Antidepresanlar intihara neden olur mu?

Ünlü sinema oyuncusu Robin Williams’ın intihar şüpheli ölümü birçok insanın kafasında “Acaba depresyon ilacı kullanıyordu da ondan dolayı mı intihar etti?” düşüncesini oluşturdu. Uzun zamandır antidepresan ilaçların içinde yazan ‘intihara neden olabilir’ ibaresi danışanların kafasını kurcalamakta ve “Acaba bende bu ilacı kullanınca intihara yönelir miyim?” korkusunu yaratmaktadır.

Antidepresan ilaçlar normal koşullarda kişiyi intihara yöneltmez. İntihar düşünceleri olmayan bir insanın aşırı yan etki yapan bir antidepresan kullanmadıktan ya da aşırı dozlarda ilaç kullanıp sıkıntı yaşamadıktan sonra intihar etmesi beklenen bir sonuç değildir. Geçmiş zamanlarda yoğun intihar düşüncesi olan ama bunu yapmaya enerjisi olmayan depresyon hastalarının ilaçlarla enerji kazandıkları ama moral bozukluklarının henüz düzelmediği tedavinin ilk günlerinde intihara yöneldiği iddia edilmiştir. Ancak bugüne kadar 22 senelik psikiyatrik yaşantımda aklında hiç intihar düşüncesi olmayan bir hastanın antidepresan kullanıp intihar ettiğini görmedim.

“Eğer antidepresan ilaçlar intihara neden olmuyorsa neden antidepresan ilaçların içinde ‘intihara neden olur’ yazıyor?” sorusunun cevabı ise bana göre antidepresan ilaçların en çok depresyonda kullanılması, intiharların %80-90 depresyon ile birlikte bulunması ve bu ilaçları kullanırken intihar eden insanlarla ilgili, “İlaç kullanırken intihar etti, ilaç kullanmasaydı intihar etmeyecekti” iddialarına yönelik, böyle bir durumda kendilerine yönelecek davalardan uzakta tutma amaçlı olduğudur. Böyle bakınca insan eğer intihar etmek istiyorsa başka bir ilaç kullanırken de intihar edebilir ama depresyonun tedavisine, böylelikle intiharın kaynağına yönelik tedavi edici ilaçların bu korku nedeniyle kullanılmamasının yanlış olduğuna inanıyorum. Bu nedenle de psikiyatrist kontrolünde kullanılan antidepresan ilaçların intihar riski ile karşılaştırıldığında tercihi engelleyen bir yönü olmaması gerektiğine inanıyorum.