Yumurtalık rezervi nasıl hesaplanır?Kimlere yumurta dondurma önerilir?

YUMURTALIKLARDAKİ ADAY YUMURTA SAYISI ZAMANLA AZALIYOR….

Kadınların over yani yumurtalık rezervlerini belirleyen ana unsur yumurtalık içerisindeki follikül adını verdiğimiz ve içinde yumurta öncüllerini içeren kesecikler. Bunlar doğum esnasında milyonlar ile ifade edilirken, 30’lu yaşlarda yüzbinlere ve menopoza girerken ise 1000’lere kadar azalıyor. Bu azalma sürekli ve engelleyen bir ilaç da yok. O nedenle kadınlarda doğurganlığın, doğumdan itibaren sürekli azaldığını bilmek gerekiyor.

REZERV AZALMASI KİMLERDE DAHA HIZLI OLUYOR? RİSK GRUPLARI NELER?

Türkiye’de ortalama menopoz yaşı 46-47. Yani bu yaşlarda artık yeterli sayıda follikül olmadığı için menopoz tablosu ortaya çıkıyor. Ama bazı durumlarda 46-47 yaşlardan önce de adetlerin azalması hatta bitmesi durumları ile karşılaşabiliyoruz. Aşağıdaki durumlarda risk daha da artıyor:

• Yaşın 37 ve üzerinde olması
• Sigara içilmesi
• Yumurtalıklardan birinin alınmış olması
• Ailede erken erken menopoz olması
• Radyoterapi veya kemoterapi almış olmak
• Uzun süreli ilaç özellikle de kortizon türü ilaçlar kullanmak
• Endometriozis tanısı almış olmak veya çikolata kistlerinin olması
• Birtakım genetik hastalıklar taşımak…

YUMURTALIK REZERVİNDEKİ AZALMANIN ÖNÜNE GEÇEMİYORUZ….

Sayıca azalmanın önüne geçmek için bir ilaç veya vitamin maalesef yok. Ancak, gündelik yaşantımızda stresi biraz azaltmak, düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek, sigaradan özellikle uzak durmak önemli. Risk faktörlerinden bir veya birkaçının varlığı halinde mutlaka bu konuda uzmanlaşmış bir doktordan görüş almayı öneriyoruz. Böylelikle, yumurtalık rezervimizi ortaya koymaya yönelik testler hakkında bilgi alabilir, ciddi risk varlığında yumurta dondurma seçeneğini düşünebiliriz.

YUMURTALIK REZERVİ NASIL HESAPLANIR? KİMLERE YUMURTA DONDURMA ÖNERİLİR?

Adetli iken bakılmış birtakım testler var. Ancak günümüzde en değerli test, yine adetli iken her 2 yumurtalıktaki folliküllerin sayılması. Toplam görünen follikül sayısı 4’ün altında ise risk var demektir. Bir diğer önemli test ise Anti Mullerian Hormon (AMH). Bu teste adet dönemi dışında da bakılabilir ve değer 1 ng/ml’nin altında ise rezerv az olarak yorumlanabilir. Ancak unutmamak gerekir ki, sadece 1 kez ultrason veya AMH testi ile yorum yapmak doğru değil. 4 hafta ara ile testleri tekrarlamak ve aynı azalmış değerler ile karşılaşırsak önlem almak gerekir.

AZALMIŞ REZERV VAR İSE, YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ NASIL YAPILIYOR?

Eğer yakın bir gelecekte çocuk sahibi olma şansı yok ve rezervlerde belirgin azalma söz konusu ise yasal mevzuatlar çerçevesinde yumurta dondurma işlemi yapılabiliyor. Bu konuda yetkin ve deneyimli merkezler ülkemizde bulunmakta. Ancak, bu konunun istismar edilmemesi ve hobi amaçlı yumurta dondurma işleminin önüne geçmek çok önemli. Gerçekten risk altındaki kadınları saptamak, onlara doğru danışmanlık vermek ve dondurma seçeneğini sunmamız gerekiyor.

Yumurta dondurma işleminin aşamaları aynı tüp bebek gibidir. Öncelikle günlük iğneler ile eldeki yumurtalar büyütülür. Uygun sayı ve boyutta yumurta varlığında çatlatılırlar ve anestezi altında laboratuar koşullarında toplanırlar. Ardından bu yumurtalar özel dondurma yöntemlerine tabi tutulurlar ve yine özel dondurma tanklarında saklanırlar. Saklanma süresi ve koşulları ile ilgili merkezlerden bilgi almakta yarar var.

Özetle;

• Yumurtalarımız zamanla kaçınılmaz olarak azalıyor
• Risk altında olanları saptamak çok önemli
• Düzenli bir hayat ve beslenme elimizdeki en önemli araçlar
• Sigaranın mutlaka bırakılması gerekiyor
• Eğer ufukta bebek sahibi olma planı yok ise yumurta dondurma için danışmanlık almakta yarar var