Sınav, hayal kırıklığı yaratmasın

Bu hafta sonu girecekleri sınav çocuklarımızın hayatında büyük önem taşıyor. Bu sınava bağlı olarak kazanacakları okul gelecekte gidecekleri üniversiteyi, üniversite ise meslek hayatlarını ve dolayısıyla tüm yaşamlarını belirleyecek. Tabii ki bir sınava bu kadar büyük bir önem atfedince telaşlanmamak elde değil. Gençler ve aileler de bu telaş nedeniyle gerek sınav öncesi gerekse sınavda büyük kaygı yaşıyor. Bu kaygının sonucunda da maalesef bildiklerini ortaya koyamadığı gibi, basit yanlışlar yapıyor ve sonuçta da hayal kırıklığına uğruyorlar.

Sınavda başarısızlığa ve hayal kırıklığına yol açan nedenlerin başında dikkat eksikliği geliyor. Normalde dikkat eksikliği bozukluğu olmasa bile gerek sınav kaygısı gerekse acele edip telaş göstermeleri nedeniyle öğrenciler basit hatalar yapıyorlar. Bu hataları önlemek için yapılması gerekenleri kısaca sıralarsak; yarım saatte bir 1 dakika ara verip, gözlerini kapayıp gözlerinin önüne bir sinema perdesi getirerek bu sinema perdesine yoğunlaşmaları ve bir dakika sonra tekrar sınava dönerek sorulara kaldıkları yerden başlamaları.

Bu davranış onların sınavın geri kalanına konsantre olmalarına yardımcı olacaktır. Bunun dışında dikkatsizliği engellemek için özellikle en basit soruları dikkatle okumaları ve iyice emin olmadan işaretlememeleri gerekiyor çünkü en büyük dikkatsizlikler, zor sorularda değil aksine kolay sorularda yapılıyor. Çocukların zor soruları durup düşünüp bilerek cevapladıkları halde kolay sorularda hiç düşünmeden atılıp akıllarına ilk gelen cevap şıkkını işaretlemeleri bildikleri sorularda bile hata yapmalarına neden olmaktadır. Dikkatsizliği engellemenin bir diğer yolu da bilemediği sorulara uzun süre takılmayıp, onları bir kenara not edip daha sonra yine aynı sorulara dönmeleri ve sınavın başından sonuna kadar öncelikle bildikleri soruları yapmalarıdır. Böyle olduğunda yanlışları daha çok bilemedikleri sorulardan olacak, onlar da zaten bilmedikleri konular olduğu için sorun yaşamayacaklardır. Ama kolay sorular özellikle de bilip yapabilecekleri sorular olduğu için onları kaçırmaları sınav sonrasında çok büyük üzüntü yaratacaktır.

Sınav kaygısı da sınav sonucunu hayal kırıklığına çeviren önemli bir etken olup kaygı nedeniyle bildiklerini yapamayan, yanlış seçenekleri işaretleyen, hatta sınavın sonunda cevap kağıdını vermeden önce doğru yaptıklarını silip yerine yanlışlarını işaretleyen öğrenci örnekleri çok görülmektedir. Bunu engellemenin yolu ise sınavda yarım saatte bir nefes eksersizi yapmaktır. 8’e kadar sayarak derin nefes almak, alınan nefesi 8’e kadar sayarak içinde tutmak, sonra yine 8’e kadar sayarak burnundan yavaş yavaş geri vermek nefesi düzenleyerek kaygıyı azalttığı gibi kalp atım ritmini de düzene sokacaktır.

Normal düzeydeki dikkatsizlik ve kaygıların her öğrencide az ya da çok olacağını göz önüne alınırsa sınava girecek tüm öğrencilerin bu önerileri uygulamasında büyük fayda vardır. Bunları uyguladığı halde yine de çok fazla işlem hatası yapan, bildiklerini yanlış işaretleyen öğrencilerin sınavdan önce mutlaka ama mutlaka bir psikolog ya da psikiyatristten yardım alması sınav sonrası hayal kırıklığı yaşamasını engelleyecektir.

Tüm gençlere başarılı bir sınav geçirmelerini diliyorum.