durumunun olup olmadığına bakılmasıdır. Fiziksel bir problem yoksa ya da fiziksel şikayetin varlığı ile açıklanacak oranın üstünde rahatsızlığa yol açan bir durum varsa, bunun mutlaka psikolojik olarak değerlendirilmesi gerekir.

İnsanlarda ve tüm canlılarda yemek borusu kendi hareketleri ile yutulan bir besini mideye taşımakta, bunun için çok özel bir çabaya ihtiyaç duymamaktadır. Ancak psikolojik sorunlar olduğunda kişi “Ben yutamıyorum, boğazıma takılıyor” diye hissetmekte, kendi geliştirdiği sistemle her bir lokmadan sonra bir parça su içip lokmayı mideye göndermeye çalışmakta, hatta daha ileri durumlarda tükürüğünü bile biriktirerek yutmayı tercih etmekte ya da iyice yutkunmaya zorlayarak tikler edinmektedir. Bu durum da bir süre sonra rahatsızlık vermekte, başlangıçta işe yarayan sistem bir süre sonra kişiyi rahatsız etmeye başlamakta ve bundan kurtulma çabası içine girmektedir. 

Yutma zorluğu ya da boğaza bir şey takıldığı hissi çok büyük oranda psikolojik bir sorun olması nedeniyle önce çok dikkatli bir öykü alınması ve bunun ne zaman, nerde, nasıl başladığının bilinmesi gerekir. Büyük çoğunlukla bir anda başlamış olması psikolojik olduğunun bir belirtisidir. Kulak burun boğaz doktorlarının bir problem bulamayışı, muayenelerde hiçbir problem görülmeyişi hastaları ikna edememekte, “Problem var ama doktorlar bulamıyor” düşüncesine yol açmaktadır. Bu nedenle iyi bir fiziksel muayenede bir şey bulunmayan hastaların takıntı bozukluğu yönünden değerlendirilmesi ve böyle bir durum varsa tedavi yoluna gidilmesi gerekir. 

Kendi başına iyileşmediği gibi zaman geçtikçe daha da kalıcı bir hal almakta olan bu durum kişinin yaşam kalitesini de bozmaktadır. Tespit edildikten sonra tedavisi kolay olmasına karşın en önemli unsur bunun psikolojik bir sorun olduğunun farkına varılmasıdır. Yoksa kişi doktor doktor dolaşmakta ve tıbbın hastalığına çaresiz kaldığını düşünerek yılgınlık yaşamaktadır. Psikiyatrist veya psikologa başvurmak sorunu kolayca çözecektir.