Ön yargılı mısınız?

Geçen gün bir dostum "Hiç ön yargılı değilim ama bazı insanları gözüm hiç tutmuyor" demişti. O günden beri düşünüyorum acaba bende ön yargılı olmadığımı düşündüğüm zamanlar ön yargılı davranıyor muyum? Bir insanı baştan gözüm tutmuyor, sonra da "Zaten hiç ısınmamıştım" diyor muyum? Herhalde diyorum. 

Peki, ya siz ön yargılı davranıyor musunuz? Yoksa "Ön yargılı değilim ama insanların ruhunu okuyorum"  diyenlerden misiniz? Çünkü bazı insanlar ciddi ciddi insanların beynini okuduğunu düşünüyor ve onların ne kadar kötü olduklarını önceden anlayıp uzak durduklarını ve bundan da pişman olmadıklarını söylüyorlar.

Bununla ilgili bir kitap vardı. İnsanlar hakkında %90 izlenimlerimizi ilk beş dakikada edindiğimizi söylüyor ve bunu da gerekçeleri ile açıklıyordu. İçindekileri okuduğum zaman "tamam" demiştim demek ki insanların notunu ilk beş dakikada vermek mümkün. Sonra bunun böyle olmadığını düşündüm.

Mesleğim nedeni ile insanları uzun uzun dinlemeden değil onlar hakkında karar vermenin yorumda bulunmanın bile yanlış olduğunu tecrübelerimden bilirken bu sözü nasıl doğru kabul edebilirdim ki?

Ayrıntılı olarak ele aldığımda bu düşüncenin yanlış olduğunu "İlk beş dakikada notumu veriyorum" dediğimizde o insanı bir yere kategorize edip sonradan onu bir başka yere almanın çok mümkün olmadığını düşünüyorum. Çünkü artık ona öyle davranıyoruz ki bir daha yerinin değişmesini bırakın sevmeyeceğim kanaatine varmışsak uzak duruyor, yakınlık girişimlerini samimiyetsiz buluyoruz. Böyle olunca bir süre sonra o da bizden uzak duruyor ve karşılıklı olarak geldiğimiz nokta bizim kendimizi haklı çıkarmamıza yarıyor. Bu da kehanetimizi haklı çıkarıyor. Aslında böyle davranarak yaşantımızı kısıtlıyor, insanları tanımadan onlardan uzaklaşıyor ve onların da bizi tanımasına izin vermiyoruz.

Sonuç olarak insanlar hakkında ön yargılı davranışlarımız varsa buna engel olmalı, aksi ispatlanana kadar onlara olumlu bakmalı ama aksi davranışları olursa bu düşüncemizi gözden geçirmeliyiz. "Çok kötü bir insan" demeden karşımızdaki insanı tanımaya çalışmalı, ön yargılarımız nedeniyle ondan uzaklaşmamıza izin vermemeliyiz.